Solid State Logic Nucleus
Chyba każdy, kto chociaż raz zetknął się z opowieściami na temat urządzeń produkowanych przez brytyjską firmę Solid State Logic, marzył o tym, aby mieć choć jeden produkt SSL w swym domowym studiu. A najlepiej by było, aby był to interfejs audio z preampami, kontroler oprogramowania DAW z pakietem wtyczek oraz analogowy system kontroli odsłuchu. Taki właśnie jest Nucleus.
Po pierwszym kontakcie z Nucleusem moją uwagę zwróciła kompaktowość urządzenia (ze względu na jego niewielkie wymiary) oraz mały ciężar – wszak mierzy mniej niż metr i waży niecałe osiem kilogramów. Obudowa została wykonana z metalu, zaś wszystkie przyciski, potencjometry, enkodery oraz fadery z twardych, odpornych na zarysowania i dobrze osadzonych w płycie wierzchniej materiałów. Wszystko przesuwało się i obracało w sposób, jaki najbardziej lubię – z lekkim oporem dla większej dokładności podczas pracy.
Miejsce na przednim i tylnym panelu zostało bardzo dobrze zagospodarowane. Wszystko jest czytelne, podzielone na strefy oraz podświetlane rozróżniającymi kolorami. Napisy i znaczniki na wyświetlaczu są wyraźne i widoczne pod każdym kątem podczas miksowania materiału. Po bokach znajdują się zakończenia z nazwą firmy, a dolna krawędź uwypukla obudowę dla lepszego ułożenia nadgarstków. Do zestawu dołączona została płyta CD, na której znajdziemy pełną dokumentację urządzenia oraz software niezbędny do prawidłowego zainstalowania sterowników interfejsu i kontrolera DAW.
Konstrukcja
Przy każdym uruchomieniu fadery SSL-a są automatycznie kalibrowane i z pamięci zostaje przywołany system operacyjny. Całość trwa ok. dziesięć sekund. Panel przedni urządzenia składa się z dwóch identycznych sekcji z prawej i lewej strony, każda po osiem zmotoryzowanych tłumików wraz ze sterowaniem odpowiadającym za przypisany w danym momencie kanał, oraz środkowej sekcji podzielonej na podsekcje różnych opcji Nucleusa.
Każdy z 16 torów audio składa się ze wskaźnika poziomu sygnału w kanałach DAW wraz z diodą REC sygnalizującą zapis. Jest też w pełni definiowalny klawisz MODE SWITCHES, wyświetlacz LCD z nazwami kanałów i parametrami opcji, enkoder z funkcją wciśnięcia V-POT (otoczony diodami), przyciski SELECT (wybór kanału), SOLO (odsłuch wybranego kanału) oraz CUT (wyciszanie kanału). Sekcję każdego z kanałów zamyka 100-milimetrowy zmotoryzowany tłumik.
W sekcji centralnej znajdziemy przyciski transportu; klawisze kursorów z funkcją Mode, pozwalającą na wędrówkę po ścieżkach w oknie sesji projektu lub jego skalowanie w obu wymiarach; przyciski RTZ, END, LOOP (na zmianę z PREVIOUS, NEXT, CYCLE) oraz kółko jog/shuttle (np. do swobodnego przewijania sesji). Większość z tych funkcji da się dowolnie zdefiniować za pomocą dołączonego oprogramowania. Przyciski CHANNEL/BANK umożliwiają przechodzenie pomiędzy kanałami lub całymi grupami kanałów, które w danym momencie mają być przypisane do kontrolera (np. w sesji mieszczącej 32 ścieżki pojedyncze naciśnięcie CHANNEL skutkuje przesunięciem kontroli o jeden kanał, natomiast BANK o 16 śladów). Przyciski DAW2 i DAW3 umożliwiają przełączanie podłączonych równocześnie systemów DAW. W tym miejscu trzeba zaznaczyć, że Nucleus nie tylko może transmitować komunikaty Control Change, ale też wykorzystuje protokoły HUI i MCU, co zapewnia mu kompatybilność ze wszystkimi najważniejszymi aplikacjami DAW, takimi jak Pro Tools, Logic, Cubase czy Nuendo.
Podsekcja Global DAW Control Keys (przyciski PARAM, EQ, REC, FLIP, DYN, AUTO) może zostać dostosowana do potrzeb użytkownika, we współpracy z przyciskami modyfikatorów (SHIFT, CNTL, OPT, ALT). Wszystkie fabryczne ustawienia znajdziemy w tabelach instrukcji obsługi. Za przełączanie banków ustawień i opcji w oprogramowaniu odpowiadają klawisze USER1 i USER2 wraz z towarzyszącym im dwucyfrowym wyświetlaczem LED.
