Programowanie akordów MIDI

07.06.2018 
Programowanie akordów MIDI

Nie wszyscy uważają Reapera za program, w którym obsługa MIDI jest łatwa i przyjemna. Zwłaszcza jeśli chodzi o takie funkcje, jak programowanie harmonicznych pochodów arpeggio czy partii akordowych. A to dlatego, że nie przyjrzeli mu się bliżej...

Protokół MIDI, który nie tak dawno rozpoczął drugie ćwierćwiecze swojego istnienia, wciąż zaskakuje swoją żywotnością i funkcjonalnością. Możliwość stosowania instrumentów wirtualnych pod postacią wtyczek wprowadziła MIDI na salony, gdzie królują aplikacje DAW. I to właśnie w nich format MIDI, już w postaci zwirtualizowanej, wymościł sobie wygodne legowisko, którego nie zamierza opuścić.

Komunikaty MIDI, sterujące pracą np. wtyczkowych syntezatorów i samplerów, możemy formować pod postacią klipów, swobodnie je przemieszczając i edytując. Owe klipy tworzymy np. poprzez ich nagrywanie w czasie rzeczywistym z klawiatury MIDI, nagrywanie krokowe (nuta po nucie), a także ręczne programowanie. To ostatnie w zasadzie niewiele różni się od pisania muzyki pod postacią nut, tyle tylko, że dla osób nie korzystających z tradycyjnego zapisu muzycznego, forma tzw. edytora pianolowego jest zdecydowanie bardziej czytelna. Ponadto daje dużo większe możliwości w zakresie odwzorowania dynamiki danego wykonania, choćby poprzez zróżnicowanie Velocity, czyli szybkości nacisku na klawisz. Nie wspominając o całej gamie różnego typu innych informacji wykonawczych, które podczas edycji pianolowej można uwzględnić.

Edycja MIDI w Reaperze dostępna jest w czterech formatach: edytora pianolowego (z widokiem klawiatury lub nazw nut MIDI), edytora zdarzeń lub klasycznej notacji nutowej. Najczęściej korzystamy z edytora pianolowego z klawiaturą, gdzie każdy dźwięk przedstawiony jest pod postacią wypełnionego prostokąta o określonej długości. W przypadku programowania partii perkusyjnych zamiast prostokątów można użyć elementów w kształcie trójkąta lub kwadratu.

Zdarzenia wpisujemy za pomocą narzędzia ołówka, klikając w wybranym miejscu i przeciągając na żądaną długość. Można też wpisywać nuty podwójnym kliknięciem, ale wtedy nuta będzie miała domyślną długość wartości podziałki siatki tempa (Grid – od 1/128 do 4 taktów).

Przy wpisywaniu powtarzających się zdarzeń, choćby takich jak uderzenia hi-hatu w partii perkusyjnej, możemy użyć narzędzia pędzla. Aktywujemy je wciskając domyślny skrót klawiaturowy Alt+Shift i przeciągając kursorem w kształcie pędzla. Pojawiać się będą kolejne nuty, zgodnie z ustawioną rozdzielczością siatki tempa.

Umiejscowienie tą metodą nut o tej samej wysokości jest jednak dość trudne i wymaga precyzji. W tym zakresie możemy skorzystać ze skrótu Alt+Cmd/Ctrl. Trzymając tę kombinację klawiszy, przeciąganie kursora w prawo umożliwi nam utrzymanie tej samej wysokości kolejnych dźwięków.

Ale to dopiero początek, ponieważ przytrzymując wspomniane klawisze i jednocześnie przeciągając kursor w obu płaszczyznach możemy tworzyć wznoszące lub opadające sekwencje nut. Odległość między nimi będzie zależeć od zakresu ruchu. Jeśli do tego uwzględnimy przyciąganie do wartości skal i akordów, to droga do tworzenia statycznych lub dynamicznych partii bazujących na harmonii staje się otwarta. Więcej szczegółów w klipie wideo zamieszczonym na naszej płycie DVD oraz wśród materiałów online.

