Reverb czyli o pogłosie
Efekty przestrzenne stanowią istotny element w każdym miksie. Obok korekcji i kompresji pogłos jest tym czynnikiem, który pomaga umiejscowić instrumenty w obrazie całego miksu sprawiając, że słuchacz ma wrażenie, iż dźwięk gra w pewnej odległości od jego uszu. Pogłosy umożliwiają też stworzenie sztucznej, albo nawet kilku sztucznych przestrzeni w nagraniu, w których zagrają miksowane przez nas dźwięki.
W podstawowym zestawie Ableton Live znajduje się tylko jedna wtyczka pogłosowa, ale nic nie stoi na przeszkodzie, aby wzbogacić brzmienie używając tego efektu na kilka różnych sposobów.
Wysyłkowo
Najprostszy sposób zastosowania wtyczki Reverb to włączenie jednej instancji efektu na torze Return. Tak stworzymy przestrzeń w miksie, której poziom można dozować dla każdego kanału osobno za pomocą regulatorów sekcji Send. Technika wysyłki ścieżek do jednej wtyczki pogłosowej sprawdza się wówczas, gdy chcemy ustawić poszczególne ślady w nagraniu bliżej lub dalej w miksie, rozmieszczając je na jednej tzw. scenie dźwiękowej.
Zastosowanie jednego efektu w trybie wysyłki oznacza także szybszą obsługę przy regulacji parametrów przestrzeni jaką tworzymy w miksie, gdyż nie trzeba otwierać okien efektu na kolejnych ścieżkach, żeby zmienić ustawienia. Co więcej, domyślnie poziom ścieżki Return z włączonym efektem Reverb ustawiony jest na 0 dB. Czasem w trakcie pracy nad miksem możemy zauważyć, że przesadziliśmy z pogłosem. Wystarczy wówczas obniżyć poziom ścieżki Return, co jest znacznie wygodniejsze niż obniżanie wartości parametru Send na kolejnych śladach. Takie działania są całkiem sensowne gdy mówimy o podstawowej obróbce miksów.
Szeregowo
Można jednak wymienić kilka powodów, dla których warto włączyć wtyczkę Reverb na konkretnej ścieżce, używając zamiast wysyłki tzw. trybu szeregowego (insert). Najważniejszy z nich to możliwość regulacji proporcji sygnału czystego i przetworzonego za pomocą pokrętła Dry/Wet. Parametr ten można wykorzystać do ciekawego wzbogacenia aranżacji, a przy pogłosie włączonym na torze Return wartość musi być ustawiona na 100% Wet.
Technikę narastającego pogłosu można wykorzystać na przykład przed wejściem kolejnej części utworu w nagraniach tanecznych. Przez 16 taktów zwiększamy poziom na ścieżce hi-hatu albo werbla od zera do wartości maksymalnej. Zauważ, że dźwięki będą brzmiały coraz potężniej, a jednocześnie główny element będzie zanikał w miksie wraz ze zwiększaniem wartości Wet. Taki zabieg przygotowuje słuchaczy na wejście nowych partii. W programie wybierz parametr Dry/Wet i na ścieżce automatyki w oknie aranżacji zaznacz krzywą, aby pogłos stopiono narastał do maksimum na wybranym odcinku. Możesz też nagrać zmiany tego parametru w czasie rzeczywistym – to zazwyczaj daje lepszy efekt i przynosi bardziej muzyczne rezultaty.
Na podobnej zasadzie można zmieniać w czasie nagrania poziom ścieżki Return z pogłosem w trybie wysyłki. Zamiast ręcznie zmieniać, na przykład w partiach refrenu, poziom suwaka na ekranie lub rysować krzywe automatyki, łatwiej będzie włączyć na ścieżce Return wtyczkę Utility. Ustawiamy w niej odpowiadający nam poziom Gain i na ścieżce automatyki zaznaczamy fragmenty, w których wtyczka będzie włączona (parametr Device On). Jest to o tyle dobre rozwiązanie, że możemy szybko zmieniać poziom Gain w Utility nie męcząc się z krzywymi automatyki, widząc od razu czy wtyczka jest włączona, co bardzo ułatwia pracę.
Hot Swap
Dla wtyczki Reverb producent przygotował sporo ciekawych presetów, między którymi możemy szybko przełączać się korzystając udogodnienia Hot Swap (ikona na pasku obok ikony zapisu albo klawisz Q klawiatury). Przełączanie i przesłuchiwanie presetów jest jednak mało wygodne przy pogłosie włączonym na torze Return, ze względu na to, że poszczególne ustawienia mają odmienne wartości parametru Dry/Wet i trzeba to za każdym razem zmieniać ręcznie.
Jest jednak na to sposób. Reverb należy umieścić w module Audio Rack, wybierając polecenie Group. Następnie na funkcji Dry/Wet klikamy prawym przyciskiem i w menu, które się pojawi, przypisujemy pokrętło do Macro 1. Od tego momentu w racku Macro 1 można ustawić w położeniu 100% Wet i przeglądanie presetów będzie znacznie łatwiejsze.
Input Processing
Reverb zawiera sekcję wejściową Input Processing. W tym miejscu można dokonać obróbki sygnału przed wejściem na procesor pogłosowy. Regulacją Lo Cut odfiltrujemy z sygnału najniższe częstotliwości. Dzięki tym ustawieniom miksy zabrzmią bardziej przejrzyście, oznacza to również, że do wtyczki możemy bez obaw wysłać ślady z partiami basu oraz potężnie brzmiące ścieżki bębnów. Dzięki regulacji w torze Input Processing pogłos nie spowoduje zachwiania równowagi w miksie.
W przejrzystych aranżacjach utworów w wolniejszym tempie, w których jest sporo miejsca między dźwiękami, sprawdza się pogłos ciemny i głęboki. Do uzyskania takiego pogłosu wykorzystamy filtr Hi Cut w sekcji Input. Parametr Predelay przydaje się w sytuacji, kiedy chcemy powiększyć wymiary wyimaginowanego pomieszczenia, które emuluje nasz cyfrowy pogłos. Zwiększając wartość Predelay opóźniamy czas w jakim pojawiają się odbicia sygnału. Przydaje się to m.in. przy ścieżkach wokalnych. Jeśli używamy dużej ilości pogłosu, dłuższy czas Predelay pomoże oddzielić elementy głównej ścieżki od pogłosu, dzięki czemu słowa zabrzmią czytelnie przy zachowaniu wrażenia przestrzeni. Dłuższe czasy Predelay przy jednoczesnym ustawieniu krótkiego czasu zanikania Decay można wypróbować na ścieżkach instrumentalnych, kreując szybkie i rytmiczne powtórzenia.
