DPA Microphones d:facto 4018V/VL - pojemnościowy mikrofon wokalowy

Wejście DPA na rynek mikrofonów estradowych poprzedziło wiele rozważań połączonych z badaniami i rozmowami z realizatorami oraz wokalistami. Rezultatem tego było pojawienie się d:facto – mikrofonu oferującego ten sam poziom jakości brzmienia i wykonania, co inne przetworniki Duńczyków. Zanim przejdziemy do naszego bohatera (a w zasadzie dwóch, bo mikrofon d:facto występuje w dwóch wersjach), kilka słów o samym producencie – dla tych, którzy może jeszcze go nie znają albo niewiele wiedzą o historii firmy.

HISTORIA DPA MICROPHONES

Początek DPA to rok 1992, kiedy to znana duńska firma Brüel & Kjaer, specjalizująca się w produkcji urządzeń pomiarowych, podejmuje odważną decyzję o dalszym rozwoju swojego specjalnego oddziału – profesjonalnych urządzeń audio. Aby zapewnić ciągłość produkcji oraz spopularyzować te urządzenia w świecie profesjonalistów z dziedziny audio, sprzedaż i serwis tych urządzeń firma powierza swoim dwóm byłym pracownikom – Mortenowi Stove oraz Ole Brosted Sorensen, którzy tworzą firmę o nazwie Danish Pro Audio (DPA).

W 1994 roku firma wypuszcza serię małych mikrofonów pojemnościowych o charakterystyce kardioidalnej lub wszechkierunkowej, która w środowisku zdobywa szybko opinię „nowego cudu”, łączącego doskonałą jakość dźwięku z inteligentnymi i nowoczesnymi rozwiązaniami. Obecnie DPA nieustannie wchodzi w nowe obszary i przesuwa granice techniki audio. Oprócz studiów nagrań czy telewizji, gdzie produkty DPA zadomowiły się z powodzeniem, ostatnimi laty Duńczycy postanowili również powalczyć o sceny i estrady. Stąd seria rewelacyjnych mikrofonów miniaturowych 4099 z serii d:vote, a także pierwszy (ale już nie jedyny) estradowy mikrofon wokalowy, będący przedmiotem niniejszego artykułu.

DPA D:FACTO

d:facto ma budowę modułową. Jego kapsuła może pracować w „klasycznym” mikrofonie przewodowym, jak również może być wykorzystana – dzięki odpowiednim adapterom – w nadajnikach handheld systemów bezprzewodowych wielu różnych producentów (m.in. takich firm jak Sony, Lectrosonics, Shure, Sennheiser, Line6 czy Wisycom). Adapter ma takie samo zawieszenie kapsuły, jak mikrofon przewodowy, a kapsuła owa – podobnie jak w wersji „kablowej” – jest odkręcana. W sumie więc mamy trzy części, tworzące „główkę” mikrofonu czy też nadajnika handheld – adapter SL 1, superkardioidalna kapsuła i siatka ochronna (grid). Między korpusem nadajnika a „główką” jest jeszcze pierścień o dwóch różnych gwintach, za pomocą którego przetwornik montuje się do nadajnika.

Kapsuła mikrofonu d:facto bazuje na konstrukcji kardioidalnego mikrofonu pojemnościowego d:dicate 4011. Mikrofon ten jest dedykowany do zbierania dźwięków z raczej większej odległości, podczas gdy estradowy mikrofon wokalowy używany jest w bliskim polu dźwięków emitowanych przez ludzki narząd głosu, jednocześnie będąc jak najmniej wrażliwym na inne niepożądane dźwięki dochodzące ze sceny. Z tego powodu inżynierowie z firmy DPA zdecydowali się na takie dostosowanie charakterystyki kierunkowej kapsuły, aby uzyskać charakterystykę pomiędzy kardioidą a superkardioidą.

