PreSonus Atom SQ - uniwersalny kontroler MIDI

Sprzęt studyjny | 16.04.2021  | Jarosław Stubiński
Marka:  PreSonus

Zaprezentowany dwa lata temu PreSonus Atom jest relatywnie prostym, ale funkcjonalnym kontrolerem wyposażonym w 16 klasycznych padów i 4 enkodery. Wersja SQ ma znacząco rozszerzone możliwości, zwłaszcza pod kątem współpracy z programami DAW – domyślnie ze Studio One i Live, choć nie tylko.

Producent określa Atom SQ mianem „hybrid MIDI keyboard/pad production and performance controller”. Przekładając to sformułowanie na praktykę, możemy używać go jako ekspresyjnej klawiatury z velocity i aftertouch, sekwencera z programowaniem krokowym, arpeggiatora, narzędzia do aktywowania klipów/scen (np. w Studio One i Live), oraz jako zaawansowanego kontrolera kompleksowo sterującego pracą DAW. Zakres jego zastosowań można poszerzyć o programowanie funkcjonalności ośmiu enkoderów, ośmiu przycisków i umieszczonego centralnie kontrolera paskowego. Mamy dużą swobodę w programowaniu 32 podświetlanych w trybie RGB padów, łącznie z definiowaniem skali muzycznej, transpozycji/oktawy, nuty podstawowej i trybu pracy dynamiki (reakcja na szybkość nacisku i siłę docisku padu).

Funkcjonalność PreSonus Atom SQ

Urządzenie współpracuje z komputerami PC i Mac za pośrednictwem złącza USB. Choć samo jest wyposażone w port USB C, to w zestawie znajdziemy 1,5-metrowy przewód pozwalający podłączyć kontroler do standardowego portu USB 2.0. Tą samą drogą Atom SQ otrzymuje zasilanie. Wszystkie pady i przyciski są podświetlane w kolorach zmieniających się w zależności od trybu i sposobu pracy. Dotykowemu kontrolerowi paskowemu towarzyszy ścieżka LED obrazująca aktualną „pozycję”. W przypadku obrotowych enkoderów już takiego komfortu nie mamy; są one za to wyjątkowo wygodne w obsłudze i świetnie leżą pod palcami.

Programowania i bieżącej zmiany ustawień dokonujemy z wykorzystaniem kolorowego ekranu OLED, któremu towarzyszą cztery przyciski wyboru trybu edycji (Song, Instrument, Editor, User), sześć przycisków wyboru regulowanej funkcji, dwa przyciski przełączania stron menu oraz enkoder. Przycisk w górnym prawym rogu aktywuje dostęp do konfiguracji urządzenia. Wszystko przejrzyste i czytelne do tego stopnia, że wielu użytkowników nie będzie miało potrzeby sięgania po instrukcję obsługi – lepiej się tego zrobić nie dało.

Cztery przyciski transportu z lewej strony panelu oraz cztery kursory pod wyświetlaczem mogą działać w trybie MIDI, pozwalając na swobodne programowanie ich funkcjonalności. Jeśli urządzenie zostało wskazane w programie DAW jako kontroler MCU/HUI i w takim też trybie funkcjonuje, wówczas kursory przejmują funkcjonalność skalowania i przemieszczania się po sesji, zaś przyciski transportu obsługują funkcje start/stop i włączenia metronomu. W większości popularnych programów DAW pozwalają też aktywować zapętlenie, cofać ostatnio wykonaną czynność, zapisywać sesję i włączać nabicie przed nagrywaniem. Na pewno działa to w przypadku Live oraz Studio One, których lżejsze wersje można pobrać za darmo po rejestracji produktu na stronie firmy PreSonus.

Obsługa Studio One i Live w PreSonus Atom SQ

Integracja z tymi dwiema aplikacjami jest najbardziej zaawansowana. W przypadku Live pady przyjmują kolorystykę klipów w sesji i podążają za aktualnie wybranym trybem pracy – sesji lub pojedynczych instrumentów. Przyciski + i - mogą funkcjonować jako pitchbender, reagując na siłę nacisku, lub jako przyciski zmiany oktaw. Pamiętać należy, że wyboru ich trybu trzeba dokonać przed uruchomieniem programu Live. Z kolei w trybie Song przycisk + aktywuje aktualnie wybraną scenę, a przycisk - przełącza dolną linię, wybierając ją do zatrzymania. Przyciski A-H zmieniają banki instrumentów w Drumracku, przełączają oktawę klawiatury i pozwalają otwierać i zamykać poszczególne okna w widoku Song. Enkodery, enkoder główny i przyciski nawigacji pełną różną rolę w zależności od wybranego trybu, pozwalając przemieszczać się po sesji, zmieniać pozycję kursora i obsługiwać kontrolki w mikserze.

