Pakiet EiS - Synapse Audio Dune EiS
Do opublikowanego wraz z sierpniowym numerem naszego magazynu syntezatora Thorn w wersji EiS dołącza obecnie Dune EiS.
Do opublikowanego wraz z sierpniowym numerem naszego magazynu syntezatora Thorn w wersji EiS dołącza obecnie Dune EiS.
Syntezator Dune, mimo upływu kilku lat od premiery jego pierwszej wersji, wciąż pozostaje jednym z najciekawszych i najbardziej wszechstronnych instrumentów wirtualnych na świecie. Teraz udostępniamy Wam jego specjalną, całkowicie darmową wersję, przygotowaną przez firmę Synapse dla naszych Czytelników. Wprawdzie wróbelki na okolicznych drzewach ćwierkają, że lada moment może się pojawić kolejna odsłona syntezatora Dune, to ten, który dołączamy do wrześniowego numeru EiS, bazujący na Dune 1, zachowuje pełną funkcjonalność i przydatność w rękach kreatywnych twórców. I nic Was nie kosztuje!
Dune EiS to prawdziwy gigant syntezy subtraktywnej z elementami FM – nie ma brzmienia, którego za jego pomocą nie udałoby się uzyskać. Można się o tym przekonać przeglądając dołączone do instrumentu presety, ale pamiętać należy, że reprezentują one tylko część prawdziwego potencjału syntezatora. Jego dwa podstawowe oscylatory oprócz wytwarzania tradycyjnych przebiegów matematycznych mogą alternatywnie bazować na samplach z kolekcji 69 próbek. Oferują też opcję Fat, zwielokratniającą liczbę głosów nieznacznie odstrojonych względem siebie. Oba mają wspólną regulację szerokości impulsu prostokątnego oraz głębokości modulacji pierścieniowej i mogą pracować z modulacją FM w trybie Feedback, Dual i Filter FM. Do źródeł dźwięku zalicza się także trzeci, standardowy oscylator (suboscylator) i generator szumu z regulacją barwy.
Filtr może pracować w 16 trybach, uwzględniających różne kombinacje połączeń i opcje nasycenia. Modulację wybranych parametrów zapewniają trzy LFO z funkcją Fade-in oraz odkształcaniem przebiegu Skew, i trzy obwiednie ADSR. Modulacją zarządzamy z poziomu wygodnej, 12-pozycyjnej matrycy. Źródłem modulacji oraz elementem wyzwalającym dźwięk może być również 32-krokowy, programowalny arpeggiator.
Od pełnej wersji Dune 1 syntezator Dune EiS różni się brakiem sekcji efektów, dwukrotnie mniejszą liczbą slotów matrycy i ograniczoną do 128 liczbą dostępnych presetów. A jeśli praca z Dune EiS bardzo Ci odpowiada, i chcesz poszerzyć swoje możliwości o wszystkie dostępne opcje, syntezę wavetable, obwiednie wielosegmentowe, przebogatą kolekcję efektów oraz całą gamę innych, nowoczesnych i nowatorskich funkcji, to klikając na logo Dune EiS przejdziesz na stronę, gdzie kupisz Dune 2 z 20-procentową zniżką!
1.
Syntezator dostarczany jest pod postacią plików DLL (VST dla Windows, 32 i 64 bity) oraz Component i VST dla Mac (64 bity). Otrzymujemy do nich dostęp po rozładowaniu archiwum ZIP (Windows) lub zamontowaniu obrazu dysku DMG (Mac). W obu przypadkach kopiujemy pliki do miejsc, w których nasz program DAW przechowuje wtyczki.
2.
W DAW na liście dostępnych wtyczek powinna się pojawić pozycja Dune EiS (w folderze Synapse). Wskazując Dune EiS otwieramy syntezator na ścieżce instrumentalnej lub MIDI. Syntezator uruchamia się z domyślnym presetem Alpha Glider RH. Presety przełączamy strzałkami na wyświetlaczu lub wybieramy z listy otwieranej po kliknięciu na nazwie presetu.
3.