d:facto to przetwornik pojemnościowy z pre-polaryzowaną kapsułą, charakteryzujący się wyrównaną charakterystyką amplitudową i fazową oraz możliwością niezniekształconego przetworzenia dźwięków o poziomie ciśnienia akustycznego do 160 dB (w szczycie, przy zniekształceniach rzędu 10%). Elastyczne zamocowanie kapsuły oraz potrójna ochrona przeciwpodmuchowa (pop protection) w jej osłonie sprawia, że mikrofon w bardzo niewielkim stopniu przenosi zakłócenia pochodzące tak od obudowy, jak i głosek wybuchowych czy podmuchów powietrza. Model 4018V („V” jak „Vocal”) jest zaprojektowany tak, aby wykazywał płaską odpowiedź częstotliwościową w odległości około 12 centymetrów od źródła (ust), jednocześnie zaaplikowany na stałe filtr górnoprzepustowy trzeciego rzędu o częstotliwości 80 Hz, wbudowany w uchwyt mikrofonu przewodowego (filtr ten jest częścią wewnętrznego przedwzmacniacza i nie ma go w kapsule), powoduje podcięcie najniższych częstotliwości.

Ponadto 4018V ma lekkie, 3-decybelowe podbicie na charakterystyce w okolicy 12 kHz (poczynając od 7 kHz), którego zadaniem jest dodanie nieco „powietrza” do brzmienia wokalu. Dla realizatorów lub wokalistów, którzy wolą bardziej tradycyjny charakter brzmienia wokalu, pozostawiając korektę wysokiej częstotliwości dla siebie, DPA oferuje model 4018VL („Linear Vocal”). Charakterystyki amplitudowe obu modeli, mierzone pod różnymi kątami względem osi podłużnej mikrofonu – udostępnione przez producenta na jego stronie internetowej – znajdują się w ramce na sąsiedniej stronie. Zmierzona w osi czułość obu mikrofonów wynosi 5 mV/Pa. Biorąc pod uwagę to, że w okolicy ust możliwe jest uzyskanie poziomu ciśnienia o wartości nawet 140 dB, przy tej czułości na wyjściu mikrofonu może pojawić się napięcie o wartości 1 V. W związku z tym w adapterach pozwalających na używanie kapsuły 4018 z nadajnikami handheld czułość została obniżona do 2 mV/Pa w celu zmniejszenia ryzyka przesterowania nadajnika.

Współczesne mikrofony muszą radzić sobie z zakłóceniami, zarówno pochodzącymi od takich urządzeń jak telefony komórkowe czy nadajniki fal radiowych, jak i indukowanymi przez pętle indukcyjne systemów wspomagających osoby niedosłyszące. Mikrofony d:facto z racji swojej konstrukcji (kapsuła pojemnościowa) bardzo dobrze sobie radzą z tym problemem, lepiej od konstrukcji dynamicznych z cewką.

WRAŻENIA Z TESTU DPA d:facto 4018V/VL

Faktycznie wszystko to, o czym informuje producent, zgadza się w 100 procentach. Mikrofon d:facto 4018V charakteryzuje się naturalnym brzmieniem – niewielkie podbicie charakterystyki między 8-12 kHz dodaje nieco „powietrza”, bez podkoloryzowania brzmienia wokalu. Mikrofon też rzeczywiście w bardzo niewielkim stopniu przenosi stukanie i „chrobotanie” palcami po korpusie, a zastosowanie filtru górnoprzepustowego – czy to bezpośrednio w nadajniku, czy też w mikserze – dodatkowo jeszcze uwalnia słuchaczy od ewentualnych niepożądanych efektów dźwiękowych tego typu. Mikrofon charakteryzuje się też dużą selektywnością, jeśli chodzi o zbieranie niepożądanych dźwięków otoczenia, dlatego realizatorzy, którzy unikają przetworników pojemnościowych z uwagi na to, że „ich” wokalista przeważnie śpiewa w głośnym otoczeniu, mogą być mile zaskoczeni,  gdy spróbują dać mu/jej do ręki wokalowego DPA. To pozwala też zachować duży odstęp od sprzężeń – mikrofon można mocno podkręcić w monitorze (oczywiście jeśli ustawi się go odpowiednio, biorąc pod uwagę charakterystykę kierunkową mikrofonu).

Również niezaplanowany spacer wokalisty w publikę niekoniecznie musi wywołać panikę za mikserem FOH – jest wielce prawdopodobne, że nic „niemiłego” się nie stanie.

Podsumowanie

Zobacz także test wideo:

Technics EAH-A800 - bezprzewodowe słuchawki z redukcją szumów

Wszystkim osobom dorastającym w latach 70. i 80. minionego wieku należąca do Panasonica marka Technics nieodmiennie kojarzy się z gramofonami oraz doskonałym sprzętem hi-fi.