Universal Audio Apollo x4 - interfejs audio

Sprzęt studyjny | 26.01.2020  | Tomasz Wróblewski
Marka:  Universal Audio

Interfejsy Apollo to bez wątpienia najpopularniejsze produkty Universal Audio. Najnowszy model x4 jest obecnie urządzeniem flagowym wśród sprzętu typu desktop, dostępnego w ofercie tego amerykańskiego producenta.

Przy okazji każdej nowej generacji Apollo, a ta jest już trzecia, zastanawiam się, co jeszcze można ulepszyć w tych świetnych interfejsach. W przypadku x4 mamy do czynienia z ugruntowywaniem pozycji, dopasowywaniem się do aktualnie obowiązujących formatów połączeń z komputerami oraz zwiększaniem liczby portów audio i mocy obliczeniowej wbudowanego akceleratora DSP, obsługującego wtyczki UAD-2. Największy gabarytowo desktopowy Apollo ma cztery przedwzmacniacze i dwa wejścia instrumentalne z funkcją Unison, wyjście optyczne ADAT, trzy pary wyjść liniowych i dwa wyjścia słuchawkowe.

Boska rodzina Universal Audio

Apollo x4 dostępny jest tylko w jednej wersji z czteroprocesorowym akceleratorem, ale dzięki połączeniu z komputerem przez Thunderbolt 3, możemy stworzyć system składający się z maksymalnie czterech x4 i sześciu akceleratorów Satellite. Jedyny problem, z jakim musimy się zmierzyć, polega na tym, że przy całym tym technologicznym rozpasaniu Apollo x4 wciąż ma tylko jeden port Thunderbolt. Po dwa porty w tym formacie mają tylko Satellite oraz montowane w raku x6, x8 oraz x8p. A Thunderbolt nie jest tak łatwy w rozdzielaniu jak USB i przy każdym powieleniu portu potrzebna jest specjalistyczna jednostka obliczeniowa. Możliwość stopniowej rozbudowy naszego systemu jest, choć od strony praktycznej, a zwłaszcza finansowej, nie będzie to bułka z masłem. Dlatego zamiast rozbudowywać system studyjny bazujący na kolejnych x4, lepiej od razu zainwestować w wyposażony w osiem przedwzmacniaczy x8p. Kosztuje on mniej niż dwa x4, mając te same funkcje i wolne złącze Thunderbolt do podłączenia kolejnych akceleratorów.

Przyciskami pod enkoderem przełączamy tryby regulacji: Preamp daje dostęp do ustawień wejść, a Monitor do ustawień wyjść. Sygnalizacja nieaktywnych funkcji jest lekko podświetlana, pełną jasność uzyskując po ich włączeniu.

Skoro już padły nazwy x6, x8/p, a także x16, to zaznaczyć należy, że opisywany tu Apollo x4 jest po prostu ich desktopową wersją. Oferuje dwukrotnie więcej wejść/wyjść niż Apollo Twin, jednocześnie zgrabnie wpasowując się między nimi, a podłączanym przez Thunderbolt, 19-calowym Apollo 8 Quad oraz najnowszym Apollo x8 (model x6 ma wprawdzie 6 rdzeni DSP, ale tylko dwa przedwzmacniacze Unison). Firma Universal Audio przemyślała kwestię funkcjonalności swoich produktów tak, że praktycznie każdy znajdzie coś, co będzie mu najlepiej pasować, poczynając od najprostszego i najtańszego Arrow (2.170 zł), kończąc na Apollo x8p (8 przedwzmacniaczy, 14.299 zł) i Apollo x16 (16 wejść liniowych, 15.199 zł).

Elektronika Universal Audio Apollo x4

Przedwzmacniacze w x4 bazują na sterowanych cyfrowo, najwyższej klasy układach Burr-Brown PGA2500 – to rozwiązanie znane ze wszystkich innych urządzeń Apollo. W przypadku wejść instrumentalnych, które tutaj mają niespotykaną gdzie indziej, wyjątkowo zaawansowaną strukturę, mamy do czynienia z układami z serii OP167x, które zresztą znalazły zastosowanie także w innych torach sygnałowych interfejsu. To także jest układ z najwyższej półki jakościowej, o wyjątkowo wysokich parametrach. Za konwersję cyfrowo-analogową odpowiadają dwa 8-kanałowe przetworniki ESS Sabre ES9016 (zakres dynamiki 124 dB). Sygnał z postaci analogowej na cyfrową przetwarza 8-kanałowy AKM AK5578, tutaj pracujący w trybie równoległym, 4-kanałowym, pozwalającym uzyskać o 9 dB większy zakres dynamiki, w tym wypadku 121 dB. DSP opiera się na czterech układach SHARC ADSP-21469, których pracą zarządza programowalny mikrokomputer Xilinx Spartan-6.