Klikając przycisk B na wyświetlaczu przechodzimy do ustawienia początkowego. Pod przyciskami A, B i C mogą się znajdować różne, wcześniej ustawione brzmienia, co pozwala szybko je zmieniać. W ustawieniu początkowym aktywny jest tylko oscylator Osc 1 z falą piłokształtną, filtr jest nieczynny, a modulatory nie mają żadnego przypisania.
4.
Jako źródło dźwięku w oscylatorze możemy wybrać falę piłokształtną, kwadratową, sinusoidalną lub, po kliknięciu Sel, jedną z 69 próbek. Dla fali kwadratowej można kontrolką P/Width regulować wypełnienie. Przy jej skrajnych ustawieniach sygnał jest niesłyszalny. Regulator Ring Mod ustawia poziom modulacji pierścieniowej dla każdego typu przebiegu.
5.
W przypadku próbek, Ring Mod może działać na podobieństwo wavetable. Wykorzystajmy to do ożywienia dźwięku obwiednią Mod Envelope. Na wyświetlaczu aktywujemy matrycę modulacji, wybierając Mod Matrix 1-12. W drugiej linijce, w polu Source wybieramy Mod Env, a w Destination Osc Common > Ring Mod, ustawiając Amount na +100.
6.
Obwiednia Mod będzie zmieniać wartość Ring Mod wraz z każdym dźwiękiem – od wartości aktualnie ustawionej do wynikającej z ustawienia regulatora Sustain. Regulatory Attack i Decay określą sposób przechodzenia wartości parametru Ring Mod pomiędzy tymi dwoma pozycjami, dzięki czemu możemy zdefiniować charakterystykę ataku dźwięku.
7.
Możemy teraz zmieniać przebiegi oscylatora Osc 1, przeciągając w oknie z próbkami. Modulacji można też poddać samą zmianę przebiegów. W matrycy modulacji zmienimy w drugim slocie Ring Mod na Oscillators > Osc 1 Wave. Teraz z każdym dźwiękiem przebiegi będą skanowane z parametrami czasowymi ustawionymi obwiednią i zakresem Amount.
8.
Poddamy modulacji parametr Fat, pogrubiający dźwięk oscylatora. W trzecim slocie matrycy jako źródło wybierz LFO 1, modulację ustaw na +100, a jako cel wskaż Oscillators > Osc 1 Fat. W LFO ustaw sinus, włącz Sync i Reset, a Rate ustaw np. na 1/1. W czwartym slocie przypisz Velocity do Osc 3 Level, a w Osc 3 włącz falę trójkątną. Pojawiła się masa...
9.
Teraz zmultiplikujemy oscylatory, w sekcji Unison ustawiając Voices na 3, ich wzajemne odstrojenie Detune na 10%, a rozłożenie w przestrzeni stereo Spread na 20%. Mamy już głęboki, efektownie modulowany dźwięk basu w stylu dubstepowym, nad którym możemy dalej pracować, skupiając się przede wszystkim na ustawieniach Osc 1 i Mod Envelope.
1.
Punktem wyjścia będzie brzmienie, które stworzyliśmy w poprzednim instruktażu. Znajdziecie je jako preset na płycie DVD i wśród materiałów online. Presety w formacie FXP ładujemy przechodząc w wyświetlaczu do okna Main, klikając przycisk Patch, a następnie Load Patch. Zapisując swoje ustawienia można dodać komentarz i wybrać kategorię.
2.
Skupimy się na filtrze. Z szeregu dostępnych wybierzemy LP12+Dist, czyli dolnoprzepustowy z nachyleniem 12 dB/okt. i nasyceniem. Po ustawieniu Cutoff na 70% brzmienie jest wyraźnie ciemniejsze, ale też bardziej agresywne. Jego charakter nie zmienia się wraz z wysokością dźwięku, dlatego ustawimy Key Track na maksimum.
3.
Wyraźnie słychać, że częstotliwość odcięcia filtru zmienia się proporcjonalnie do zmiany wysokości dźwięku. Wprawimy w ruch rezonans, przypisując w matrycy LFO 2 do Filter Reso, ustawiając modulację 100%, LFO 2 na falę prostokątną (ze Skew na 50%), włączając Sync i Reset, a potem ustawiając Rate na 1/8T. Zagraj dźwięk o długości kilku taktów.
