Akai EWI5000 - kontroler dęty MIDI
Od pojawienia się EWI4000s na łamach naszego magazynu minęło ładnych parę lat (Michał Lewandowski testował go w 2009 roku), ale mechanizm działania, a także kształt nowego modelu zbytnio się nie zmienił.
Zmieniła się natomiast technologia tworzenia barw, dlatego też starsze banki brzmień nie są kompatybilne z EWI5000 (pojawiają się jednak zapowiedzi odnośnie dostępności sampli dla najnowszego modelu). Generalnie rzecz ujmując mamy do czynienia z nowoczesnym elektronicznym instrumentem dętym z opcją bezprzewodowej komunikacji audio i mającą 3 GB danych biblioteką brzmień Sonivox. EWI5000 jest tańszy od poprzednika - jego sugerowana cena detaliczna to 2.690 zł podczas gdy EWI4000s w 2009 roku kosztował 3.100 zł. W zestawie znajdziemy kontroler, odbiornik do łączności bezprzewodowej 2,4 GHz (transmisja stereofoniczna audio), zasilacz z przewodem USB do ładowania baterii instrumentu i zasilania odbiornika, kapturek do ochrony ustnika, ściereczkę, pasek na szyję z zawieszką oraz dokumentację. EWI5000 to instrument wielkości saksofonu sopranowego czy klarnetu w stroju B. Jego ciężar nie przekracza 1 kg, jednak trzymanie go jedynie w rękach na dłuższą metę jest męczące, dlatego też dołączony pasek jest istotnym ułatwieniem. Obudowa kontrolera to połączenie tworzywa sztucznego i metalowych, chromowanych elementów. Całość prezentuje się bardzo gustownie, gdyż w kolorystyce instrumentu wykorzystano przede wszystkim czerń z dodatkami srebra i czerwieni.
Konstrukcja i obsługa Akai EWI5000
Zasadniczym elementem instrumentu jest specjalny gumowy ustnik z czujnikiem ciśnienia i nacisku, dzięki któremu jesteśmy w stanie uzyskać efekt wibrato (wydobycie go metodą jak w instrumencie akustycznym jest wręcz niemożliwe). EWI ma 13 sensorów dotykowych (dla trzech ostatnich dla prawej ręki możemy zmienić rozstaw czujników). Przy różnych trybach ustawień jesteśmy w stanie stosować różne krycia. Sterowanie wysokością oktaw odbywa się za sprawą sześciu rolkowych i dwóch stałych kontrolerów, umożliwiających zagranie w zakresie 8 oktaw. Nauka obsługiwania rolek wymaga dużej cierpliwości, podobnie jak płytek pitchbenda i slidera Glide. Nie mówię tu tylko o nauce od podstaw, ale też o osobach już grających na tego typu instrumentach akustycznych, które do EWI będą musiały się trochę przyzwyczaić. Panel sterowania EWI5000 znajduje się pod spodem, ukryty za plastikową osłoną. Znajdziemy tam grupę potencjometrów do zmiany ustawienia odcięcia filtru, czułości czujnika zadęcia, odstrojenia, głębokości pogłosu, chorusa i LFO. Znajdujący się niżej numeryczny wyświetlacz prezentuje wartości zmienianych parametrów. W ramach konfiguracji możemy wybrać kanał MIDI, opóźnienie nuty i definiować sposób zachowania się poszczególnych czujników. Dostępna jest też funkcja konfiguracji opalcowania (Fingering), znana już z modelu 4000s. Pozwala ona wybrać jeden z kilku sposobów gry: Standard EWI, Saxophone, Flute, Oboe, Standard EVI oraz EVI z odwróconym działaniem rolek oktaw. Z praktycznego punktu widzenia pozwala ona przenieść na EWI pewne przyzwyczajenia z instrumentów klasycznych. Podczas gry saksofonisty o wiele łatwiej udawały się pewne zagrywki niż w standardowym trybie EWI, szczególnie jeżeli chodzi o wręcz idealne odrywanie palców od sensorów, którego wymaga się przy standardowym trybie pracy.
