Kahayan Pro Audio 12K72

Siedziba firmy Kahayan mieści się w Hiszpanii, a jej założycielem jest urodzony w Argentynie Pablo Kahayan, który przeniósł się na Półwysep Iberyjski w 1990 roku. Zaczął od naprawy i modyfikacji sprzętu gitarowego, a następnie, eksperymentując z klasycznymi urządzeniami pro-audio zaczął tworzyć własne konstrukcje, w tym sumatory analogowe i przełączniki wzmacniaczy/głośników, a ostatnio lampowe wzmacniacze gitarowe, przedwzmacniacze mikrofonowe i mikrofony.

Konstrukcja

Przedwzmacniacz 12K72 dostępny jest w dwóch wersjach - dwukanałowej i jednokanałowej - obu w formacie rak 1U. Choć w opisie urządzenia nigdzie nie pada nazwa Neve, to wystarczy rzut oka na panel czołowy oraz na to, co znajduje się w środku, by od razu zorientować się, z czym mamy do czynienia. Wewnątrz znajdziemy odseparowane przegrodami tory sygnałowe oraz układ prostownika i stabilizatora napięcia. Transformator zasilający wyprowadzony jest na zewnątrz i funkcjonuje pod postacią oddzielnego urządzenia, łączonego z przedwzmacniaczem za pośrednictwem kabla zakończonego 4-stykowym złączem Neutrik.

Na panelu czołowym znajdziemy wejście instrumentalne, które po ustawieniu przełącznika Input w pozycji Mic służy do podłączenia gitar elektrycznych, a w pozycji Line może być wykorzystywane jako wejście dla instrumentów elektronicznych. W obu przypadkach sygnał przechodzi przez transformator wejściowy typu 10468, oryginalnie stosowany w torach mikrofonowych Neve 1073 (tutaj nie ma on oznaczenia, ale z dużym prawdopodobieństwem można przyjąć, że jest to Carnhill VTB9045). Regulacja czułości wejściowej dokonywana jest za pomocą obrotowego przełącznika Gain, działającego w zakresie 50 dB (dla sygnałów o poziomie nominalnym od -70 do -20 dBu dla wejścia mikrofonowego, i od -20 do +30 dBu dla wejścia liniowego). Drugi przełącznik obrotowy, tu oznaczony jako Output, definiuje poziom sygnału przed ostatnim układem wzmocnienia pracującym w klasie A, z poziomem nominalnym wskazywanym przez strzałkę na skali i możliwością stłumienia sygnału lub zaaplikowania dodatkowego wzmocnienia. To rozwiązanie jest zdecydowanie najmocniejszą stroną 12K72, ponieważ pozwala mocniej nasycić sygnał na wejściu, a jednocześnie ustawić optymalny poziom wyjściowy. Można też zadziałać odwrotnie - przetworzyć sygnał wejściowy bez nasycenia, a w stan przesterowania wprowadzić układ wyjściowy pracujący w klasie A. W obu tych przypadkach możemy uzyskać całą gamę brzmień - od bardzo czystych, jasnych, świetnie wypełnionych w dole i w średnicy, do mocno skompresowanych i nasyconych (posłuchaj przykładów na DVD i online).

Pozostałe manipulatory na panelu czołowym to odwrócenie biegunowości, wspomniany przełącznik Input oraz włącznik napięcia fantomowego +48 V.

Sam układ aktywny przedwzmacniacza to klasyczny moduł Neve B183, odwzorowany tutaj 1:1, łącznie z rysunkiem ścieżek na płytce drukowanej. Zastosowano też zdecydowaną większość elementów wykorzystywanych powszechnie w latach 70. i 80., takich jak kondensatory styrofleksowe czy dawno nie widziane przeze mnie oryginalne tranzystory BC107 i BC109 w metalowych obudowach. Nie mogło też zabraknąć zamocowanego na radiatorze tranzystora 2N3055, wprawdzie nie w wersji Motoroli, ale równie solidnej ON Semiconductors. Do tego dochodzą też "złote" kondensatory elektrolityczne Elna oraz tzw. "mokre" kondensatory tantalowe, dokładnie takie, jakie stosowano w latach 70. Cały moduł B183 mocowany jest w gnieździe wielostykowym, z którego można go swobodnie wyjąć w razie konieczności naprawy - tak, jak to wyglądało w 1073.