Konstrukcja Universal Audio Apollo x4

Urządzenie zbudowane jest tak samo, jak wszystkie poprzednie Apollo – pancerna, całkowicie metalowa obudowa (korpus jest aluminiowym odlewem), enkoder z przyciskami i wskaźnikami LED na przednim panelu oraz złącza na froncie i z tyłu. Jak już wspomniano, mamy cztery symetryczne wejścia mikrofonowo-liniowe, z których dwa pierwsze mogą pracować zamiennie jako wejścia instrumentalne. W każdym przypadku istnieje możliwość osadzenia w torze sygnałowym wtyczek w trybie Unison (po jednej na kanał). Odpowiednio modyfikują one strukturę wejściową układu analogowego, by zapewnić najlepsze dopasowanie do źródła sygnału. Do dyspozycji mamy tu symulacje najbardziej klasycznych torów sygnałowych, jak API, Neve, Helios, SSL, Universal Audio czy Siemens; wzmacniaczy Ampeg, Engl, Fender, Freedman, Fuchs, Gallien Krueger, Marshall i Suhr oraz różnego typu efektów. Wtyczki te działają w czasie rzeczywistym, zatem po przetworzeniu sygnał można skierować zarówno w tor nagrywania jak i w tor odsłuchu.

Apollo Console w pełnej krasie, z dostępem do slotów na wtyczki Unison w kanałach mikrofonowych i do czterech wtyczek insertowych w każdym torze sygnałowym.

Możemy też wprowadzić sygnał pod postacią cyfrową (ADAT lub S/PDIF), choć w tym wypadku nie ma już możliwości skorzystania z opcji Unison. Ogólnie Apollo x4 obsługuje 12 wejść: 4 analogowe i 8 wejść cyfrowych na złączu optycznym. Po stronie wyjść, oprócz 8-kanałowego ADAT (kompatybilnego z S/PDIF) mamy 2 wyjścia monitorowe i 4 wyjścia liniowe (wszystkie symetryczne), a także 2 niezależne wyjścia słuchawkowe. Sumując, jesteśmy w stanie wyprowadzić maksymalnie 18 sygnałów monofonicznych. Gdy pracujemy z podwójną częstotliwością próbkowania (czyli 88,2 lub 96 kHz) liczba dostępnych portów cyfrowych zmniejsza się o połowę – do 4 wejść i 4 wyjść. Interfejs zasilany jest za pośrednictwem zewnętrznego zasilacza 12 V, ze złączem blokowanym poprzez przekręcenie wtyczki w gniazdku – solidnie, jak zawsze w przypadku Universal Audio. W zestawie dostarczany jest jedynie zasilacz – o kabel Thunderbolt 3 musimy zatroszczyć się we własnym zakresie, co w przypadku sprzętu za blisko 7.800 zł jest co najmniej zaskakujące.

Stosowne oprogramowanie pod postacią systemu UAD Software (w momencie testu w wersji 9.10.2) pobieramy ze strony producenta. System instaluje się ze wszystkimi wtyczkami UAD-2, z których możemy korzystać w ograniczonych czasowo wersjach demo. Jednocześnie wraz z kupnem i rejestracją interfejsu zyskujemy możliwość autoryzacji 16 wtyczek wchodzących w skład pakietu Realtime Analog Classics Plus Bundle. Są to emulacje najbardziej klasycznych urządzeń studyjnych, wzmacniaczy i efektów, zatem jest duża szansa, że niczego więcej potrzebować nie będziemy. A jeśli już, to sklep z wtyczkami Universal Audio czynny jest całodobowo...

Universal Audio Apollo x4 w praktyce

Zakres regulacji czułości przedwzmacniacza wynosi 56 dB, co razem z tłumikiem 20 dB daje potężne 76 dB. Jednocześnie zakres regulacji ustawiony jest stosunkowo nisko, dzięki czemu jesteśmy w stanie wzmocnić nawet najcichsze sygnały bez znaczących szumów. A skoro o tym mowa, to rzeczywisty szum własny przedwzmacniaczy wynosi -115 dBfs przy minimalnym ustawieniu czułości, -97 dBfs w połowie zakresu regulacji i -70 dBfs przy czułości maksymalnej. Pomiarów dokonano z obciążeniem wejścia symetryczną rezystancją 2x300 Ω (bez obciążenia wejście jest wyłączone) i nominalnymi ustawieniami poziomów, bez uwzględniania krzywych ważenia i innych „marketingowych” manipulacji wynikami. Rezultaty należy uznać za bardzo dobre, plasujące urządzenie w klasie profesjonalnej. Z kolei zmierzony poziom zniekształceń harmonicznych całego toru sygnałowego, z uwzględnieniem konwersji A/C i C/A przy 24-bitowej rozdzielczości i próbkowaniu 96 kHz wynosi -120 dBfs dla 100 Hz i -112 dBfs dla 1 kHz. Są to wartości, będące potwierdzeniem najwyższej klasy Apollo x4 w zakresie przetwarzania sygnałów.

