Przybornik producenta - Syntezatory granularne
Rozłożymy dźwiękową materię na granulki i stworzymy z nich nową.
Technologia
2018-11-15
Współczesne syntezatory wirtualne dają dostęp do zupełnie nowych obszarów brzmieniowych. O ile popularne syntezatory subtraktywne doskonale sprawdzają się przy tworzeniu prostych braw, to źródło prawdziwej kreatywności leży w instrumentach wirtualnych o bardziej ezoterycznej proweniencji, z których zwykle korzystają najbardziej wymagający projektanci brzmień. Kontynuując eksplorację różnych typów syntezy skupimy się na przetwarzaniu granularnym. Jakkolwiek jej ono dość złożone teoretycznie, to cała koncepcja jest prosta: sygnał dźwiękowy jest rozdrabniany na „granulki”, które następnie stanowią budulec dla nowych struktur sonicznych. Na poziomie funkcjonalnym technologia ta stanowi podstawę algorytmów obróbki czasowej i odstrajania (time/pitch shifting), powszechnie stosowanych w programach DAW, samplerach i narzędziach do korekcji intonacji. Pozwala na odtwarzanie fragmentów, na jakie podzielony został plik audio, z jednoczesną zmianą długości bez zmiany wysokości dźwięku i na odwrót.
Po załadowaniu do syntezatora granularnego na przykład frazy wokalnej, możesz przekształcić ją w pływający, eteryczny pejzaż dźwiękowy, ledwie nawiązujący do oryginalnego dźwięku. Przykład ten ilustruje potęgę syntezy granularnej, wykorzystanej jako narzędzie do remiksu: granulacja umożliwia przekształcenie praktycznie dowolnego dźwięku w coś zupełnie nowego.
Obok zastosowań funkcjonalnych, technologię tę można wykorzystać w sposób kreatywny do szatkowania i ponownego sklejania sampli, w rezultacie czego powstają zupełnie nowe brzmienia. Jeśli użyjemy syntezatora granularnego, odtwarzającego pojedynczą granulkę pliku audio, to manipulując jej rozmiarem/długością uzyskamy zapętlony, „jąkający” się dźwięk. Jeśli jednak zwiększymy liczbę granulek, odtwarzając je łącznie, wykreujemy brzmienie w rodzaju puszystej granularnej chmury. Można je modyfikować, poddając nieznacznym (lub wręcz przesadnym), losowym zmianom wysokości dźwięku i punktu odtwarzania poszczególnych granulek. W miejscach ich łączenia mogą pojawiać się kliki, trzaski i zniekształcenia, dlatego syntezatory granularne oferują funkcję swoistego przenikania, która wprowadza krótkie narastanie i zanikanie na początku i końcu każdej granulki, mając istotny wpływ na uzyskane brzmienie. Efekt końcowy oczywiście zależy od materiału źródłowego i na ogół działa najlepiej z próbkami audio, które charakteryzują się jakąś zmianą kolorystyczną w czasie trwania, w efekcie tworząc lśniące, ewoluujące barwy, których normalnie nie uzyskalibyśmy, używając bardziej tradycyjnych technik próbkowania.
Przyjrzyjmy się najbardziej efektywnym instrumentom granularnym pod kątem zasady ich działania. W najlepszej sytuacji są tu użytkownicy Logic Pro X z pokładowym syntezatorem Alchemy, ale my na początku zajmiemy się Audio Damage Quanta, który realizuje złożoną syntezę granularną pod płaszczykiem prostego interfejsu użytkownika.
WSKAZÓWKI
1
Kiedy zaczniesz manipulować granulkami i ustawieniami, poziom wyjściowy sygnału z syntezatora może w krótkim czasie osiągnąć bardzo wysoki pułap. Dlatego na wyjściu syntezatora włącz limiter, który takie nagłe skoki poziomu utrzyma w ryzach, a regulator głośności miej w zasięgu ręki!
2
Wybierając syntezator granularny zdecydowanie zwróć uwagę na taki, który pozwoli na głębokie eksperymentowanie z próbkami wokalu i nadanie im zupełnie nowego charakteru kilkoma ruchami regulatorów – zachowując przy tym tembr ludzkiego głosu. Wyobraź sobie te chóropodobne drony czy też wrzaski rodem z kinowego horroru...
3
Jeśli nie chodzi Ci o tworzenie puchatych chmur z użyciem wielu granulek, spróbuj wykorzystać syntezator granularny w charakterze efektu generującego zacinający się dźwięk. Ciekawy efekt uzyskasz maksymalnie redukując liczbę granulek, a następnie zmieniając punkt rozpoczęcia odtwarzania, jednocześnie je wydłużając.
