Soundcraft Si Compact 32
Cyfrowe konsolety live to już codzienność na różnego typu imprezach na żywo. O ile jeszcze pięć-sześć lat temu intensywnie dyskutowano, „czy cyfra, czy analog”, to teraz nikt już nie ma wątpliwości. Żadna szanująca się firma nagłośnieniowa nie może sobie pozwolić na to, by nie dysponować przynajmniej jedną konsoletą cyfrową.
Wybór też jest spory: Allen & Heath, Avid, Behringer, Cadac, Digico, Innovason, Mackie, Midas, Phonic, Presonus, Roland, Studer, Tascam, Yamaha, czy wreszcie Soundcraft - naprawdę, jest w czym przebierać.
Gdy jednak przyjdzie powziąć konkretną decyzję i kupić jakiś stół dla siebie, to sytuacja wygląda już nieco inaczej. Jedni producenci oferują konsolety z najwyższej półki cenowej, 
ale ich funkcjonalność niekoniecznie odpowiada temu, czego szukamy. Z innymi jest ten problem, że produkty są trudno dostępne lub mało znane, a inwestycja w dość drogi i niezbyt popularny stół może się okazać nietrafiona. Jeszcze inne firmy dopiero stawiają swe pierwsze kroki w zakresie produkcji cyfrowych konsolet live i nie zdążyły przekonać do siebie zbyt wielu klientów. Dlatego jest spora grupa potencjalnych nabywców, trochę wzorem inżyniera Mamonia, lubiącego te piosenki, które już kiedyś słyszał, stawiających na dobrze im znane firmy, takie jak m.in. Soundcraft. Choć firma, od czasu jej założenia na początku lat 70. przez Phila Dudderidge’a (realizatora live grupy Led Zeppelin, a potem, po sprzedaży Soundcrafta, właściciela marki Focusrite) i Grahama Blytha, przeszła wiele zmian strukturalnych i własnościowych, to nadal jest uznaną marką wśród realizatorów live, a jej konsolety cyfrowe cieszą się opinią dobrze brzmiących i wyjątkowo prostych w obsłudze.
Marka Soundcraft, będąca obecnie własnością Harmana, opiera się częściowo w swych produktach na rozwiązaniach pochodzących z innych urządzeń tej korporacji. Dlatego właśnie w mikserach cyfrowych Soundcrafta znajdziemy strukturę stołów Studer Vista, procesory efektów Lexicon, procesory dynamiki dbx czy korektory BSS, a same konsolety mogą współpracować z siecią audio opartą na popularnym protokole Harman HiQnet. Konsolidacja wszystkich marek wchodzących w skład korporacji Harmana, z początku dość krytycznie oceniana przez branżę, przyniosła obecnie efekt w postaci bardzo spójnej oferty rynkowej, która w zakresie konsolet cyfrowych sprowadza się do dostępności 10 modeli mikserów w trzech seriach: najwyższej Vi, kompaktowej Si oraz budżetowej, jeśli tak to można określić, Si Compact, w której opisywany model jest najwyższy (oprócz niego dostępne są też wersje 24 i naprawdę kompaktowa 16).
Wejścia i wyjścia
W porównaniu do wersji Si+ konsolety Compact różnią się konstrukcją i z założenia przystosowane są do mniejszych prac nagłośnieniowych. Panel frontowy jest jednoczęściowy, do dyspozycji mamy tylko jeden, wspólny dla wszystkich elementów sterowania ekran, znalazło się też sporo wolnego miejsca, na którym możemy postawić np. laptopa. Przewidziano dwa złącza BNC do podłączenia opcjonalnych lampek oświetleniowych, a wszystkie wejścia i wyjścia znajdują się na tylnym panelu urządzenia.