Zobacz także test wideo:
Technics EAH-A800 - bezprzewodowe słuchawki z redukcją szumów
Technics EAH-A800 - bezprzewodowe słuchawki z redukcją szumów
Wszystkim osobom dorastającym w latach 70. i 80. minionego wieku należąca do Panasonica marka Technics nieodmiennie kojarzy się z gramofonami oraz doskonałym sprzętem hi-fi.

Charakterystyka częstotliwościowa przy próbkowaniu 96 kHz, uwzględniająca zniekształcenia harmoniczne z włączonym i wyłączonym filtrem HPF. Średni poziom THD to -112 dBfs, czyli 0,00025%. Biorąc po uwagę fakt, że wynik uwzględnia przedwzmacniacz, konwersję A/C/A oraz tory wyjściowy, można przyjąć, że urządzenie reprezentuje poziom pretendujący go do zastosowań pomiarowych.

W odniesieniu do wejść mikrofonowych możemy aktywować napięcie fantomowe +48 V (załączane i wyłączane płynnie, co pozwala uniknąć stuków), filtr górnoprzepustowy 80 Hz/12 dB, wspomniany tłumik 20 dB oraz odwracanie biegunowości. Sąsiadujące kanały 1-2 oraz 3-4 można łączyć w wejścia stereo, ze wspólnym sterowaniem. W przypadku pracy w trybie liniowym możliwości, za wyjątkiem włączania napięcia fantomowego i tłumika, są takie same. Wszystkie wspomniane operacje mogą być dokonywane na panelu czołowym interfejsu po wciśnięciu przycisku Preamp. Każde jego kolejne wciśnięcie przełącza kanał do edycji. Wciśnięcie Monitor zmienia funkcjonalność przycisków pod kątem obsługi wyjść: monitorowego i obu słuchawkowych. W tym wypadku mamy dostęp do monofonizacji, wyciszania, ściszania regulowanego do -60 dB i trybu Talk. Ten ostatni pozwala skierować sygnał z wbudowanego w interfejsie mikrofonu elektretowego do monitorów i na wyjścia słuchawkowe, działając w sposób inteligentny – gdy go przytrzymujemy w czasie mówienia, Talk wyłącza się po zwolnieniu przycisku; gdy go na chwilę wciśniemy, wówczas działa w trybie włącz/wyłącz. Jednocześnie sygnalizacja tej funkcji na przednim panelu pulsuje, podobnie jak Mono i Dim, abyśmy nie zapomnieli o ich wyłączeniu.

Podsumowanie

Jako wieloletni użytkownik Apollo Twin pierwszej generacji współpracującego z akceleratorem Satellite FireWire mogę stwierdzić, że x4 przenosi naszą pracę na wyższy poziom. Przedwzmacniacze brzmią jeszcze lepiej, a jakość torów wyjściowych jest klasą samą w sobie (potrafią nawet wyprowadzać napięcia stałe). Obsługa interfejsu przebiega bardzo sprawnie, a do wirtualnego miksera Console zaglądamy tylko w nielicznych sytuacjach, chcąc zmienić konfigurację czy dopasować poziomy sygnałów w torach monitorowych. Dwa wyjścia słuchawkowe i możliwość obsługi do trzech zestawów monitorowych stereo (lub jednego surround 5.1) to coś, czym nie wzgardzi nawet produkcyjne studio nagrań.

Zastrzeżenia? Przy tej klasie produktu oczekiwałbym implementacji filtru górnoprzepustowego przed konwersją A/C, a nie jako części miksera DSP. Już od którejś wcześniejszej wersji UAD Software kontrolki filtru, tłumika i odwracania biegunowości są podświetlane nawet wtedy, gdy funkcje te nie są aktywne. Wprawdzie ich włączenie skutkuje jaśniejszym świeceniem, ale w mojej opinii różnica jest zbyt mała i zawsze łapię się na tym, że przed każdym nagraniem sprawdzam ich status kontrolnym wciśnięciem. W gruncie rzeczy znajdujące się w mikserze określenia Cue, Aux, Sends, Mix i Control Room odnoszą się do podobnych funkcji, co trochę miesza nam w głowie przy konfiguracji odsłuchu. Nie miałbym także nic przeciwko temu, aby w trybie Unisono można było obsadzić więcej niż jeden procesor na kanał.