Po obu stronach rolek oktawowych znajdziemy dwie metalowe szyny, z których jedna to Grounding Plate, a druga Glide Plate, pozwalająca na uzyskanie efektu slide. Prawidłowe ułożenie kciuka prawej ręki odbywa się również na płytce Grounding Plate, pomiędzy którą znajdują się dwie inne odpowiadające za efekt pitch-bend. Presety barw zmieniamy za pomocą Program Button, który reaguje na nasz dotyk wyłącznie przy puszczonych klapach. Poniżej znajdziemy przycisk FX, odpowiadający za wybór efektów pogłosu, chorusa i delaya. Zabawa nimi - szczególnie przy pracy z barwami syntezatorowymi - sprawiała mi dużo radości podczas poszukiwań brzmień z kręgu utworów Michaela Breckera czy Boba Mintzera. Level Button odpowiada za poziom sygnału na wyjściu liniowym instrumentu, słuchawkowym, a także przy transmisji bezprzewodowej z odbiornika. Do dyspozycji mamy dwie grupy brzmień: fabryczne lub użytkownika, których zapis umożliwia przycisk Save. Przełącznik Wireless Switch pozwala na aktywację połączenia bezprzewodowego z odbiornikiem wyposażonym w wyjście stereo. Oprócz tego dostępny jest też standardowy port MIDI Out DIN5 (na stronie www.patchmanmusic.com/WindControllerBanks.html możemy znaleźć banki brzmień specjalnie przystosowane do instrumentów sterowanych strumieniem powietrza). Do instrumentu możemy też podłączyć słuchawki, aby mieć w ten sposób indywidualny odsłuch. EWI5000 zasilany jest z akumulatora litowo-jonowego 3,7 V, który pozwala na około 13 godzin pracy „na kablu” i około 6 godzin w trybie bezprzewodowym. Ma wyjście analogowe na złączu TRS 6,3 mm, a port USB pozwala na połączenie go z komputerem i ładowanie baterii.
Edytor AKai EWI5000
Łatwe sterowanie EWI5000 umożliwia oprogramowanie komputerowe, które można pobrać ze strony producenta (PC i Mac). Połączenie EWI z komputerem po zainstalowaniu oprogramowania jest prawie natychmiastowe. W głównym oknie edytora znajdziemy informację o aktualnej wersji firmware i możliwość jego aktualizacji. EWI 5000 Editor działa w trybach Synth oraz Controller. W pierwszym z nich uzyskujemy dostęp do wszystkich rozbudowanych opcji urządzenia związanych m.in. z syntezą oraz efektami. Mamy też wszystkie opcje umieszczone w menu urządzenia, z tą różnicą, że w formie bardziej przejrzystej i rozbudowanej. Z poziomu komputera możemy zmieniać presety i banki. Na wszystkie zmiany urządzenie reaguje prawie natychmiastowo, a praca wydaje się o wiele łatwiejsza niż szukanie konkretnych opcji przy użyciu kombinacji klawiszy na EWI.
Akai EWI5000 w praktyce
Biblioteka dźwięków brzmień firmy Sonivox oferuje 100 presetów obejmujących barwy saksofonów, fletów, harmonijki, trąbki, puzonów, klarnetów, obojów, waltorni i fagotów. Mamy też różnego typu brzmienia syntezatorowe i organowe. Gdy do każdej barwy zastosujemy odpowiednie efekty, możemy osiągnąć bardzo ciekawe rezultaty brzmieniowe. Polecam w tym miejscu prezentację na naszej płycie DVD, gdzie pokazano różne techniki gry, sposoby artykulacji, sterowania dynamiką i barwą, użycie efektów itp. Po dość intensywnych zmaganiach z dmuchaniem w nowe EWI - w którym sama technika zadęcia i reakcja instrumentu na wtłaczane powietrze jest nieco inna niż w instrumentach akustycznych (zwłaszcza że zupełnie inaczej gra się na instrumentach blaszanych, a inaczej na drewnianych) - zacząłem zastanawiać się, do kogo jest skierowany. Niewątpliwie EWI jest bardzo uniwersalnym instrumentem, przeznaczonym dla szerokiego grona odbiorców - zarówno tych, którzy są zawodowo związani z instrumentami dętymi, jak i tych, którzy swoją edukację w tym kierunku skończyli na flecie prostym w szkole podstawowej. Różnica jest tylko w sposobie wykorzystania tego instrumentu przez jednych i drugich.