Konsoleta ma wbudowany zasilacz sieciowy, gdy jednak chcemy zabezpieczyć się przed zanikami napięcia, musimy posłużyć się zorganizowanym we własnym zakresie zasilaczem typu UPS (pobór mocy przez konsoletę nie przekracza 40 watów, więc nie musimy inwestować dużych sum w tego typu urządzenie). Czas, jaki mija od chwili włączenia konsolety do uzyskania pełnej gotowości do pracy jest dość długi i wynosi ok. 70 sekund. To kolejny powód, dla którego trudno mi jest wyobrazić sobie pracę bez zasilania awaryjnego, tym bardziej, że stół nie ma żadnego zabezpieczenia przed chwilowym brakiem napięcia.
Konsoleta wyposażona jest w 32 wejścia mikrofonowo-liniowe w formacie XLR, a przy każdym z nich znajdziemy diodę LED sygnalizującą włączenie napięcia fantomowego na danym kanale (rzecz przydatna, gdy źródła włączamy bezpośrednio w stół, bez korzystania z kabli wieloparowych i stage-boksu). Zakres regulacji czułości wejścia mikrofonowo-liniowego wynosi 63 dB, co z dużym zapasem wystarcza do współpracy z wszelkiego typu mikrofonami. Przedwzmacniacze oferują bardzo duży zapas dynamiki. Jeśli poziom z mikrofonu będzie zbyt duży, a tak często bywa w przypadku mikrofonów od stopy, werbla czy wzmacniaczy gitarowych, wtedy wejście można przełączyć w tryb liniowy. Nie zmienia to jednak faktu, że niektórym użytkownikom może brakować załączanego tłumika poziomu.
Oprócz wejść mikrofonowo-liniowych konsoleta oferuje też dwie pary stereofonicznych wejść liniowych (domyślnie przystosowanych do podłączenia zewnętrznych efektów), oraz cztery pary insertowe (oddzielne wejście i wyjście na gniazdach TRS 1/4”). Standardowym wyposażeniem konsolet Si Compact jest wejście i wyjście cyfrowe w formacie AES/EBU (XLR), wejście sygnału zegarowego wordclock (konsoleta w trybie synchronizacji wordclock bez rozszerzeń może pracować wyłącznie jako urządzenie synchronizowane) oraz wejście i wyjście MIDI (DIN5). Do bardziej zaawansowanej współpracy z innymi urządzeniami i systemami korporacji Harman (i kompatybilnymi) konsoleta udostępnia port ethernetowy HiQnet. Zostawiono też miejsce na opcjonalne karty rozszerzeń, wśród których znajdziemy cztery wejścia/wyjścia AES (w postaci gniazd XLR lub na złączu typu D plus wyjście synchronizacji wordclock na BNC), interfejsu MADI (na złączach TosLink lub Cat5), slotu z portem komunikacyjnym Aviom ANet i karty CobraNet.
Obsługa
Układ manipulatorów miksera jest bardzo czytelny. Tłumiki reprezentują sześć warstw przełączanych przyciskami z prawej strony. Na pierwszej warstwie mamy dostęp do 30 wejść monofonicznych (1-30). W warstwie drugiej obsługujemy dwa ostatnie wejścia mono (31 i 32) oraz dwie pary wejść stereo. Trzecia warstwa daje nam dostęp do 14 grup, które bardziej pełnią funkcję auksów, a warstwa czwarta to cztery wyjścia z matrycy krosowniczej. Kolejne dwie warstwy przypisane są do obsługi korektora graficznego - pasma niskiego (od 31 Hz do 630 Hz) oraz pasma wysokiego (od 800 Hz do 16 kHz) - w sumie 28 filtrów. Warstwy korekcji możemy aktywować tylko wtedy, gdy włączymy uprzednio warstwę grup lub wyjść matrycowych, co jest dość logicznym rozwiązaniem.