W sekcji sterowania parametrami analogowymi znajdziemy regulator poziom sygnału monitorowego, regulator proporcji pomiędzy sygnałem wchodzącym do Nucleusa a odtwarzaniem z DAW oraz potencjometr głośności słuchawek. Jest też podwójny, 12-diodowy wskaźnik poziomu sygnału (do wyboru: mikrofon, suma, zewnętrzne wejście iJack oraz sygnał mono dla toru lewego i prawego). Tutaj regulujemy też czułość wejściową dwóch wbudowanych przedwzmacniaczy i aplikujemy wobec nich wszystkie funkcje znane z typowych mikserów (zasilanie fantomowe, tłumik, włączenie trybu wysokiej impedancji), odwrócenie biegunowości, aktywacja filtru górnoprzepustowego 80 Hz, przełączenie złącza insertowego z wejścia na ścieżkę sygnałową w DAW, co daje możliwość analogowej obróbki zewnętrznej całego miksu podczas zgrania).
Na tylnym panelu urządzenia znajdziemy wejścia dwóch wspomnianych wyżej preampów wraz z towarzyszącymi im wyjściami oraz złączami insertowymi. Producent zapewnia, że przedwzmacniacze zastosowane w Nucleusie wykonano w technologii SuperAnalogue i są identyczne z zastosowanymi w konsoletach SSL AWS i Duality. Umiejscowiono tutaj także główne wyjścia monitorowe XLR oraz RCA, dwie pary wyjść słuchawkowych, liniowe wejście sygnału stereo w postaci dwóch gniazd XLR i wejście do podłączenia urządzeń multimedialnych (TRS 3,5 mm).
Główny port USB służy do podłączenia Nucleusa do komputera (kiedy pełni funkcję interfejsu audio oraz kontrolera). Są też cztery dodatkowe porty USB, dzięki którym Nucleus może działać jako koncentrator dla urządzeń wykorzystujących ten format wymiany informacji.
Po stronie portów cyfrowych znajdziemy optyczne S/PDIF, co rozszerza jego możliwości dzielenia sygnału za pomocy przetworników AC/CA. Tylny panel zawiera również złącze diagnostyczne Terminal, standardowe gniazdo przycisku nożnego i gniazdo na karty SD przechowujące profile użytkownika (żadne informacje nie są zapamiętywane w komputerze, co uniezależnia Nucleusa od zewnętrznych urządzeń). Jest też port sieciowy Ethernet, poprzez który urządzenie łączy się z komputerem i steruje środowiskami DAW, wysyłając komunikaty MIDI za pomocą oprogramowania ipMIDI.
Interfejs
Oprócz funkcji kontrolera środowisk DAW Nucleus jest również interfejsem audio USB, pracującym 24-bitowo z próbkowaniem 44,1‑192 kHz. Wyposażenie go w dwa gniazda combo XLR umożliwia podanie sygnału do interfejsu audio i wyjść monitorowych z możliwością sprzętowego odsłuchu bez latencji podczas nagrywania. Sama instalacja interfejsu w komputerze odbywa się bez nieoczekiwanych utrudnień, a Nucleus Control Panel jest bardzo łatwy w obsłudze, choć wygląda nieco archaicznie.
W trakcie testów nagrałem kilka próbek za pomocą preampów Nucleusa oraz urządzeń porównawczych, takich jak przedwzmacniacz Universal Audio czy karta RME. Jako źródło sygnału posłużyły mi bas i gitara, na których zagrał Łukasz z grupy Logic Mess (www.logicmess.com/pl/), oraz mikrofon, do którego zaśpiewała koleżanka Kamila. Każda z zarejestrowanych ścieżek dźwiękowych została nagrana w warunkach domowego studia nagrań na cztery różne sposoby: przez preamp Nucleusa, przez preamp UA (transistor) z wyjściem liniowym do Nucleusa, przez preamp UA (tube) z wyjściem liniowym do Nucleusa i przez preamp karty audio RME (wszystkie ścieżki dostępne są na płycie DVD dołączonej do magazynu w katalogu MagazynTesty – prezentacje audio, w formacie WAV 48 kHz/24 bity). Nagrany materiał pozostawię do subiektywnej oceny naszym Czytelnikom. Ze swojej strony mogę tylko stwierdzić, że testowany Nucleus został zbudowany z naprawdę daleko idącą precyzją, również w kwestii interfejsu audio.