4.
Włączymy do akcji LFO 3. Ustawimy go tak, aby po pewnym czasie wystąpiło triolowe wibrato, zsynchronizowane ze zmianami rezonansu filtru. W matrycy przypisujemy LFO 3 do Osc 1 Fine z poziomem 100%, a sam LFO ustawiamy jak na ilustracji. Po czasie ustawionym kontrolką Fade-in, dźwięk zacznie wibrować (preset na DVD: Dune EiS_02.fxp).
Dune pochodzi bowiem od nazwy technologii, na której oparto tę serię syntezatorów – Differential Unison Engine (różnicowy silnik unisono). Polega ona na wykreowaniu mocnego, soczystego i głęboko brzmiącego dźwięku poprzez użycie wielu źródeł sygnałów w ramach pojedynczego oscylatora, których odstrojenie i rozłożenie w panoramie można regulować. W przypadku Dune EiS w każdym oscylatorze jest siedem generatorów, a ich zróżnicowanie w aspekcie wysokości dźwięku zmieniamy kontrolkami Fat.
Ale jest jeszcze jeden element Dune, który ma decydujący wpływ na charakter brzmieniowy tego instrumentu, a z którym spotkaliśmy się już pod koniec instruktażu numer 1 – Unison. W późniejszych wersjach Dune, począwszy od 2.0, został on rozwinięty do postaci wręcz wielu syntezatorów w jednym, ale w Dune EiS ma nieco prostszą postać. W zależności od liczby głosów Unison wybranych kontrolką Voices, całe brzmienie instrumentu zostaje zmultiplikowane. Następnie kontrolkami Detune i Spread nieznacznie je odstrajamy i rozsuwamy w panoramie.
Ale jest coś więcej i owo coś znajdziemy w matrycy modulacji. Każdy parametr, który poddajemy modulacji możemy przypisać do jednego z ośmiu głosów Unison, a następnie odsłuchać efektów jego pracy, korzystając funkcji Solo Voice. Liczba dostępnych głosów, do których można przypisać różne parametry podlegające modulacji, zależy od wartości ustawionej kontrolką Voices. Jeśli dana modulacja ma się odnosić do wszystkich głosów, z których mamy zamiar skorzystać, to pole Voice w Mod Matrix pozostawiamy puste.
Przykład zastosowania tej techniki prezentujemy na instruktażu wideo. Użyliśmy trzech generatorów LFO, z których każdy zmienia inny parametr – LFO 1 moduluje częstotliwość odcięcia filtru, LFO 2 panoramę, a LFO 3 rezonans filtru. Każdy z tych trzech slotów modulacji przypisaliśmy do innego głosu (1, 2 i 3), ustawiając wcześniej kontrolkę Voices na 3. Po zagraniu dźwięku usłyszymy sumę tych trzech modulacji; chcąc posłuchać efektu ich pracy oddzielnie, klikamy przyciski 1, 2 i 3 w rzędzie Voice Solo. Końcowy efekt jest taki, jakbyśmy zsumowali sygnały z trzech takich samych instrumentów, w których zastosowaliśmy inne modulacje.
Funkcja „rozbicia” zmian parametrów na głosy działa nie tylko w przypadku modulacji dynamicznej. Jeśli jako źródło modulacji w matrycy wybierzemy Const (constans – wartość stała), to można zróżnicować poszczególne głosy względem innych, np. w przypadku filtracji. Ustaw Const w pierwszym i drugim slocie modulacji jako źródło, jako cel wskazując odcięcie filtru oraz jego rezonans, a następnie definiując głębokość modulacji na, odpowiednio, 50 i 30% i kierując je na głos 2. Przy takiej konfiguracji krzywa regulacji odcięcia i rezonansu filtru będzie miała inny kształt niż dla pozostałych głosów, których liczbę zdefiniowaliśmy kontrolką Voices. W rezultacie uzyskamy podobny efekt, jak przy podłączeniu tego samego źródła dźwięku do dwóch różnych, ale działających współbieżnie filtrów. Dodatkowo efekt ten można pogłębić zwiększając odstrojenie głosów (Detune) i poszerzając ich panoramę (Spread).