Wybór danej warstwy sygnalizowany jest też odpowiednim kolorem podświetlenia przypisanych do niej tłumików, dzięki czemu bardzo łatwo możemy się zorientować, co aktualnie mamy na stole. Kod jest następujący: niepodświetlane tłumiki to pojedyncze kanały monofoniczne; pary podświetlone na biało to kanały zlinkowane do pracy stereo (linkowanie można aktywować tylko w kanale nieparzystym w odniesieniu do kanału parzystego po prawej, który zawsze będzie kanałem podporządkowanym; nie można np. zlinkować 2 z 3 - może być tylko 1 z 2 lub 3 z 4); suwaki podświetlone na niebiesko przypisane są do powrotów efektów, a na fioletowo do kanałów stereo; grupa w trybie po tłumiku (Post Fader) podświetlana jest na zielono, grupa w trybie przed suwakiem (Pre Fader) na żółto, grupa matrycowa na pomarańczowo, a suwaki korektora graficznego na czerwono. Ten kod kolorystyczny jest łatwy do zapamiętania i bardzo ułatwia obsługę konsolety.
Tłumiki nie są czułe na dotyk, a po bliższym przyjrzeniu się im zauważymy, że należą do grupy budżetowych. Uważam jednak, że ich jakość w niczym nie ograniczy użytkownika i że dobrze spełnią swą funkcję.
W każdym torze wejściowym i wyjściowym konsolety parametry regulujemy, wybierając dany kanał przyciskiem SELECT, a następnie korzystając z manipulatorów w bloku Assignable Channel Strip (ACS), zbudowanym w oparciu o enkodery podzielone na poszczególne grupy: Input, Gate, Compressor, EQ i Output. Na wszystkich wejściach i wyjściach mamy do dyspozycji korekcję, kompresję oraz delay, a na wejściach dodatkowo blok bramki i regulacji parametrów wejścia (czułość, filtr dolnozaporowy przestrajany do 1 kHz, funkcja odwracania biegunowości oraz załączania napięcia fantomowego dla wejść mono).
W bloku korekcji mamy do dyspozycji przestrajane filtry półkowe wysokich (0,8-20 kHz) i niskich tonów (32-500 Hz) oraz dwa parametryczne filtry pasmowe, działające w całym zakresie audio, z dobrocią regulowaną od 0,3 do 6. W tym ostatnim przypadku diody otaczające enkoder wyświetlają dłuższy lub krótszy łuk, dzięki czemu możemy się zorientować w szerokości pracy filtru bez patrzenia na wartość. W każdym innym regulatorze korekcji wskazania diod są punktowe, co także pozwala na szybką, wzrokową kontrolę ustawionej wielkości. Dodatkowo każdy edytowany parametr, wraz z jego precyzyjną wartością liczbową, prezentowany jest na kolorowym wyświetlaczu miksera. Pracując z korekcją możemy podejrzeć ustawioną charakterystykę, którą wyświetla kolorowy ekran miksera po wybraniu funkcji EQ. Wykres obrazuje działanie poszczególnych filtrów oraz charakterystykę wypadkową, ustawioną za pomocą korekcji.
Blok kompresji ma standardowy zestaw kontrolek z regulacją progu zadziałania, współczynnika kompresji, czasów ataku i powrotu oraz poziomu. Znajdujący się w tym samym bloku 5-diodowy wskaźnik LED pozwala zorientować się w wielkości tłumienia wprowadzanego do obrabianego sygnału.
Interesująco przedstawia się bramka, w której mamy regulację progu zadziałania, głębokości tłumienia, czasów ataku i powrotu oraz filtry dolno- i górnoprzepustowy, pozwalające na ograniczenie pasma sygnału sterującego pracą. Blok ten doskonale sprawdza się w praktyce i bardzo pomaga przy eliminacji rezonansów na bębnach czy odcięciu buczącego w przerwach wzmacniacza gitarowego. Pomocne w pracy są diody, wyraźnie sygnalizujące otwarcie i zamknięcie bramki.
