Maschine jako procesor efektów
System produkcji muzycznej Native Instruments Maschine szybko zyskał sławę wśród artystów tworzących programowaną muzykę elektroniczną. Pokochali go także twórcy podkładów hip-hopowych (beatmakerzy), wykorzystujący pady do wybijania rytmów na żywo. Tymczasem to także potężny procesor efektów, który może być wykorzystany zarówno w tworzeniu aranżacji za pomocą dołączonego oprogramowania, w grze na żywo przy udziale Maschine JAM lub w produkcji muzycznej w dowolnym programie DAW.
Routing
Jak to działa? Projekty Maschine składają się z grup (Group) liczących 16 ścieżek (Sound) każda. Na ścieżkach można umieszczać pojedyncze próbki, pętle, multisample, wirtualne instrumenty oraz efekt. Domyślnie sygnał z poszczególnych ścieżek jest sumowany na kanale danej grupy, a następnie wiązka sygnałów z różnych grup jest łączona na tzw. głównej sumie, czyli kanale oznaczonym jako Master. Ponadto istnieje możliwość skierowania sygnału ze ścieżek bądź grup na inne ścieżki lub grupy. Można to także zrobić za pośrednictwem torów Aux. Oznacza to możliwość uruchamiania efektów w trybie wysyłkowym (np. pogłosu lub efektów typu delay) oraz przetwarzanie równoległe. Możemy także zapisywać automatykę efektów w tzw. paternach, co otwiera możliwość wyzwalania sekwencji modulacyjnych za pomocą padów. Dodatkowo, na ścieżki bądź grupy Maschine możemy skierować sygnał z wejść naszego interfejsu audio lub dźwięk pochodzący z wybranych ścieżek w programie DAW, w którym uruchomimy wtyczkę Maschine FX.
Tranzystorowe uderzenie
Interesujące presety Multi FX znajdziemy w odpłatnym rozszerzeniu Transistor Punch, które można kupić na stronie producenta, firmy Native Instruments. Do tworzenia rozpływających się w przestrzeni odbić wykorzystano tu pokładowy Metaverb i Grain Delay. Efekty filtracyjne ubarwiają Frequency Shifter oraz modulacyjne bloki Chorus i Flanger. Dość często w łańcuchach występuje także Resochord - szczególnie ciekawie brzmi zastosowany w odniesieniu do bębnów - zamienia pojedyncze uderzenia w rezonujące akordy. Część łańcuchów doskonale nadaje się do przetwarzania pętli, inne sprawdzają się w roli efektów przestrzennych w torze wysyłkowym. Szczególnie pięknie brzmią presety zawierające w nazwach odniesienia do chmur.
1. Konfiguracja
Zacznijmy od prostego przykładu. Pierwsza ścieżka w grupie A zawiera pętlę perkusyjną. Pierwsza ścieżka w grupie B zawiera filtr dolnoprzepustowy. Aby skierować sygnał z pierwszej ścieżki w grupie A na pierwszą ścieżkę w grupie B należy:
a) wcisnąć przycisk Channel na kontrolerze;
b) za pomocą przycisków oznaczonych strzałkami < i > wybrać menu Output;
c) wcisnąć przycisk nad wyświetlaczem wskazujący na wybór ścieżki, czyli Sound;
d) zmienić ustawienie wyjścia z Group na B1:S1.
Alternatywnie na drugiej stronie ustawień Output możemy przejść do ustawień Aux i ustalić ilość sygnału, jaki trafi z jednej ścieżki na drugą (tryb wysyłkowy).
Pora nagrać automatykę filtru. W tym celu wybieramy pierwszy patern w grupie B, wciskamy przycisk Auto i rejestrujemy zmiany parametrów efektu w czasie. Operację powtarzamy dla kolejnych paternów w grupie. Ostatni patern możemy pozostawić bez zapisu - to będzie nasz "wyłącznik" efektu. Zmieniając paterny w grupie możemy uruchamiać zapisane pod sekwencje efektów. Przyporządkowując owe sekwencje do scen możemy sprawić, że staną się istotnym elementem aranżacji.
2. Multi FX
Opisane wyżej możliwości producent wykorzystał do stworzenia kategorii tzw. grup multi-efektowych, czyli zawierających wyłącznie ścieżki z efektami, które służą do przetwarzania sygnałów pochodzących z innych ścieżek. Kilkadziesiąt tego rodzaju presetów znajdziemy w bibliotece fabrycznej, więcej otrzymamy wraz z wybranymi rozszerzeniami dla Maschine (Maschine Expansions).
Bardzo często grupy Multi FX, bo tak są oznaczane, zawierają kilka zestawów efektów rozbitych pomiędzy połączone ścieżki. Zabawę można rozpocząć od zaimportowania zestawu perkusyjnego wraz z sekwencjami w jednej grupie i presetu Multi FX w drugiej. Następnie poprzez zmianę paternów (sekwencji) w grupie multi-efektowej możemy wyzwalać ciąg zaprogramowanych w nich zdarzeń. Warto w tym celu „zablokować” widok sekwencji poprzez wciśnięcie pierwszego przycisku nad wyświetlaczem, przytrzymując klawisz Pattern. Zamiast programować automatykę efektów na grupie perkusyjnej czy poszczególnych ścieżkach, możemy to zrobić w sekwencjach w osobnej grupie. Takie rozwiązanie ułatwia tworzenie aranżacji. Wystarczy w wybranych scenach dodać sekwencję z grupy Multi FX.
3. Maschine jako procesor efektów w DAW
Oczywiście nic nie stoi na przeszkodzie, aby wykorzystać Maschine jako procesor efektów w innym programie. W tym celu wyjście wybranej ścieżki w programie DAW kierujemy na wejście ścieżki, na której umieściliśmy wtyczkę Maschine 2 FX. Następnie w dowolnej grupie oprogramowania Maschine ładujemy wybrany zestaw Multi FX. W ustawieniach Channel > Output > Sound wskazujemy wejście Ext 1, domyślnie obsługujące sygnał kierowany na wtyczkę. Za pomocą paternów przełączamy sekwencje modulacyjne zaprogramowane dla efektów. Przypominam też, że po przyporządkowaniu paternów do scen, ich zmiany mogą być rejestrowane w programie DAW w postaci komunikatów nutowych lub komunikatów Program Change, o czym pisałem w poprzednim odcinku warsztatów, a co omawiam w odcinkach 51 i 52 kursu obsługi Maschine 2.x na Musoneo.pl.
Podsumowanie
Duża różnorodność pokładowych efektów oraz elastyczność oprogramowania w zakresie rejestracji automatyki parametrów pozwala wykorzystać kontroler w roli wirtualnego procesora efektów i wyzwalać złożone sekwencje modulacyjne. W tym względzie oprogramowanie Maschine daje nam znacznie większe możliwości niż większość didżejskich „efektorów”.