Wiele wskazuje na to, że funkcjonowanie przemysłu nagraniowego może już nie wrócić do takiej postaci jak przed pandemią, a praca zdalna stanie się jej najważniejszym elementem. Jest po prostu dla wielu osób znacznie wygodniejsza i dużo tańsza. Na co zwracać uwagę przy pracy online i z jakich narzędzi korzystać?
W plikach bez zmian
24-bitowe pliki audio, zwłaszcza jeśli zostały zapisane z próbkowaniem podwójnym (88,2/96 kHz) lub poczwórnym (176,4/192 kHz) potrafią mieć spore rozmiary. Ich przesyłanie przez internet bywa kłopotliwe, zwłaszcza gdy nie dysponujemy stabilnym łączem. Ponadto, gdy dokonasz zmiany w jakimś pliku wchodzącym w skład sesji, konieczne jest jego ponowne przesyłanie. Trzeba jednak pamiętać o tym, że pliki źródłowe audio wchodzące w skład sesji wielośladowej, przetwarzane są przez programy DAW w sposób nieniszczący. To oznacza, że aplikacja pracuje jedynie na obrazach plików audio, a nie na nich samych. W rzeczywistości pliki pozostają bez zmian, a przy ich odtwarzaniu program bazuje na wewnętrznej liście rozkazów determinujących sposób odtwarzania. Plik zostaje zmieniony w sposób fizyczny tylko wtedy, gdy dokonamy jego edycji w wewnętrznym lub zewnętrznym tzw. edytorze niszczącym, czyli zmieniającym strukturę materiału. Z kolei wyrenderowanie jakiegoś materiału powoduje stworzenie nowego pliku.
Dopóki nie zmienimy fizycznej struktury pliku za pomocą edytora, może on pozostać bez zmian od początku do końca sesji. Osoby pracujące na tej samej sesji nie muszą więc za każdym razem dokonywać przesyłania materiału audio, mogąc się wymieniać samym plikiem sesji (pod warunkiem, że korzystają z tego samego DAW i tych samych wtyczek).
Mokry i suchy
Zgrywając ścieżki ze swojej sesji dla innej osoby, która będzie nad nią pracować, warto dokonać renderingu śladów bez efektów (dry) i z efektami (wet). Może się bowiem okazać, że komuś, kto rozwija naszą sesję, zastosowane przez nas efekty, np. pogłos czy echo, nie przypadną do gustu i będzie chciał użyć innych bądź w innym kontekście.
2Track (https://2track.pro) to polska platforma wymiany pomysłów muzycznych, pozwalająca znaleźć osoby chętne do współpracy i oferująca mnóstwo profesjonalnie przygotowanych materiałów do własnych remiksów lub zupełnie nowych kompozycji. Są tam również konkursy z ciekawymi nagrodami.
Pilnuj poziomów
Zgrywając ślady do postaci plików należy zwrócić uwagę na to, czy nie są one przesterowane. Wprawdzie większość programów DAW w trakcie renderingu sygnalizuje przesterowanie lub wręcz aplikuje limiter, który mu zapobiega, ale przesterowania mogą wystąpić także pomiędzy wtyczkami w łańcuchu insertowym. Zakres dynamiki, oferowany przez nasz DAW, może pozwolić na przetwarzanie bez słyszalnych zniekształceń, ale podczas zgrywania pliku ów zapas może być mniejszy (w zależności od trybu renderingu) i plik wynikowy będzie brzmiał inaczej niż podczas odtwarzania w DAW. Stąd też dokonywana w trybie nadpróbkowania kontrola poziomów pomiędzy wtyczkami jest niezbędna.
Platformy współpracy
Liczba miejsc w internecie umożliwiających współpracę zdalną rośnie w trybie wykładniczym. Oto krótkie zestawienie tych, na które warto zwrócić uwagę.
1.
Blend (blend.io)
Aplikacja i strona internetowa pozwalająca na synchronizację między różnymi programami DAW.
2.
Kompoz (kompoz.com)
Witryna, na której można znaleźć innych muzyków/producentów i porozmawiać w czasie rzeczywistym na tematy związane z produkcją i nie tylko.
3.
Looplabs (looplabs.com)
Zintegrowana z serwisem Beatport strona internetowa oraz program DAW.