 

Zobacz także test wideo:
Technics EAH-A800 - bezprzewodowe słuchawki z redukcją szumów
Technics EAH-A800 - bezprzewodowe słuchawki z redukcją szumów
Wszystkim osobom dorastającym w latach 70. i 80. minionego wieku należąca do Panasonica marka Technics nieodmiennie kojarzy się z gramofonami oraz doskonałym sprzętem hi-fi.

Wciskając Shift + ? otwieramy okno akcji. Wpisując w wyszukiwarce frazę paint szybko znajdziemy komendy przypisane do różnego typu funkcji „malowania” nut z uwzględnieniem różnych czynników. Do każdej z nich można przypisać dowolny modyfikator klawiaturowy, po wciśnięciu którego szybko zrealizujemy konkretne zadanie.

 

Po uruchomieniu programu Reaper aktywujemy w nim ścieżkę skrótem Cmd/Ctrl+T, podwójnym kliknięciem na wolnym obszarze nagłówków ścieżek lub poleceniem Track > Insert new track. Na ścieżce osadzamy dowolny instrument wirtualny. W naszym przypadku jest to testowany w tym numerze EiS doskonały syntezator Dmitry Sches Thorn z presetem Lead Saturn, wyłączoną sekcją efektów oraz wyłączonym generatorem Noise.

 

Powiększamy widok w poziomie za pomocą klawisza kursora w górę tak, aby obejmował obszar nieco większy niż cztery takty. Upewniając się, że mamy włączoną funkcję przyciągania do siatki tempa wciskamy klawisz Cmd/Ctrl i przeciągamy kursorem na odcinku czterech taktów. W ten sposób stworzymy pusty klip MIDI, na którym będziemy mogli programować nuty wyzwalające dźwięki instrumentu aktywowanego na ścieżce.

 

Podwójne kliknięcie na klipie otwiera okno edytora. Sposób wyświetlania nut definiujemy w menu View > Piano roll notes. Domyślnym i najbardziej wygodnym jest tryb prostokątów (Rectangles). Chcemy zaprogramować partię składającą się z czterech akordów: Em, G, C i H (znany też jako B). Zamiast pracowicie wpisywać pojedyncze dźwięki, użyjemy dostępnych ułatwień. Najpierw jednak ustawiamy rozdzielczość siatki Grid na całe nuty (1).

 

Przytrzymując klawisze Cmd/Ctrl+Alt+Shift ustawiamy kursor na wysokości dźwięku E3 i przeciągamy powoli w górę. Zauważymy, że z każdym przemieszczeniem kursora w górę będzie się pojawiać nuta wchodząca w skład akordu durowego, którego podstawę będzie stanowić dźwięk, od którego zaczęliśmy. Możemy w ten sposób budować akordy durowe o rozpiętości wielu oktaw. Tak samo działa to także przy przeciąganiu kursora w dół.

 

Tą metodą można tworzyć wyłącznie akordy durowe. Można je łatwo zmienić w molowe obniżając ręcznie tercję, ale jest inna metoda. Po zaznaczeniu pierwszego akordu, przesuwając go w pionie usłyszymy chromatyczną zmianę dźwięków. Jeśli zaznaczymy Key snap i wybierzemy obok E – Natural minor (lub G major), to przemieszczanie nut będzie się odbywać z ich przyciąganiem do wybranej skali. W ten sposób szybko uzyskamy Em.

Wykorzystując dostępne wzorce skal i akordów bardzo szybko stworzymy dowolną partię harmoniczną. Do dyspozycji mamy skale durowe, molowe, bluesowe, pentatonikę, a także akordy tercjowe i septymowe (dur i moll), zmniejszone i zwiększone. Szereg dodatkowych możliwości pojawia się także przy przemieszczaniu „przyciągniętych” akordów wzdłuż klawiatury. Strukturę można potem obudowywać o dodatkowe dźwięki.   

Artykuł pochodzi z numeru:
Nowe wydanie Estrada i Studio
Estrada
i Studio
kwiecień 2018
Kup teraz
Star icon
Produkty miesiąca
Sennheiser MD 421 Kompakt
Close icon
Poczekaj, czy zapisałeś się na nasz newsletter?
Zapisując się na nasz newsletter możesz otrzymać GRATIS wybrane e-wydanie jednego z naszych magazynó