Istotną cechą konsolet Si Compact jest to, że moduł ACS daje nam natychmiastowy dostęp do wszystkich parametrów każdego toru wejściowego i wyjściowego, bez potrzeby korzystania z funkcji pośrednich. Chcąc zmienić jakikolwiek parametr, wystarczy wybrać warstwę, na której znajduje się tor z tym parametrem, a następnie uruchomić go do edycji przyciskiem SELECT - od tej pory wszystkie przyciski i enkodery, związane ze wszystkimi dostępnymi parametrami, są do naszej dyspozycji dzięki modułowi ACS. Wprawdzie manipulatory nie są, tak jak w analogowej konsolecie, ułożone w pionie, ale tak, jak jest tu, czyli w podziale na bloki, jest znacznie wygodniej i bardziej przejrzyście. Poza tym nie ma takiego tłoku jak w niektórych stołach analogowych, a dostęp do poszczególnych enkoderów jest wyjątkowo łatwy.
Pojedyncze enkodery, znajdujące się w każdym z kanałów, dają możliwość bezpośredniej regulacji - a jednocześnie wizualizacji za pomocą diod LED - czułości, częstotliwości filtru dolnozaporowego oraz panoramy dla kanałów wejściowych mono i stereo. Poziom sygnału wejściowego może być obserwowany na 8-diodowym mierniku LED w sekcji ACS (po wybraniu danego kanału do edycji) lub bezpośrednio w samym kanale, za pomocą 4-diodowego wskaźnika LED. Tuż obok niego znajduje się też 3-diodowy wskaźnik poziomu tłumienia kompresora oraz zamknięcia bramki na danym kanale, zatem jednym rzutem oka jesteśmy w stanie określić, co się dzieje z poziomem na kanałach wejściowych, jak (i czy) pracują aktywowane na nich kompresory i jak się zachowują bramki.
Warto też wspomnieć o kolejnej ciekawej funkcji tej konsolety, jaką jest tryb wglądu w ustawienia (interrogate). Po wciśnięciu i przytrzymaniu dowolnego z przycisków znajdujących się w sekcji ACS (włączanie i wyłącznie bloków bramki, korekcji, kompresji, włączanie napięcia fantomowego, filtru HPF, przełączanie biegunowości, przypisanie do wyjścia LR i tryb mono) podświetlają się przyciski SELECT w tych kanałach, w których dana funkcja jest aktywna. Co więcej - można ją tymi samymi przyciskami włączyć i wyłączyć. Przykład? Po przepięciu mikrofonów na scenie okazało się, że mikrofony pojemnościowe znajdują się na kanałach 5, 9, 11, 14 oraz 18 i 22, zamiast grzecznie zajmować kanały 10-16, na których już włączyliśmy fantom. W Soundcraft Si Compact wyjście z tej sytuacji jest bardzo proste - wciskamy i przytrzymujemy przycisk 48V (na skutek tej operacji nie zmienia on swojego aktualnego stanu w aktualnie wybranym kanale). Natychmiast podświetlają się przyciski SELECT w tych kanałach, w których fantom jest włączony. Cały czas trzymając przycisk 48V „gasimy” fantom tam, gdzie go nie potrzebujemy i aktywujemy tam, gdzie jest potrzebny. To samo dotyczy włączania i wyłączania kompresji, bramki, filtru, korekcji czy przypisania do sumy LR. Nic też nie stoi na przeszkodzie, by szybko przekrosować wejścia fizyczne do innych numerów kanałów - jeśli jeden realizator chce mieć bębny od kanału numer 1, a inny woli zaczynać od wokalu, to żaden problem. Dowolność konfiguracji dotyczy też krosowania czterech zewnętrznych efektów insertowych, które możemy przepinać po całym stole, korzystając z ekranu konfiguracji obsługiwanego z poziomu wyświetlacza dotykowego.
