XILS LAB StiX

Koncepcja StiX także wywodzi się właśnie ze sprzętu i chyba najbardziej nawiązuje do lat 80. Nie mamy do czynienia z emulacją żadnego konkretnego modelu, jednak praca przypomina obsługę urządzenia. Poza tym, o ile wiele klasycznych maszyn perkusyjnych z lat 80. nie było najłatwiejszych w obsłudze, StiX ma bardzo intuicyjny interfejs.

Wtyczka jest dostępna w formatach VST, Audio Unit, RTAS i AAX dla OS X, oraz jako VST, RTAS i AAX dla Windows - zarówno w wersjach 32-, jak i 64-bitowych. Do autoryzacji wymagany jest eLicenser, iLok lub Soft iLok (nie wymagający sprzętowego klucza). XILS Lab wyraźnie stawia na nieco spartański design, ale dzięki temu grafika instrumentu jest dość czytelna i nie straszy użytkowników przesadnie skomplikowaną strukturą. Choć interfejs zdaje się wskazywać na pewną prostotę, w istocie StiX jest złożonym narzędziem. Cała prawda o instrumencie ujawnia się gdy aktywujemy widoki zaawansowane - dotyczy to przede wszystkim sekcji syntezy, ale także sekwencera. Drugi z elementów zdradza zresztą pewne pokrewieństwo z klasycznymi maszynami perkusyjnymi x0x.

Synteza perkusyjna

SitX to połączenie syntezatora perkusyjnego z sekwencerem paternowym. Użytkownik ustawia określone barwy perkusyjne, którymi może grać za pomocą klawiatury lub kontrolera, albo programuje sekwencję, którą można odtwarzać i synchronizować z tempem DAW.

Instrument oferuje 10 barw perkusyjnych jednocześnie: bęben basowy, werbel, otwarte i zamknięte haty, wysokie/niskie tomy, crash oraz trzy dodatkowe barwy Perc1/2 i Misc. Zaproponowana przez producenta klasyfikacja ma wyłącznie charakter umowny, pozwalając użytkownikowi na wpisanie się w pewną konwencję. W istocie każda z dziesięciu barw oferuje dokładnie ten sam silnik syntezy i parametry. Mamy do czynienia z jednym, określonym torem syntezy, ale wykorzystującym różne elementy - zarówno oscylatory, jak i próbki. Sama synteza nawiązuje zresztą do rozwiązań analogowych. Są zatem dwa identyczne oscylatory, które mogą generować przebiegi sinusoidalne, albo trójkątne z możliwością płynnej modyfikacji kształtu - poprzez piłę, aż do impulsu. Każdy oscylator może pracować w trybie wolnym, albo z restartem przebiegu zsynchronizowanym z wyzwoleniem dźwięku.

Dodatkowym źródłem sygnału może być - zamiennie - generator szumu lub próbka. Tych ostatnich otrzymujemy sporą kolekcję, zarówno akustycznych, jak i elektronicznych bębnów (w tym także klasycznych automatów). Można też importować własne pliki. Próbki podlegają przestrajaniu w dość szerokim zakresie. Rozwiązanie GUI trochę utrudnia nam pracę, bowiem w maleńkim oknie wyświetla się tylko numer próbki, a nie jej pełna nazwa. W dodatku po zaimportowaniu własnej próbki jej nazwa w ogóle się nie pojawia, a wciąż widoczny jest tam numer ostatnio aktywnej próbki firmowej.

Każde ze źródeł sygnału ma własną regulację poziomu, a suma trafia do filtru. Oferuje on algorytmy zapożyczone z Minisyn'X, w tym filtry dolnoprzepustowe, górnoprzepustowe i środkowoprzepustowe. Są też dwa warianty filtrów grzebieniowych i pozwalający na przesterowanie parametr Drive.

Modulacja

Ważną rolę mają do odegrania obwiednie i każdy instrument perkusyjny ma ich trzy: wzmacniacza, filtru oraz częstotliwości oscylatorów i strojem próbki (głębokość modulacji określa się indywidualnie dla każdego źródła dźwięku). Korzystając z matrycy modulacyjnej można jednak wykorzystać je w różnych rolach. Ciekawym rozwiązaniem jest zastosowanie multiplikatora, który mnoży czasy obwiedni: od 2 do 4 razy. Interesującą funkcją jest tzw. obwiednia typu R-CLAP, szczególnie przydatna do uzyskania barwy perkusyjnego klaśnięcia. W istocie jest to bardzo szybka obwiednia z zapętlonymi fazami ataku i opadania. Tu zamiast multiplikatora mamy parametr liczby powtórzeń. Każdą z trzech obwiedni można przełączyć w tryb R-CLAP albo ADSR. Ponadto mamy 3 warianty obwiedni, różniące się krzywą zmian amplitudy. Parametr ten działa na wszystkie obwiednie równocześnie.

Każda barwa ma dwa LFO z opcją sumowania przebiegów (sinus, dwie piły, prostokąt, trójkąt i losowy). Zakres częstotliwości jest stosunkowo duży, ponadto można ten parametr synchronizować z tempem DAW, opóźnić start przebiegu i aktywować synchronizację z wyzwoleniem dźwięku.