1.
W przypadku arpeggiatora nie chodzi o to, aby za nas „grał”, ale głównie o jego możliwości w zakresie kreowania riffów i partii. Arpeggiator w Dune EiS jest stosunkowo prostym, ale przydatnym modułem. Aktywujemy go przyciskiem Arp dostępnym w sekcji Output, a otwieramy do edycji przyciskiem Arp Pat na wyświetlaczu.
2.
Sam arpeggiator jest procesorem MIDI, który przetwarza komunikaty MIDI Note wchodzące na instrument i po przetworzeniu kieruje odpowiednie wartości do oscylatorów. Pojedyncza sekwencja arpeggiatora może mieć do 32 kroków. Wszystkich ustawień dla sekwencji dokonujemy w dolnej części wyświetlacza, w górnej programując każdy jej kolejny krok.
3.
Arpeggiator może działać w pięciu trybach, ale zanim je poznamy, przyjrzyjmy się ustawieniom. Steps definiuje liczbę kroków w sekwencji, a Rate rozdzielczość (czas trwania) pojedynczego kroku. Jeśli Sync ma wartość On, to długość ta podawana jest w metrum muzycznym w odniesieniu do BPM projektu w DAW; jeśli Off, to w jednostkach czasu.
4.
Length definiuje skrócenie kroków w stosunku do ich pełnej długości i działa jak procesor bramkujący. Swing natomiast wprowadza charakterystyczne rozchwianie do rytmu – bardziej „do przodu” przy wartościach dodatnich lub „w tył” dla wartości ujemnych. Klikając napis pod przyciskiem Arp Pat otwieramy listę dostępnych presetów fabrycznych.
5.
Zasadnicza funkcjonalność arpeggiatora wynika z wybranego trybu pracy. W podstawowym trybie Simple z chwilą wciśnięcia pojedynczego klawisza następuje odtwarzanie zaprogramowanej sekwencji, w której dźwięki zachowują wskazaną odległość interwałową względem wciśniętej nuty. Zaprogramujmy w tym trybie prosty pattern.
6.
Przeciągając myszą na pierwszym polu obok numeru kroku ustawiamy odległość nuty sekwencji od nuty wciśniętej. Możemy ją zmieniać tylko w górę, a ustawienie C-1 nie wprowadza zmiany wysokości. Jeśli ustawimy np. C-2, to dźwięk będzie odstrojony oktawę w górę, jeśli G-1 to kwintę w górę itd. Pozostawienie pustego pola oznacza pauzę.
7.
W trzeciej kolumnie, domyślnie pustej, definiujemy Velocity każdego kroku. Jeśli w matrycy przypiszemy Arp Vel do wartości Volume, to kroki będą odgrywane z zaprogramowaną głośnością. Jeśli natomiast Arp Vel przypiszemy np. do Cutoff filtru, ustawimy w nim kontrolkę Cutoff na minimum, a Key Track na maksimum, to możemy modulować filtr.
8.
W trybie Chord rytm tworzony jest na bazie dźwięków z klawiatury (lub zaprogramowanych akordów). Transpozycja kroków tu nie działa – można je tylko wyłączyć lub skorzystać z opcji Tie, czyli przeniesienia wartości z poprzedniego kroku. Tu także parametr Arp Vel można przypisać w matrycy do wybranego regulatora, np. głośności, filtru itd.
9.
Tryb Mod pozwala wykorzystać arpeggiator wyłącznie jako źródło modulacji. Przypisane do niego parametry, czyli Arp Note i Arp Vel mogą zmieniać dowolne parametry dostępne w matrycy modulacji jako cel. I tu już można naprawdę zaszaleć, zwłaszcza w zakresie sekwencyjnej zmiany próbek w oscylatorach w połączeniu z odcięciem filtru.
Dostępny w arpeggiatorze Dune EiS tryb Dynamic jest jedną z najciekawszych funkcji tego instrumentu.