Tor monitorowy ma w konsolecie własną parę mierników LED, enkoder do regulacji poziomu wyjściowego, wskaźnik aktualnie wybranego trybu pracy podsłuchu (przed tłumikami w kanałach wejściowych - PFL, po tłumikach na grupach i matrycy - AFL i ogólnie aktywowany tryb podsłuchu toru w miksie - Solo In Place). Przyciskiem SOLO CLR (jeśli jest podświetlony) możemy wyłączyć wszystkie aktywne tory podsłuchu, co bardzo przydaje się w sytuacji, gdy nie do końca wiemy, co aktualnie jest w naszym monitorze i nie chcemy przełączać warstw, żeby to sprawdzić. To kolejne rozwiązanie, dzięki któremu praca na stole cyfrowym jest znacznie szybsza, wygodniejsza i bardziej wydajna niż na starym, poczciwym analogu.
Druga funkcja czyszczenia odnosi się do ustawień w kanałach wejściowych i na grupach. Wciskając przycisk CLR oraz wybrany przycisk SELECT lub któryś z przycisków w grupie ACS, resetujemy parametry do stanu ustawień fabrycznych. Istotne jest to, że funkcja czyszczenia odnosi się wyłącznie do parametrów audio i nie kasuje takich ustawień jak wybór trybu grupy czy jej nazwa.
W trybie Solo mamy do dyspozycji kilka ciekawych opcji, takich jak m.in. „wyróżnienie” danego kanału, gdy podsłuchujemy dwa lub więcej (wyróżniony, czyli głośniejszy, wskazujemy przez wciśnięcie i trzymanie przycisku SOLO.
Przydatną funkcją konsolety, z której często korzysta się przy nagłaśnianiu kabaretów, konferansjerów czy zmieniających się na scenie zespołów kameralnych, są tzw. grupy wyciszania, czyli wyciszenie jednym przyciskiem wybranych wcześniej kanałów. Do dyspozycji mamy cztery grupy wyciszenia. Sporym ułatwieniem jest to, że każdy kanał może być przypisany do różnych grup wyciszania, więc często wykorzystując tę funkcję nie musimy kombinować z przepinaniem kanałów i mamy pełną swobodę konfiguracji. Programowanie grup wyciszania jest bardzo proste: aktywujemy tryb Setup, wciskamy numer grupy i przyciskami SELECT dodajemy lub odejmujemy kanały z danej grupy.
Efekty
Wbudowany procesor efektów Lexicon to poczwórny moduł DSP, z których każdy oferuje 29 algorytmów (14 typów pogłosów, 7 efektów delay, 6 efektów modulacyjnych i 2 odstrajające) z całą gamą parametrów, które możemy edytować, korzystając z dotykowego ekranu i czterech enkoderów. Funkcja tych ostatnich zmienia się w zależności od wybranego do edycji algorytmu i strony. W przypadku efektów delay do dyspozycji mamy też przyciski ręcznego nabicia powtórek (TAP), dla każdego modułu oddzielnie. Chcąc przejrzeć, jak wyglądają wysyłki na efekty we wszystkich kanałach, wciskamy jeden z przycisków FX1-FX4, co sprawia, że wszystkie suwaki podświetlają się na zielono i prezentują aktualne ustawienia, które możemy zmieniać wedle naszych potrzeb. Możliwość kontroli poziomu wysyłek za pomocą zmotoryzowanych tłumików to jedna z tych cech konsolet cyfrowych, która swego czasu ostatecznie mnie do nich przekonała. Żaden stół analogowy nie daje tak szybkiego wglądu w ustawienia auksów, co przydaje się nie tylko w przypadku wysyłek na efekty, ale także, a może przede wszystkim, przy jednoczesnej obsłudze głównego miksu i monitorów scenicznych z jednej konsolety.
Zakres zastosowań
• główna konsoleta FOH w przypadku koncertów klubowych i mniejszych plenerów• obsługa FOH oraz monitorów na małych koncertach i eventach
• wygodna konsoleta cyfrowa do instalacji stacjonarnych w mniejszych teatrach, salach wykładowych, klubach itp.