Podoba mi się natomiast to, że w przeciwieństwie do pierwszej wersji Apollo można wyciszyć słuchawki w interfejsie bez potrzeby ustawiania poziomu minimalnego ekoderem. Console w dalszym ciągu pozostaje potężnym narzędziem o wyjątkowych możliwościach w zakresie jego ustawień. Może świadczyć o tym chociażby to, że sama instrukcja obsługi tego oprogramowania liczy sobie blisko 250 stron i zaręczam, że jeśli chcecie w pełni wykorzystać możliwości Apollo x4, zdanie się na intuicję i metodę prób i błędów to zdecydowanie za mało – trzeba poświęcić trochę czasu na lekturę instrukcji. Universal Audio Apollo x4 to najwyższa liga w zakresie interfejsów audio typu desktop. Dostępność czterech profesjonalnych przedwzmacniaczy wspieranych przez autoryzowane emulacje urządzeń powszechnie uznawanych za klasyczne daje nam unikalną szansę połączenia wszystkiego co najlepsze w technologii analogowej i cyfrowej. Już sama obecność pokładowego, 4-procesorowego akceleratora DSP, a tym samym możliwość skorzystania z wtyczek UAD-2 w samym programie Console oraz jako VST, AU i AAX w programie DAW sprawia, że x4 nie ma praktycznie żadnej rynkowej konkurencji. W połączeniu z wyśmienitymi torami sygnałowymi i konwerterami o wyśrubowanych do maksimum parametrach jakościowych tworzy to obraz zawodowego, choć dość kosztownego systemu audio, zdolnego do realizacji każdego projektu.

 

Nasze spostrzeżenia

+ cztery najwyższej klasy przedwzmacniacze z funkcją Unison
+ dwa wejścia instrumentalne o doskonałym brzmieniu
+ sześć wyjść liniowych i dwa wyjścia słuchawkowe klasy profesjonalnej
+ osiem wyjść cyfrowych w formacie ADAT
+ sprawna obsługa z poziomu panelu czołowego
+ funkcjonalny pakiet wtyczek w zestawie
+ przydatne funkcje, jak Talk, mono i odwracanie biegunowości
+ niezwykle solidna konstrukcja
+ 4-procesorowy akcelerator DSP

- nie do końca oczywista sygnalizacja niektórych kontrolek
- dość zawikłana obsługa miksera Console w bardziej złożonych konfiguracjach
- brak w zestawie kabla Thunderbolt 3

 

Zakres zastosowań

- profesjonalny interfejs audio 12x18 z czterema najwyższej klasy przedwzmacniaczami, dwoma wejściami instrumentalnymi i akceleratorem UAD-2, przeznaczony do zawodowych nagrań, miksu i finalizacji projektów

 

Informacje

Wejścia mikrofonowe 4, XLR, maks. +25,6 dBu (włączony tłumik), impedancja 5,5 kΩ (domyślna), zakres dynamiki 123 dBA
Wejścia liniowe 4, TRS 6,3 mm, maks. +20,2 dBu, impedancja 5 kΩ, zakres dynamiki 122 dBA
Wejścia instrumentalne 2, TS 6,3 mm, maks. +12,2 dBu, impedancja 1 MΩ (domyślna), zakres dynamiki 122 dBA
Wyjścia analogowe 6, ze sprzężeniem galwanicznym, TRS 6,3 mm, maks. +20,2 dBu, impedancja 100 Ω, zakres dynamiki 127 dBA
Wyjścia słuchawkowe 2, TRS 6,3 mm, zakres dynamiki 124 dBA, moc 96 mW RMS/30 Ω
Wejścia/wyjścia cyfrowe ADAT, S/PDIF
Port komunikacyjny Thunderbolt 3
Przetwarzanie 4 kanały A/C, 10 kanałów C/A; 24-bitowe, próbkowanie 44,1/48/88,2/96/176,4/192 kHz
Opóźnienie sumaryczne (round-trip) 1,1 ms/96 kHz
Zasilanie zewnętrzny zasilacz uniwersalny 12 V, 19 W
Wymiary 233x66157 mm
Waga 1,46 kg
Close icon
Poczekaj, czy zapisałeś się na nasz newsletter?
Zapisując się na nasz newsletter możesz otrzymać GRATIS wybrane e-wydanie jednego z naszych magazynó