Każdy tor 12K72 ma dwa wejścia (mikrofonowo-liniowe XLR z tyłu oraz instrumentalne z przodu) i dwa wyjścia (symetryczne XLR i niesymetryczne TS 6,3 mm - oba umiejscowione z tyłu). Producent zaleca, by po włączeniu urządzenia odczekać kilka minut, aż ustabilizuje się temperatura wszystkich elementów. W przypadku wielu urządzeń z liniowym torem wyjściowym w klasie A warto się stosować do tego zalecenia i odczekać, aż tranzystor mocy osiągnie temperaturę roboczą, przy której ustalają się jego punkty pracy.

W praktyce

Ustawienia optymalnego poziomu czułości należy dokonywać z regulatorem Output w pozycji nominalnej (oznaczonej strzałką). Przedwzmacniacz nie ma żadnego wskaźnika sygnału, więc należy korzystać z tego, który znajduje się w naszym interfejsie audio lub bezpośrednio w programie DAW. Jeśli chcemy mocniej wysterować wejście, to zwiększenie czułości kompensujemy ustawieniem Output. Jeśli zaś chcemy nasycić tor wyjściowy, z tranzystorem w klasie A i transformatorem, wtedy będziemy musieli ustawić mniejszą czułość w kolejnym urządzeniu znajdującym się w torze sygnałowym, czyli np. kompresorze lub na wejściu liniowym interfejsu audio. Poziom sygnału na wyjściu 12K72 potrafi dojść do kilku woltów, więc nawet w niektórych wejściach liniowych przyda się tłumik.

Mam wrażenie, że pod względem jakości brzmienia 12K72 może nie tylko śmiało konkurować z oryginalnymi przedwzmacniaczami bazującymi na module B183, ale w trybie głębszego nasycenia pozwala uzyskać bardziej zdecydowany dźwięk, świetnie wychodzący do przodu w miksie. Nie ma aż takiej skłonności do zwiększania poziomu zniekształceń w paśmie basu i niskiego środka, skutkiem czego zakres ten brzmi bardzo dynamicznie, bez subtelnej tendencji do rozmywania się. Dzięki temu ma szanse spodobać się tym osobom, dla których "brzmienie 107" jest zbyt miękkie. W przypadku sygnałów perkusyjnych, poprzez odpowiednie ustawienie Gain i Output możemy nawet uzyskać efekt kompresji, z zaokrąglaniem wierzchołków i zwiększaniem poziomu średniego.

Zobacz także test wideo:

Technics EAH-A800 - bezprzewodowe słuchawki z redukcją szumów

Wszystkim osobom dorastającym w latach 70. i 80. minionego wieku należąca do Panasonica marka Technics nieodmiennie kojarzy się z gramofonami oraz doskonałym sprzętem hi-fi.

Kahayan 12K72 nie ma skłonności do zwiększania poziomu zniekształceń w paśmie basu i niskiego środka, dlatego zakres ten brzmi bardzo dynamicznie, bez subtelnej tendencji do rozmywania się

Poziom szumów przedwzmacniacza jest wyjątkowo niski, co wynika m.in. z ręcznego doboru tranzystorów zastosowanych we wzmacniaczu napięciowym i wysokiej klasy rezystorów. Wzmacniacz ma też bardzo duży zakres dynamiki, i choć producent nie podaje jego wartości, według moich szacunków wynosi on 106 dB przy ustawieniu czułości na +26 dBu i regulatora Output w pozycji nominalnej. Równie imponująco prezentuje się zakres przenoszonych częstotliwości, który swobodnie mieści się w przedziale 15 Hz-40 kHz, z większymi spadkami w przypadku mocniejszego wysterowania wejścia.

Podsumowanie