• pomocnicza konsoleta na wyposażeniu dużych firm nagłośnieniowych
Nasze spostrzeżenia
+ bardzo intuicyjna obsługa+ dobre brzmienie przedwzmacniaczy i korektorów
+ szereg funkcji ułatwiających pracę (m.in. interrogate)
+ duża swoboda w konfiguracji
+ kompresja i korekcja na każdym torze wejściowym i wyjściowym
+ poczwórny procesor efektów Lexicon
+ 28-pasmowy korektor graficzny z wygodną obsługą
+ funkcjonalny system różnych kolorów podświetlania suwaków
- dość długi czas uruchamiania systemu
- niektóre przyciski mają tendencję do zacinania się
- brak jakiejkolwiek ochrony przed zanikami napięcia
- nie zawsze przewidywalne działanie selektora Scroll
Podsumowanie
Wśród rzeczy, które mogą trochę spowalniać obsługę, należy wskazać nie do końca przewidywalną pracę obrotowego selektora znajdującego się po prawej stronie ekranu - wybierając nim pozycje z rozwijanego menu spodziewamy się, że jedno kliknięcie spowoduje przeskoczenie do następnej pozycji, a nie zawsze tak jest. Czytelność niektórych opisów na panelu miksera też nie jest idealna, zwłaszcza wobec jasnego świecenia diod okalających enkodery i braku możliwości jej regulacji. Kilkakrotnie zdarzyło się też, że gumowe przyciski zaklinowały się w wyciętym dla nich otworze i choć nie powodowało to żadnych problemów z obsługą, to jednak trzeba było je ruszyć, aby wróciły do stanu spoczynkowego. Zdarzyło się też, że po włączeniu zasilania konsoleta nie chciała się uruchomić, żądając podania z wtyczki USB pliku info.xml i wyświetlając czas bieżący i datę, ale o 20 lat do przodu - w tym wypadku wystarczyło odłączyć ją na chwilę od sieci i uruchomić ponownie.
Wymienione problemy nie wpływają jednak na moją bardzo pozytywną opinię na temat Si Compact 32. W tej cenie trudno będzie znaleźć konsoletę o podobnej jakości i możliwościach. Może ona pracować jako główny stół mikserski na małych eventach i koncertach klubowych, pozwalając też na obsługę monitorów w sytuacji, gdy braknie miejsca lub pieniędzy na konsoletę odsłuchową. Z powodzeniem może też pełnić rolę wygodnego w obsłudze miksera monitorowego.
Ładnie brzmiąca korekcja i ciekawy kompresor - które możemy włączyć na każdym wejściu i wyjściu - a także doskonała bramka (mogąca pracować na wszystkich wejściach), bardzo precyzyjny korektor graficzny oraz rasowy, poczwórny procesor efektów Lexicon sprawiają, że w wielu wypadkach nie będziemy potrzebować praktycznie żadnych urządzeń zewnętrznych. Wszystko to, oraz dwie bardzo udane imprezy, na których Si Compact 32 doskonale zdał egzamin praktyczny, sprawiły, że postanowiliśmy nagrodzić tę konsoletę znakiem Nasz Typ.
Pasmo przenoszenia: 20 Hz-20 kHz (±1,5 dB).
Równoważnik poziomu szumu: -126,5 dBu (wejście mikrofonowe, maks, czułość, impedancja 150 Ω).
Maks poziom: +15 dBu (wejście mikrofonowe); +30 dBu (wejście liniowe, wejście stereo); +20 dBu (wyjście).
Impedancja: 32-200 Ω (słuchawki); 2 kΩ (wejście mikrofonowe); 10 kΩ (wejście liniowe); 45 kΩ (wejście stereo); 150 Ω (wyjście symetryczne); 75 Ω (wyjście niesymetryczne).
Zasilanie: sieciowe, pobór mocy 40 W.
Wymiary: 928×520×169 mm.
Waga: 21 kg.
Cena: 26.775 zł netto