Istotną zaletą EWI jest całkowita odporność na warunki atmosferyczne. W jednym urządzeniu mamy też kilka innych instrumentów, zatem nasze instrumentarium koncertowe może ograniczać się wyłącznie do jednego sprzętu. Poza tym próbki są samplowane w trybie stereo, a EWI oferuje też ciekawe efekty, które mogą urozmaicić naszą grę. Kwestią bezsprzeczną jest również zdecydowanie wyższa trwałość elementu mającego bezpośredni kontakt z naszymi ustami niż w przypadku klasycznych stroików. Z punktu widzenia muzyka grającego na co dzień na instrumencie dętym, w większości sytuacji EWI będzie generować dźwięki, których muzyk nie jest w stanie osiągnąć na instrumencie klasycznym. W przypadku osoby początkującej w temacie tego typu instrumentów to dobra droga do tego, aby za pomocą intrygującego funkcjonalnie i dającego zupełnie inne możliwości niż zwykła klawiatura MIDI uzyskiwać całą gamę różnego typu dźwięków i efektów. Poddając próbki sprawiedliwej ocenie uważam, że znajdą się takie, z których jedna i druga grupa użytkowników będzie bardzo zadowolona. Ponieważ jednak instrumenty dęte bardzo opornie poddają się jakiejkolwiek cyfryzacji, niektóre brzmienia z pewnością nie zabrzmią tak jak oryginał. Ale może o to właśnie chodzi? Zwłaszcza gdy zastosujemy efekty, i to nie tylko wbudowane w EWI. Znakomite rezultaty można osiągnąć korzystając np. z zewnętrznych kostek gitarowych.
Bezprzewodowa transmisja danych działa sprawnie, choć przy maksymalnym obciążeniu procesora (włączonych efektach, dodatkowych interwałach, niecodziennych ustawieniach instrumentu i bardzo ekspresyjnej grze) pojawiały się sporadycznie milisekundowe przerwy. Aby im zapobiec firma Akai zaleca zwracać szczególną uwagę, by bateria była zawsze naładowana i by po załadowaniu presetu danej barwy odczekać kilka sekund przed grą. Z chwilą udostępnienia nowego firmware te losowo występujące sytuacje mają całkowicie zniknąć.
Podsumowanie
Nasze spostrzeżenia
+ funkcja zmiany trybu pracy Fingering+ przejrzysty edytor (PC/Mac)
+ ciekawe brzmienia syntezatorów w połączeniu z efektami
+ możliwość bezprzewodowej transmisji danych audio (stereofoniczne próbki)
+ długi czas pracy na zasilaniu akumulatorowym
- brak w ofercie futerału
- dyskusyjne brzmienia niektórych klasycznych instrumentów dętych
- nie wszystkim pasującą kombinacja zmiany presetów brzmień
Zakres zastosowań
- uniwersalny kontroler dęty, syntezator i sampler ze sterowaniem typowym dla instrumentów dętych drewnianych- opcjonalny instrument dla osób grających na instrumentach dętych
- interesujące narzędzie dla eksperymentatorów - zarówno jako instrument, jak też jako kontroler MIDI
Informacje
Ustnik | czujnik poziomu ciśnienia powietrza i czujnik nacisku |
Przyciski nutowe | 13 sensorów dotykowych |
Kontrolery | 8 precyzyjnych regulatorów ustawień instrumentu i efektów |
Rolkowe czujniki oktaw | 6 ruchomych, 2 stałe sensory dotykowe (zakres 8 oktaw) |
Płytki | 2 kontrolery pitch-bend, 2 masa (ground) |
Wejścia/wyjścia | port USB, MIDI DIN-5, wyjście liniowe TRS 6,3 mm, wyjście słuchawkowe TRS 3,5 mm |
MIDI | USB, DIN-5 |
Łączność bezprzewodowa | sygnał audio stereo (pasmo transmisji 2,4 GHz) |
Brzmienia | 3 GB sampli akustycznych i syntetycznych firmy Sonivox |
Zasilanie | akumulatory litowo-jonowe, ładowalne przez port USB |
Wymiary | 61x676x43 mm |
Waga | 0,9 kg |