4.
Procollabs (procollabs.com)
Przeznaczona dla zawodowców strona pozwalająca znaleźć osoby mogące pomóc w pracy: producentów, muzyków sesyjnych, wokalistów itd.
5.
Splice (splice.com)
Doskonale znany wszystkim serwis, będący swoistą „bazą wypadową” w zakresie produkcji, remiksów i współpracy.
6.
Vampr (Vampr.me)
Internetowa społeczność przeznaczona między innymi dla muzyków. Ma blisko 5 milionów zarejestrowanych użytkowników mieszkających w 200 krajach.
Inny punkt słyszenia
Współpracując z innymi, zwłaszcza w trybie online, może się zdarzyć, że ktoś zasugeruje rozwiązanie różne od naszego. Może tak być np. z uwagi na inny system odsłuchowy drugiej osoby, a nawet jej nastrój czy porę dnia/nocy. Na ogół pierwszą naszą reakcją jest zanegowanie tej sugestii, co wynika z naszego przywiązania do brzmienia, któremu poświęciliśmy tyle pracy. Nie można jednak wykluczyć, że komentująca lub edytująca naszą sesję osoba ma rację. Dlatego też spróbuj oswoić się z nową koncepcją, dając sobie dzień lub dwa na jej w miarę obiektywną ocenę. Jeśli uznasz, że jednak Twój pomysł jest lepszy, to bardzo dobrze. Ale może się też okazać, że sugestie innych doprowadziły Cię do przyjęcia ciekawszych rozwiązań.
Source-Connect Now (https://now.source-elements.com) to bezpłatna wersja serwisu strumieniowego pozwalającego na przesyłanie swoich wykonań w czasie rzeczywistym z jednoczesną możliwością kontaktu tekstowego. Osoba wysyłająca musi stworzyć bezpłatne konto, a zarówno nadawca jak i odbiorca powinni korzystać z przeglądarki Google Chrome. Przy okazji takiej współpracy można też skorzystać z Google Remote Desktop (https://remotedesktop.google.com), by dokonać odpowiedniej konfiguracji toru sygnałowego bądź nagrania na komputerze partnera. Source Elements oferuje też szereg profesjonalnych, płatnych rozwiązań przeznaczonych dla zawodowców.
Współpraca ma sens
W zdecydowanej większości przypadków współpraca z innymi producentami lub muzykami jest ze wszech miar korzystna. Suma doświadczeń i pomysłów dwóch lub więcej osób często pozwala przenieść całą produkcję na zupełnie inny poziom. Jeśli zatem masz wrażenie, że Twój projekt z jakiejś przyczyny utknął w miejscu, poproś innych o radę, czyniąc to w możliwie najbardziej przyjazny sposób i kontaktując się z osobami, którym ufasz z wzajemnością. Niekiedy nie trzeba nawet wymieniać się sesjami, wystarczy telefoniczna pogawędka czy udostępnienie zgrania pod kątem dogrania innych partii.
Czas się rozstać
W trakcie współpracy bywa też tak, że Ty i Twoi partnerzy częściej nie możecie dojść do porozumienia niż się zgadzacie. Wtedy jest więcej niż pewne, że owoc takiej „toksycznej” kolaboracji będzie nieudanym kompromisem, z którego nikt nie będzie zadowolony. Być może trzeba sobie pewne rzeczy gruntownie wyjaśnić i wypracować jaką platformę kreatywnego kontaktu, ale może być też tak, że taka współpraca nie ma sensu. We współczesnym świecie bez trudu znajdziesz kogoś, z kim będzie Ci się współpracowało znacznie lepiej.
Powstało szereg programów działających online, umożliwiających jednoczesną pracę dwóch lub więcej osób nad wspólnym projektem. Najpopularniejsze to: Ohm Studio (www.ohmstudio.com – na ilustracji), Soundtrap (www.soundtrap.com), Soundation (https://soundation.com), BandLab (www.bandlab.com) i Soundslates Vapor (www.soundslates.com/#vapor). Możliwość współpracy online oferują też same programy DAW – bezpośrednio lub z użyciem zewnętrznych narzędzi. Są to: Steinberg VST Connect, Avid Pro Tools Cloud Collaboration/Avid Link i Cockos Reaper (Ninjam).