Sposób jego pracy zależy od dwóch elementów: liczby jednocześnie wciśniętych klawiszy oraz zaprogramowanego paternu. Jeśli wciśniemy tylko jeden klawisz, arpeggiator działa dokładnie tak, jak w trybie Simple. Jeśli wciśniemy dwa lub więcej klawiszy, zaprogramowana sekwencja jest transponowana do wartości najniższego aktywowanego dźwięku, a kolejne dźwięki, czyli drugi, trzeci itd., zmieniają wysokość poszczególnych nut w sekwencji. To pozwala na tworzenie nowych melodii nawet z bardzo prostych paternów akordowych.
Nuty, które mają ulec zmianie, definiujemy w arpeggiatorze. Jeśli ustawimy C-1, to podstawa akordu w tym miejscu się nie zmieni. Ustawienie innej wartości nutowej przetransponuje cały akord. W trzeciej kolumnie natomiast wskazujemy, którą kolejną nutę w danych akordzie, w hierarchii wysokości dźwięku, ma odegrać arpeggiator. Jeśli mamy rozbudowane, wielogłosowe akordy, to wybierając ich wyższe dźwięki (np. 5th, 6th itd.) można z nich stworzyć linię melodyczną; jeśli wybierzemy nuty najniższe, to można wykreować partię basu.
1.
Dune EiS pozwala na zmianę parametrów, dla których nie przewidziano kontrolek na panelu instrumentu. Są one natomiast dostępne w ramach matrycy modulacji jako cele, do których można przypisać modulatory. Jednym z nich jest Osc Phase, który subtelnie przesuwa punkt startu fali oscylatora. Nie jest on szczególnie słyszalny, ale potrafi ożywić graną partię.
2.
Osc 2 One Shot odnosi się tylko do drugiego oscylatora. Jej włączenia/wyłączenia dokonujemy przez matrycę modulacji, jako źródło wskazując Constans. Ujemna głębokość modulacji to wyłączenie, a dodatnia to włączenie. Działanie Osc 2 One Shot polega na wygenerowaniu pojedynczej próbki, co może się przydać do podkreślenia ataku dźwięku.
3.
Bardzo ciekawie prezentuje się FM Depth. Domyślnie głębokość modulacji FM wynosi 100%, ale poprzez matrycę można ją poddać zmianom, np. za pośrednictwem LFO. W naszym przykładzie LFO 1 zmienia głębokość modulacji FM, a częstotliwość LFO 1 (1/8T) jest zmieniana wolniej pracującym generatorem LFO 2 (1/4), co daje intrygujący efekt.
4.
Inne „ukryte” w modulacji parametry to Spike Hard i Spike Soft. Oba dodają wzmocnienie na końcu fazy ataku, podkreślając jego perkusyjny charakter. Z kolei Amp Hold nieznacznie opóźnia przejście do fazy podtrzymania, co w jeszcze innych sposób wpływa na dźwięk. Parametry aktywujemy przez matrycę, jako źródło wskazując Constans różny od zera.
5.
Funkcjonalność LFO wydaje się być ograniczona, ale tu też czekają nas niespodzianki. W matrycy modulacji celem może być poziom sygnału z LFO (czyli głębokość modulacji) i kilka innych elementów, jak np. panorama całości sterowana przez LFO 3, szerokość impulsu (przy fali prostokątnej), a nawet modulacja filtru w trybie grzebieniowym (Comb > LP24).
6.
Celem modulacji może być tajemniczy parametr MM Amount, czyli w praktyce głębokość modulacji dla każdego z 12 dostępnych w matrycy slotów. To pozwala na tworzenie zaawansowanych struktur modulacyjnych, w których zakres zmian wprowadzanych przez modulatory podlega modulacji dokonywanej innymi modulatorami, jak LFO czy obwiednie.
Gdy nauczysz się obsługi Dune EiS i polubisz ten instrument, zapoznaj się z możliwościami, jakie oferuje komercyjny Dune 2.