Wyświetlacz daje dostęp do szeregu różnych parametrów zależnych od aktualnego trybu pracy kontrolera. W przypadku współpracy z PreSonus Studio One prezentuje wszystkie funkcje, które w danym widoku można zmieniać.

W przypadku programu Studio One funkcjonalność Atom SQ zostaje rozszerzona o pełną sprzętową obsługę torów kanałowych, a integracja aplikacji z urządzeniem jest automatyczna. Enkodery i przyciski podążają za aktualnie aktywnym oknem, przyciski nawigacji obsługują skalowanie, a przyciski transportu napęd. Przyciski A-H służą do podstawowej edycji (kopiuj, zaznacz, wklej, powiel itd.), a enkoderami z wciśniętym przyciskiem Shift płynnie skalujemy widok, definiujemy zapętlenie i przesuwamy kursor. Wszystko działa do tego stopnia sprawnie, że w wielu przypadkach nie ma konieczności korzystania z myszy i klawiatury.

Co więcej, w trybie Song mamy precyzyjną obsługę tempa, zapętlania, markerów, kwantyzacji i włączania/wyłączania okien miksera oraz inspektora. Uzyskujemy dostęp do ścieżki aranżera, możliwość skalowania, powielania i kasowania selekcji. W oknie efektów wybieramy urządzenia oraz obsługujemy ich okno, a w trybie edycji paternów i edycji audio możemy dokonywać niemal wszystkich czynności realizowanych myszą. Ponadto w trybie User można swobodnie definiować własne komendy i makra z graficznym podglądem funkcjonalności enkoderów i przycisków.

PreSonus Atom SQ w praktyce

Pady urządzenia można skonfigurować w trzech trybach. Opcja Key to klasyczna klawiatura, w ramach której cztery pady górnego rzędu pozostają nieaktywne. W trybie Blocks przyciski podzielono na dwie grupy po 16 padów – lewą i prawą. W każdej z grup nuty następują po sobie rzędami – najpierw dolny, a potem górny. Po najwyższym padzie w górnym rzędzie lewej grupy, następnym jest pierwszy najniższy w dolnym rzędzie drugiej grupy. Trochę to pogmatwane, ale jeśli ktoś nie jest ortodoksem w kwestii układu padów, to może uzyskać ciekawe kombinacje współbrzmień. Zwłaszcza gdy zastosuje jedną z 10 dostępnych skal innych niż chromatyczna. W przypadku brzmień perkusyjnych nie ma to już takiego znaczenia, a nawet pozwala zawęzić zakres dźwięków przypisanych do poszczególnych grup instrumentów, co niekiedy ułatwia grę na żywo i programowanie.

Przyciski A-H oraz do sterowania napędem mogą zmieniać kolory w zależności od trybu pracy i aktualnego stanu sterowanej funkcji.

Dynamika padów ukierunkowana jest raczej na mocniejsze ich uderzenia. Wprawdzie można zmieniać krzywą czułości padów oraz progi zadziałania velocity i aftertouch (z przełączaniem mono/poly), ale tylko z uwzględnieniem trzech opcji: Soft, Med i Hard. Każdy z ośmiu uniwersalnych enkoderów oferuje funkcję akceleracji (głębsza zmiana przy szybszym ruchu). Nie ma jednak programowania sposobu wprowadzania zmian z uwzględnieniem natychmiastowej zmiany parametru lub dopiero po osiągnięciu wartości ustawionej przez kontrolkę w oprogramowaniu. Arpeggiator jest dość prosty, a dostęp do jego ustawień mamy na drugiej stronie menu Instrument. Uwzględnia siedem podstawowych trybów pracy, rozdzielczość (od 1/4 do 1/32 wraz z podziałami triolowymi ale bez podziałów z kropką), zakres oktaw (1-4) oraz płynną zmianę wartości Swing. Arpeggio może grać w czasie trzymania padów, z pamięcią ostatnio wciśniętych padów lub z wyzwalaniem komunikatami z DAW.

Dla padów kontrolera możemy wybrać trzy charakterystyki krzywej velocity oraz progi działania aftertouch.

Ciekawą funkcją kontrolera jest możliwość indywidualnego programowania każdego z manipulatorów w trybie Editor. Wystarczy poruszyć enkoderem, wcisnąć których z przycisków/padów lub przesunąć palcem po kontrolerze paskowym (tylko w aktywnym trybie CC). Na ekranie pojawiają się wówczas wszystkie jego aktualne parametry, takie jak kanał MIDI i numer kontrolera, zakres zmian czy kolor podświetlenia w przypadku przycisków. W ten sposób można zaprogramować realizację dowolnych zadań w trybie MIDI Note/CC, a wszystkie konfiguracje poszczególnych manipulatorów zapisać jako jeden z dziesięciu dostępnych presetów. Z kolei dla samego kontrolera paskowego można wskazać domyślny tryb pracy: kółko modulacji, kółko odstrojenia, transpozycja, CC (jako uniwersalny kontroler), lub do współpracy z arpeggiatorem.