Aby jeszcze bardziej przekonać potencjalnego nabywcę do zakupu owego urządzenia, producenci z firmy SSL do całego bogactwa funkcji, które oferuje Nucleus, postanowili dodać jeszcze mały prezent. Jest to pakiet plug-inów Duende Native Essentials Bundle. Zawiera on takie wtyczki jak SSL Channel EQ & Dynamics (czteropasmowy korektor parametryczny z kompresorem, limiterem, ekspanderem i bramką) czy legendarny Stereo Bus Compressor, będący cyfrową wersją klasyka z wielkoformatowych konsolet SSL. Dysponujemy zatem najnowszymi wersjami słynnych procesorów dźwięku, pochodzących z najlepszych cyfrowych konsolet z serii C.
Warto na chwilę zatrzymać się nad oprogramowaniem Nucleus Remote, za pomocą którego możemy dostosować opcje urządzenia do naszych potrzeb, a przede wszystkim połączyć Nucleusa z oprogramowaniem jako kontroler DAW. Przy pierwszym uruchomieniu SSL-a należy wyszukać go w oprogramowaniu za pomocą przycisku FIND. Następnie skonfigurować opcje Network Setup. Tu mamy do wyboru opcję DHCP lub Static IP (podczas testu korzystałem z tej drugiej opcji, ręcznie wpisując adresy do połączenia z kartą sieciową). Po udanym połączeniu sieciowym aktywowałem połączenie Nucleusa z programem Cubase (sprzęt testowany był też na platformie Pro Tools i Logic). W tym celu musiałem wrócić na chwilę do aplikacji ipMIDI, aby aktywować dwa wolne porty do dalszego skonfigurowania go wewnątrz oprogramowania. W tym celu trzeba wybrać dowolną ilość portów MIDI w opcji Ports After Reboot (potrzebne były dwa) i uruchomić ponownie komputer. Po przeładowaniu systemu operacyjnego mogłem uruchomić Cubase i dodać kontroler do listy za pomocą fabrycznych ustawień programu (Mackie Control). Po dodaniu dwóch takich wirtualnych kontrolerów i przypisaniu im określonych portów MIDI mogłem zapisać zmiany i na koniec jeszcze raz przenieść się do Nucleus Remote, w którym pozostało mi wybranie profilu ustawień fabrycznych Steinberga, nazwanych Nuendo Default. W tym momencie Nucleus był gotowy do obsługi oprogramowania mojego cyfrowego środowiska roboczego. Od tego czasu każde uruchomienie jakiejkolwiek sesji Cubase skutkowało aktywnością jego kontroli poprzez SSL-a.
Zakres zastosowań
• uniwersalny kontroler oprogramowania DAW w projektowym studiu nagrań, mogący także pełnić funkcję interfejsu audio
Nasze spostrzeżenia
+ najwyższa jakość technologii i wykonania+ możliwość indywidualnego definiowania funkcji
+ szybka i wygodna praca kontrolera w różnych środowiskach DAW
+ gniazdo kart SD dla przechowywanych informacji
+ interfejs audio USB z dwoma preampami SSL
+ sprzętowy odsłuch bez latencji podczas nagrywania
– archaiczny wygląd oprogramowania interfejsu audio
– niektóre opcje dostępne tylko dla Pro Tools
Podsumowanie
Praca z Nucleusem jest miła, łatwa i przyjemna. Warto jeszcze raz przypomnieć o wbudowanym interfejsie audio i dwóch preampach, do których podłączymy zarówno instrument stereo czy mikrofon, jak i sygnał instrumentalny, a zatem wszystko to, czego potrzebujemy w nagrywaniu wielościeżkowym.
Dokładność, z jaką Nucleus wykonywał swoją pracę, nawet przy najdelikatniejszych zmianach poziomów w miksie, również ma swój wpływ na jego pozytywną ocenę i na fakt przyznania temu produktowi redakcyjnego wyróżnienia Nasz Typ.
Wejścia: mikrofonowe (impedancja 1,2 kΩ/10 kΩ), liniowe (impedancja 10 kΩ), instrumentalne (impedancja 1 MΩ), iJack (impedancja 10 kΩ).
Równoważny poziom szumu przedwzmacniaczy: -128 dBu (A-ważony).
Maks. poziom wejścia: +26 dBu.
Wyjścia: Preamp (XLR, impedancja 100 Ω), Monitor (RCA, impedancja 100 Ω), słuchawkowe (impedancja 75 Ω).
Pasmo przenoszenia: 20 Hz–20 kHz.
THD+N: 0,001% dla 1 kHz, poziom +24 dBu.
Zakres dynamiki: 115 dB (A-ważone).
Zasilanie: sieciowe, maks. pobór mocy 90 W.
Wymiary: 385×120×730 mm.
Waga: 7,5 kg.
Cena: 3.787 £ (ok. 20.000 zł)