W naszym krótkim kursie obsługi syntezatora Dune EiS, dla którego ilustracją są filmy instruktażowe znajdujące się na DVD i wśród materiałów online, pokazaliśmy najważniejsze funkcje tego instrumentu. Jego cechą szczególną jest to, że mimo pozornie prostej struktury jest niebywale elastyczny w kontekście kreowania brzmień. Jeśli ktoś hołduje zasadzie, że ograniczanie zasobu dostępnych narzędzi znacząco zwiększa kreatywność, to Dune EiS jest z całą pewnością tym instrumentem, który pozwoli ją realizować w praktyce.
Syntezator brzmi mocno i wyraziście, dzięki czemu bez większego wysiłku uzyskamy za jego pomocą brzmienia, które świetnie funkcjonują w miksie. Jest wiele instrumentów, których barwy czarują i fascynują, ale we współczesnych aranżacjach po prostu „giną w tłumie”. Dune EiS natomiast należy do tych syntezatorów, które po odpowiednim zaprogramowaniu dają nam w pełni funkcjonalne brzmienie, na którym można zbudować całą konstrukcję utworu.
Ta sama idea
Gdybyś jednak chciał poszerzyć spektrum swoich możliwości w zakresie kreowania brzmień, to zwróć uwagę na syntezator Dune 2, który – po kliknięciu na logo Dune EiS i przejściu na stronę Synapse Audio – możesz teraz kupić w atrakcyjnej cenie. Podobnie jak pierwsza wersja syntezatora, Dune 2 bazuje na technologii Differential Unison Engine. Ponieważ jednak zbudowano go niemal od podstaw, zachowując najlepsze cechy Dune 1 i dodając całą gamę innych, daje on użytkownikom znacznie większe możliwości.
Nowe i najnowsze
Oscylatory w Dune 2 mogą być multiplikowane do 32, z regulacją odstrojenia i panoramy, mogąc pracować w trybie syntezy wirtualnie analogowej, przy pełnej syntezie wavetable lub FM; w tym ostatnim przypadku na bazie trzech operatorów w kilku konfiguracjach. Generatory, próbki i operatory podlegają multiplikacji, zatem np. w trybie FM może ich pracować jednocześnie aż 1.536!
Przebudowany filtr pracuje w trybie bezzwłocznego sprzężenia, co zbliża go funkcjonalnie do filtrów analogowych. Przy maksymalnym rezonansie wchodzi w stan stabilnej oscylacji, poza standardowymi charakterystykami oferując też całą gamę efektów bazujących na filtracji. Oprócz dwóch standardowych obwiedni ADSR pojawiły się cztery nowe obwiednie MSEG, które można dość dowolnie programować w edytorze graficznym. Z kolei tak charakterystyczny dla Dune tryb Unison został rozbudowany do tego stopnia, że dla każdego z ośmiu głosów można stworzyć oddzielny tor syntezy, z innymi ustawieniami oscylatorów, typem syntezy, filtrów itp. Odstrajając je i rozstawiając w panoramie można wówczas uzyskać dźwięk, który pod względem masywności nie ma sobie równych.
Mocno przebudowano arpeggiator, który w Dune 2 jest znacznie bardziej funkcjonalny, ma więcej trybów, a jego programowanie jest znacznie łatwiejsze. Można importować do niego pliki MIDI, a także odgrywać polifoniczne sekwencje. Po stronie efektów znajdziemy dwa niezależne tory, z których każdy oferuje do 9 procesorów. Można do nich kierować każdy z głosów niezależnie, co dodatkowo zwiększa nasz arsenał w zakresie kreacji brzmienia.
Last but not least – Dune 2 oferuje możliwość zmiany tzw. skórek, co w praktyce sprowadza się do opcji wyboru jednej z ośmiu wersji kolorystycznych interfejsu syntezatora.
Dla osób lubiących eksperymenty bardzo istotne jest to, że parametry można modulować sygnałami audio (jak w syntezatorach modularnych). Wprawdzie zużycie mocy obliczeniowej znacząco wzrasta, ale jeszcze bardziej wzrastają nasze możliwości soniczne. Twórcy Dune 2 mieli to na względzie i projektowali silnik syntezy tak, by mógł on wykorzystywać funkcjonalność procesorów wielordzeniowych.