Zobacz także test wideo:
Technics EAH-A800 - bezprzewodowe słuchawki z redukcją szumów
Technics EAH-A800 - bezprzewodowe słuchawki z redukcją szumów
Wszystkim osobom dorastającym w latach 70. i 80. minionego wieku należąca do Panasonica marka Technics nieodmiennie kojarzy się z gramofonami oraz doskonałym sprzętem hi-fi.

Programowanie funkcjonalności manipulatorów to świetna opcja dla tych osób, które chciałyby dostosować funkcjonalność kontrolera do własnych potrzeb w zakresie obsługi programu DAW czy poszczególnych wtyczek. Możliwość zapisywania dziesięciu presetów do realizacji różnych zadań jest w tym wypadku bardzo istotna.

Podsumowanie

Atom SQ wydaje się być wymarzonym kontrolerem dla stale zwiększającego się grona użytkowników PreSonus Studio One i ciekawą opcją dla osób korzystających z Ableton Live. Użytkownicy innych programów mają natomiast pełną swobodę w zakresie indywidualnego dopasowania kontrolera do swoich potrzeb – co dla jednych jest zaletą, a dla oczekujących konkretnych rozwiązań szytych na miarę już niekoniecznie. Samo urządzenie jest doskonale wykonane, prezentuje się niezwykle efektownie i oferuje ponadprzeciętną funkcjonalność. Świetnie pracuje się z enkoderami i dużym paskiem dotykowym, który może pełnić dowolną funkcję w naszym systemie. Możliwość podziału padów na dwie grupy, definiowania przypisanych do nich nut w różnych skalach muzycznych i atrakcyjne podświetlanie RGB (także z opcją programowania kolorów) to funkcje bardzo przydatne.

Do dynamiki padów można się przyzwyczaić lub skorzystać z dowolnej wtyczki kompresora wartości Velocity w odniesieniu do MIDI. Niemniej bardziej zaawansowana funkcja definiowania krzywej czułości z pewnością by się przydała. Docenić należy dostępność monofonicznej i polifonicznej reakcji na siłę docisku (aftertouch) i bardzo ciekawy tryb 16-Vel. Polega on na tym, że górnymi przyciskami wybieramy nutę MIDI, a dolnymi uruchamiamy ją w każdym kolejnym poziomie Velocity. Funkcja ta doskonale sprawdza się np. w przypadku programowania partii, w których zależy nam na zróżnicowaniu dynamiki kolejnych dźwięków pojedynczego instrumentu, np. hi-hatu czy talerza zestawu perkusyjnego.

Najbardziej charakterystyczną cechą Atom SQ jest połączenie instrumentu oraz funkcjonalnego, wygodnego kontrolera w jedno, bardzo zgrabne, efektowne i świetnie wyglądające urządzenie. Jego cena nie jest najniższa, ale w kontekście swoich możliwości oraz wartości pakietu dołączonego oprogramowania prezentuje się bardzo atrakcyjnie. A do tego świetnie sprawdzi się w charakterze „sprzętowego ramienia” całego naszego systemu produkcji muzycznej. 

 

Nasze spostrzeżenia


+ wyjątkowa funkcjonalność kontrolera oraz instrumentu
+ pełna integracja z PreSonus Studio One i zaawansowana z Ableton Live
+ duże możliwości w zakresie własnego mapowania
+ wysoka jakość wykonania
+ bardzo wygodne enkodery i duży kontroler paskowy
+ pady obsługują aftertouch
+ rewelacyjna funkcja 16-Vel
+ łatwa obsługa dzięki ekranowi OLED i wzorcowej organizacji menu
+ 10 presetów własnych ustawień
+ atrakcyjny pakiet oprogramowania

- brak gotowych map dla innych DAW niż Studio One i Live
- tylko trzy tryby krzywej velocity

 

Zakres zastosowań

- urządzenie będące oryginalnym połączeniem instrumentu MIDI oraz funkcjonalnego kontrolera sprzętowego; dedykowane przede wszystkim do współpracy ze Studio One i Live, ale dość sprawnie można je dostosować do obsługi każdego innego DAW

 

Informacje

Kompatybilność >OS X 10.13; >Windows 10 (64)
Wymagania sprzętowe USB 2.0, połączenie internetowe, 20 GB na twardym dysku
Złącze USB-C
Manipulatory 32 pady (velocity, aftertouch, RGB), 16 przycisków, 8 enkoderów, pasek dotykowy
Zasilanie przez USB
Wymiary 25x172x362 mm
Waga 0,96 kg
Close icon
Poczekaj, czy zapisałeś się na nasz newsletter?
Zapisując się na nasz newsletter możesz otrzymać GRATIS wybrane e-wydanie jednego z naszych magazynó