Zobacz także test wideo:

Technics EAH-A800 - bezprzewodowe słuchawki z redukcją szumów

Wszystkim osobom dorastającym w latach 70. i 80. minionego wieku należąca do Panasonica marka Technics nieodmiennie kojarzy się z gramofonami oraz doskonałym sprzętem hi-fi.

Angażując potencjał modulacyjny wtyczki i możliwości indywidualizacji barwy dla każdego kroku sekwencera uzyskamy bardzo bogate brzmienie

StiX oferuje dwa sposoby określania zależności modulacyjnych. Pierwszy z nich polega na określeniu głębokości działania trzech modulatorów - LFO 1 i 2 oraz drugiego oscylatora – a następnie wybraniu parametrów, które chcemy modyfikować. W modulacji makro wybieramy dwa dowolne modulatory (obwiednie, LFO, oscylatory, parametry sekwencera), określamy głębokość ich działania i wskazujemy po cztery (na każdy modulator) parametry modyfikowane - praktycznie wszystkie istotne elementy barwy. Choć ustawienie głębokości działania modulatorów dotyczy wszystkich parametrów danej grupy, to specjalne przyciski pozwalają na określenie, czy ma to być modyfikacja pozytywna, czy negatywna.

Efekty i mikser

StiX ma trzy globalne efekty: opóźnienie, pogłos i phaser. Są stosunkowo proste, ale użyteczne. Procesory mają charakter globalny, dla każdej barwy oddzielnie ustawiamy nasycenie danym efektem. Ponadto każda z nich ma własny przester i bitcrusher.

Mikser pozwala na ustawienie poziomu i panoramy każdej barwy, jej wyciszenie lub włączenie w tryb solo. Wtyczka może też działać w trybie Multi, gdzie każdej barwie perkusyjnej przypisujemy indywidualne wyjście audio.

GUI wtyczki oferuje dwa tryby prezentacji sekcji syntezy - zaawansowany i uproszczony. Ten drugi pozwala na nieco inne podejście do edycji, m. in. dzięki funkcjom makro, pozwalającym zmodyfikować kilka parametrów, np. jednocześnie zwiększyć czasy obwiedni. W tym widoku mamy także dostęp do dwupasmowego korektora parametrycznego.

Sekwencje

W ramach jednego programu/presetu możemy zaprogramować 12 różnych paternów i wyzwalać je za pomocą wirtualnych padów, klawiatury, sprzętowego kontrolera itd. Paterny można kopiować i wklejać, co pozwala na budowę różnych wariantów wyjściowej pętli perkusyjnej. Wyższą jednostką organizacyjną rytmu jest składający się z 12 slotów Song. W każdym slocie umieszczamy patern, określając jego symbol literowy oraz liczbę powtórzeń przed przejściem do kolejnego slotu.

Mamy dwa tryby wyświetlania sekwencji. W pierwszym widzimy wszystkie ścieżki perkusyjne paternu, a każda z nich odpowiada jednej barwie. Wystarczy zaznaczyć prostokąty odpowiadające kolejnym krokom w tych miejscach, gdzie mają zabrzmieć konkretne barwy. Choć standardowo jeden krok oznacza jedno wyzwolenie dźwięku, to można skorzystać z funkcji dzielnika, by uzyskać triole, kwintole itd. Dla każdej ścieżki można także zaprogramować (w ramach globalnej sygnatury) nieco inny podział rytmiczny.

W widoku Single Lane Editor mamy wgląd na pojedyncza ścieżkę. Tu określamy czas ataku dźwięku, który może mieć wpływ na różne składniki barwy. Bardzo ciekawe możliwości daje indywidualne przesuwanie pozycji każdej nuty. Ton perkusyjny może w takiej sytuacji wyprzedzać bit sekwencera, albo też spóźniać się. Wtyczka oferuje także globalny parametr swingu.

XILS Lab StiX może być jedynym wirtualnym instrumentem dla tych osób, które swoją muzykę opierają na dźwiękach elektronicznej perkusji

Długość samej nuty może być określana indywidualnie dla każdego kroku (Gate Time). Mamy do dyspozycji dwa sygnały modulujące, dla których indywidualnie określamy wartości każdego kroku. Sygnały te przypisujemy wejściom matrycy modulacyjnej (makro) i wykorzystujemy do modyfikacji dowolnego parametru, względnie przypisujemy im konkretne parametry w widoku uproszczonym sekcji syntezy (Step Modulation).

MIDI

Praktycznie każdemu parametrowi wtyczki można przypisać kontroler MIDI, a następnie modyfikować go w czasie rzeczywistym np. za pomocą sprzętowego sterownika. Jeśli korzystamy z klawiatury, to warto wiedzieć, że nutom w pierwszej oktawie (C1-A1) przypisano indywidualne barwy perkusyjne, a druga oktawa pozwala na chwilowe tłumienie wybranej barwy. Jeżeli np. przytrzymamy C2, wówczas przypisany do C1 bęben basowy nie zabrzmi. Trzecia oktawa (C3-B3) pozwala na przełączanie paternów w czasie gry. W instrukcji obsługi StiX jest błąd i role oktawy drugiej i trzeciej po prostu zamieniono.

Podsumowanie