WesAudio Dione

Szczecińska firma WesAudio opracowała rozszerzenie dla raka w systemie 500, który akceptując standardowe urządzenia w tym formacie oferuje też możliwość uruchomienia w nim procesorów swojej konstrukcji o zaawansowanych możliwościach sterowania. Choć urządzenia te są całkowicie analogowe jeśli chodzi o ich tor sygnałowy, to wszystkie ich parametry mogą być sterowane przez USB z poziomu dedykowanych wtyczek uruchomionych w programie DAW. Sterowanie to uwzględnia też automatyzację parametrów oraz, co oczywiste, zapisywanie i przywoływanie ustawień. Aktualnie w ramach tego rozwiązania (określanego jako ng500) dostępne są procesory Mimas i Dione, ale lista ta będzie się systematycznie wydłużać.

Konstrukcja

Dione jest inspirowany rozwiązaniami zastosowanymi w klasycznym "grupowym" kompresorze VCA, jakim jest SSL Bus Compressor. Moduł ma szerokość dwóch jednostek. Urządzenie jest stereofoniczne, uwzględnia opcję kluczowania sidechain wybranym sygnałem audio z programu DAW i oferuje kilka interesujących funkcji, których nie znajdziemy w podobnych funkcjonalnie urządzeniach bazujących na rozwiązaniu SSL.

Za pomocą enkoderów możemy regulować próg kompresji oraz czasy ataku i powrotu. Czas ataku możemy ustawiać już od 100 mikrosekund, więc urządzenie działa bardzo szybko. Czas powrotu może funkcjonować w trybie automatycznym. Ratio podlega skokowej regulacji od 1,5:1 do 10:1. W torze kluczowania, czyli sterowania pracą układu tłumienia, funkcjonuje przełączany filtr dolnozaporowy 60/90/150 Hz. Oferuje on dodatkowo dwa tryby T1 i T2, które działają także w zakresie częstotliwości środkowych i wysokich, co pozwala uzyskać specyficzne brzmienie kompresji. Kolejną ciekawostką jest możliwość wyboru trybu THD - Med i High.

Oryginalny kompresor SSL generalnie charakteryzuje się sporym poziomem zniekształceń nieliniowych, zwłaszcza przy małym tłumieniu i krótkich czasach reakcji. Ta cecha w znacznej mierze sprawia, że działa on "sklejająco" na przetwarzany dźwięk. Tutaj mamy możliwość aktywowania jednego z dwóch, pogłębionych trybów tego specyficznego efektu.

Maksymalny poziom tłumienia jest dość typowy dla tak rozwiązanych kompresorów VCA. Wynosi on 20 dB i jest prezentowany przez klasyczny miernik wskazówkowy. O tyle też możemy skompensować poziom wyjściowy z kompresora. Jest również regulator proporcji między sygnałem skompresowanym i czystym.

Cechą charakterystyczną urządzeń WesAudio z serii ng500 jest możliwość skorzystania z dwóch przełączanych ustawień, do których dostęp uzyskujemy za pomocą przycisków A i B. Jest także działające "na twardo" ominięcie bypass. Poza możliwością pracy ze sterowaniem i kluczowaniem przez USB z poziomu raka Titan, Dione może pracować w standardowym raku lunchbox. Można wówczas sterować jego pracą za pośrednictwem portu mini USB znajdującego się na przednim panelu kompresora.

Plug-in

Wtyczka sterująca pracą kompresora Dione – dostępna w formatach VST, AU i AAX - powinna być umieszczana na oddzielnej ścieżce w DAW, niezależnie od ścieżki, która ewentualnie zostanie użyta do sterowania kluczowaniem. Jej interfejs graficzny jest odzwierciedleniem panelu urządzenia. Wszystkie parametry można zautomatyzować, choć ich zakres jest różny w różnych programach. Standardowo Ableton Live czy Logic "widzi" tylko te funkcje, które są dostępne na panelu, zaś Reaper ma dostęp do wszystkich strumieni informacji przesyłanych przez USB, łącznie ze wskazaniami miernika tłumienia (tylko w jedną stronę, z urządzenia do programu DAW). To drobiazg do poprawki, ale akurat możliwość zapisu automatyki wskazań tłumienia okazuje się bardzo przydatna w praktyce i można tę funkcję wykorzystać w sposób kreatywny (np. przy przenoszeniu charakterystyki tłumienia z jednej ścieżki na obwiednię głośności drugiej).

W praktyce

Kompresor pracuje z tzw. miękkim kolanem charakterystyki. Nawet przy ustawieniu Ratio 10:1, które w ramach standardowo rozumianego rozróżnienia determinuje wykorzystanie procesora jako ogranicznika/limitera, finalna wartość poziomu sygnału będzie się różnić o 2-3 dB względem tej, którą zdefiniujemy regulatorem Threshold.

Zobacz także test wideo:

Technics EAH-A800 - bezprzewodowe słuchawki z redukcją szumów

Wszystkim osobom dorastającym w latach 70. i 80. minionego wieku należąca do Panasonica marka Technics nieodmiennie kojarzy się z gramofonami oraz doskonałym sprzętem hi-fi.

Kompresor zachowuje się jak typowy VCA w wykonaniu SSL, przy niższych wartościach Ratio i krótszych czasach powrotu dodając interesująco brzmiące harmoniczne, których skład będzie zależał od zawartości sygnału i zależności czasowo-dynamicznych w aktualnym ustawieniu. Nawet aplikując subtelne tłumienie, nie przekraczające 3 dB, dźwięk staje się wyraźnie cieplejszy, a homeopatyczna wręcz dawka harmonicznych pozwala uzyskać ten efekt, który przez realizatorów bywa określany jako "sklejanie" dźwięku. Dodatkowo możemy go pogłębić, aplikując jeden z dwóch trybów THD. Co ciekawe, większy poziom tłumienia nie sprawia, że zawartość harmonicznych wzrasta. Następuje jedynie subtelna zmiana ich składu, i zaczynają dominować harmoniczne nieparzyste, dzięki którym dźwięk staje się nieco jaśniejszy, zachowując swój charakter dynamiczny. Podobnie dzieje się przy wydłużaniu czasu ataku. Manipulując tymi parametrami, aplikując praktycznie niesłyszalne tłumienie, możemy zatem kształtować charakter brzmieniowy materiału muzycznego. I choć odbywa się to na poziomie bardzo subtelnych zmian, to daje się zdefiniować przy uważnym odsłuchu.

Poza "spajającym" oddziaływaniem na sygnał, kompresor może też pracować w sposób czytelny i wyraźnie słyszalny. Umożliwia kontrolę zależności między transjentami - które w trybie głębszej kompresji kształtujemy ustawieniem czasu ataku - a pozostałymi elementami materiału muzycznego. W każdym zakresie regulacji czasu Release wybrzmiewanie jest płynne i pozwala uzyskać ładne wypełnienie dźwięku. Przy maksymalnym tłumieniu z bardzo szybkim atakiem przydaje się obecność regulatora proporcji Mix, który pozwala domiksować sygnał z jego oryginalnymi transjentami.

Ważnym elementem kompresora jest jego tor kluczowania z trzema typami filtracji dolnozaporowej oraz dwiema opcjami filtru Tilt, który oddziałuje też na inne częstotliwości. W pewnym zakresie kompresor staje się wówczas narzędziem do dynamicznego kształtowania charakterystyki brzmieniowej, którą możemy definiować dobierając głębokość i parametry czasowe jego tłumienia. Zakres zastosowań kluczowania sidechain poszerza dodatkowo opcja sterowania pracą układu tłumienia za pomocą dowolnego sygnału z DAW. Otwiera to przed nami niemal nieskończone możliwości dokonywania różnego typu prac kreatywnych i typowo naprawczych.

Możliwość sterowania całością z poziomu aplikacji DAW daje niesamowity komfort pracy. Do tego dochodzi wygoda wynikająca z dostępności funkcji szybkiego porównywania dwóch różnych ustawień (niedostępnej w żadnym innym procesorze analogowym tego typu), zapisywania i przywoływania presetów, a także stosowania pełnej automatyki. Mówiąc w wielkim skrócie, mamy wszystko to, za co cenimy wtyczki, a jednocześnie obróbka sygnału dokonuje się na drodze całkowicie analogowej.

Podsumowanie