Sześć doskonałych instrumentów granularnych, które obudzą Twoja kreatywność
1.
Audio Damage Quanta
Nowy instrument wirtualny, opracowany przez firmę specjalizującą się w kreatywnym oprogramowaniu muzycznym. Zapewnia ziarnistym elementom nowe życie, oferując znajomą modulację i wizualną informację zwrotną. (99 USD)
2.
Monolake Granulator II
Sampler granularny Max for Live stanowi element pakietu Live Suite i oferuje cztery niezależne tory do przechwytywania i ładowania sygnałów z innych DAW w czasie rzeczywistym. (bezpłatny)
3.
New Sonic Arts Granite
Ten innowacyjny instrument granularny udostępnia szereg unikalnych funkcji, takich jak Motion Recording, Cycle Modulators dla skanowania pracy LFO, działający w czasie rzeczywistym Loop Modulation itp. (99 EUR)
4.
Steinberg Padshop Pro
Wrzuć sample na kilka warstw, poddaj je granulacji, zmieniając nie do poznania, a następnie okraś pokładowym pogłosem i trzypasmową korekcją. Do instrumentu dołączony jest pakiet Zero-G Gravity Expansion Pack. (80 EUR)
5.
Sound Guru The Mangle
Kolejny niesamowity instrument od niezależnego dewelopera, wyposażony w cztery sekwencery i wizualnie wspomagający obróbkę animowany wyświetlacz przebiegu z kolorowym odwzorowaniem częstotliwości. (20 GBP)
6.
Propellerhead Grain
Grain, czyli nowość w Reason 10, charakteryzuje się unikalnym podejściem do kwestii odstrajania dźwięku w stylu gramofonowym, oferując możliwość manipulacji spektrum harmonicznych w trybie addytywnym oraz kreślenie własnych charakterystyk modulacji. (349 EUR)
Granularna zabawa z Alchemy
Instrument granularny to właściwie sampler na sterydach. Poniżej opisujemy, jak wykorzystać 4-oscylatorową bestię, którą znajdziesz w Logic Pro X, do przetwarzania materiału audio
1.
Wybierz polecenie File > Initialize Preset. Cztery oscylatory instrumentu, określane mianem Source, obsługują szereg typów syntezy i samplingu. Kliknij górny nagłówek Saw A i wybierz Import Audio, otwierając okno Import. Po przełączeniu opcji Analysis Mode u dołu okna na Granular wyszukaj próbkę wokalną i kliknij Import.
2.
Dodaj nuty MIDI, a Alchemy zacznie odtwarzać próbkę audio, jak sampler. Ustaw Speed na 0%, a następnie pokrętłem Position, przesuwaj punkt odtwarzania. W kontrolkach Granular ustaw Density na 1 – każda pojedyncza granulka będzie odtwarzana po zakończeniu poprzedniej. Obracając pokrętłem Size od 2 ms do 230 ms możesz wydłużać i skracać granulkę.
3.
Jak dotąd wykorzystaliśmy tylko jeden „okruch” audio. Parametr Density określa liczbę granulek odtwarzanych jednocześnie (od 1 do 10) w miejscu wyznaczonym linią odtwarzania. Ustaw Density na 10 granulek, a następnie zagraj akord, przemiatając lub modulując parametr Size. Uzyskana w ten sposób „puszystość” doskonale sprawdzi się w przypadku miękkich, eterycznych brzmień podkładowych.
4.
Aby uzyskać brzmienie stereofoniczne, przełącz przycisk Source Mono/Stereo na Stereo, a następnie zwiększ ustawienie pokrętłem Granular > Random Pan (RPan). Spowoduje to losowe rozmieszczenie każdej granulki w panoramie, a w rezultacie da szeroki efekt stereo. Poza tym takie sygnały, jak ten, świetnie brzmią po okraszeniu pogłosem i/lub delayem.
5.
Mniejsze wartości Size skutkują nieprzyjemnym, atonalnym brzmieniem. Aby temu zaradzić, syntezatory granularne automatycznie wprowadzają przenikanie pomiędzy granulkami, kształtując owe przejścia na poziomie mikroskopowym. Jednakże kształt krzywej przenikania można zmieniać, wybierając jedną z ośmiu opcji Grain Shapes w menu.
6.
Pokrętło RTime służy do randomizacji pozycji odtwarzania. Mała wartość Size i 0% RTime generują brzęczący dźwięk, co wynika ze zwykłego zapętlenia granulek. Zwiększenie parametru RTime sprawia, że sygnał staje się bardziej puszysty. Modulując parametry granulacji i pozycję odtwarzania możesz uzyskać jeszcze bardziej interesujące brzmienie.
Zobacz także test wideo:
