IK Multimedia MODO Bass

MODO nie jest samplerem, ale klasycznym instrumentem wirtualnym, w którym wszystkie elementy definiujące finalny efekt brzmieniowy powstają na drodze działania specjalistycznych algorytmów (tzw. modelowanie fizyczne). Dzięki temu, w przeciwieństwie do samplera, mamy wpływ na takie składniki struktury jak na przykład sposób umieszczenia przystawek, rodzaj i kondycja strun, ich zawieszenie względem progów, sposób wybrzmiewania i wiele innych. Poza tym, że mamy do wyboru 12 typów instrumentów, których brzmienie wzorowane jest na klasykach gatunku, możemy też definiować sposób gry, komponować własną elektronikę instrumentu, korzystać z modelowania dwóch wzmacniaczy i kolumn oraz aktywować do czterech efektów podłogowych. Wszystko to sprawia, że MODO pozwala od podstaw wykreować praktycznie każde brzmienie, które wiążemy zazwyczaj z gitarą basową i wzmacniaczem.

Cały system jest przy tym niesłychanie prosty i intuicyjny w obsłudze, bez żadnych tajemniczych parametrów, których przeznaczenia musimy się domyślać. Obsługa odbywa się na poziomie typowo użytkowym – jaka gitara, jakie przystawki, struny, sposób gry, efekty i wzmacniacz. Każdy element instrumentu ma swoją zakładkę w interfejsie graficznym, a w każdej zakładce manipulacji dokonujemy albo klasycznymi gałkami/suwakami, albo wybierając określoną, na ogół przedstawioną graficznie opcję.

Mówiąc inaczej, MODO jest bardzo zaawansowanym technologicznie instrumentem, a jednocześnie jego interfejs użytkownika został sprowadzony do postaci wyjątkowo przyjaznej dla osoby z niego korzystającej.

Gitary basowe w IK Multimedia MODO Bass

Instrument oferuje emulacje najbardziej znanych basów, od klasycznego „beatlesowskiego” Höfnera do nowoczesnych rozwiązań przeznaczonych dla „szarpidrutów”, nie wyłączając po drodze takich ikon niskich dźwięków, jak Rickenbacker, oba najsłynniejsze modele basów Fendera, Music Man czy Gibson. Jest w czym wybierać i nikt nie będzie rozczarowany.

Podobieństwo brzmieniowe algorytmów do dźwięku oryginalnych instrumentów jest bardzo duże. Do tego stopnia, że po samym charakterze sonicznym można odróżnić, z jakim basem mamy do czynienia. „Skrzypcowy” Höfner jest tłusty i głęboko brzmiący, Precision ma odpowiednie wypełnienie w środku pasma, Rick jest masywny, Ibanez jest dokładnie taki jak większość japońskich basów nowej generacji, a Warwick doskonale sprawdza się zarówno przy grze klangiem, jak i daje głęboki dół przy emulacji gry palcami.

W zakresie stylu gry możemy wybierać zarywanie strun palcami, kostką i techniką slap. W pierwszym przypadku wskazujemy grę jednym lub dwoma palcami, a w drugim uderzenie w jedną stronę lub alternatywne, z opcją wskazania siły, z jaką zarywamy struny i jednocześnie odgłosu pracy kostki. Instrument oferuje funkcję wybrzmiewania tych dźwięków, które po ich zwolnieniu w normalnej gitarze basowej brzmiałyby dalej, co szczególnie przydaje się w partiach granych z użyciem pustych strun. Definiujemy poziom głośności dźwięku towarzyszącego puszczaniu struny przyciśniętej do progu, a także słyszalność efektu przesuwania palcami po strunach. Nie mogło oczywiście zabraknąć regulacji poziomu tłumienia strun nasadą dłoni lub filcowym tłumikiem, co szczególnie dobrze brzmi w modelach Höfnera i Rickenbackera, w których to instrumentach ten ostatni był często stosowany.

Każdy z tych parametrów, a także nuty-duszki, mocniejsze brzmienie poszczególnych strun oraz dźwięki flażoletowe, podlega sterowaniu komunikatami MIDI Note w oktawie od A-1 do A#0. W przypadku parametrów z płynną regulacją, do których zalicza się m.in. podciąganie strun, wibrato, głębokość tłumienia, miejsce zarywania strun, legato oraz wybrzmiewanie poprzednich dźwięków, mamy do dyspozycji komunikaty Control Change, których wartość możemy samodzielnie zdefiniować – także z wykorzystaniem opcji MIDI Learn w zakładce Control.

Z kolei nuty od F5 do F7 wymuszają pozycję lewej ręki na konkretnym progu, do 17 włącznie, co warto uwzględnić przy programowaniu partii. Wiadomo bowiem, że inaczej zabrzmi np. dźwięk D zagrany na pustej strunie D, a jeszcze inaczej na piątym progu struny A.

Zobacz także test wideo:

Technics EAH-A800 - bezprzewodowe słuchawki z redukcją szumów

Wszystkim osobom dorastającym w latach 70. i 80. minionego wieku należąca do Panasonica marka Technics nieodmiennie kojarzy się z gramofonami oraz doskonałym sprzętem hi-fi.

Mamy tu w zasadzie wszystko, czego potrzeba do ożywienia partii basu i nadania jej realizmu. Poza tym poszczególne dźwięki, nawet jeśli mają taką samą wysokość i poziom Velocity, nigdy nie brzmią tak samo, co pozwala uniknąć efektu „karabinu maszynowego”. We wszystkich znanych mi bibliotekach sampli taka opcja wymaga stosowania dźwięków wielopróbkowych, a i tak nie zawsze daje satysfakcjonujące rezultaty. Tutaj funkcja ta, zapewne działająca na bazie algorytmu generującego przypadkowe ustawienia w zakresie wybranego przez nas trybu, sprawdza się znakomicie. Do tego stopnia, że podczas programowania partii w większości przypadków nawet nie ma potrzeby różnicowania wartości Velocity dla poszczególnych dźwięków.

Elektronika w IK Multimedia MODO Bass

Każdy z modelowanych basów ma własne przystawki przy gryfie i mostku, które można nie tylko swobodnie zamieniać pomiędzy poszczególnymi instrumentami, ale też przemieszczać do tyłu i do przodu. Zakres możliwych do uzyskania brzmień jest wręcz niewyobrażalny, ponieważ do tego dochodzi regulacja głośności każdej z przystawek, przetwornik piezo i opcja modelowania elektroniki aktywnej z 3-pasmową korekcją. Jesteś ciekawy, jak zabrzmi Twój Precision z dwoma humbuckerami z basu Gibsona? Żaden problem! Zmieniając pozycję przystawek, zarówno względną, jak i bezwzględną, można uzyskać nieprawdopodobną wręcz paletę brzmień. Dostępne są każde kombinacje na takim poziomie zaawansowania, jakiego do tej pory nie było w żadnym instrumencie. Jednocześnie barwy te nie są jakieś wydumane czy sztuczne, ale dokładnie takie, jakie w danym instrumencie, z danymi strunami (patrz ramka „Struny”), konkretnymi przystawkami i techniką gry możemy uzyskać.

MODO może się okazać nieodzownym narzędziem pracy lutników, którzy będą mogli z dużym przybliżeniem zaprojektować brzmieniowo instrument pod kątem wymagań klienta. Przemieszczając przystawki względem pozycji mostka widzimy jednocześnie wymiarowanie tej odległości wyrażone w calach lub centymetrach. Gdy znajdziemy to miejsce, w którym dana przystawka zapewnia odpowiadającą nam barwę, możemy to przenieść na budowaną gitarę basową. IK Multimedia MODO staje się zatem swoistym narzędziem typu CAD (Computer Aided Design), jednym z pierwszych tego typu w całej branży muzycznej.

Jedyna rzecz, jakiej w tym zakresie mi brakuje, to możliwość odwrócenia biegunowości jednego z przetworników. Fakt, nie jest ona zbyt często stosowana w oryginalnych instrumentach, ale tym bardziej jestem ciekawy jej efektów...

Wzmacniacze i efekty w IK Multimedia MODO Bass

Każdy basista i realizator wie, że system efektów i nagłośnienia tego instrumentu to co najmniej połowa finalnego efektu brzmieniowego. Sekcji tej nie mogło zatem zabraknąć w MODO Bass. Wprawdzie nie jest ona jakoś szczególnie zaawansowana, ale za to zapewnia uzyskanie znakomitych efektów brzmieniowych bez zagłębiania się w szczegóły.

Mamy tu dwie emulacje wzmacniaczy wraz z dedykowanym i niepodlegającym zmianom zestawem głośnikowym: mocny i wyraziście brzmiący wzmacniacz tranzystorowy oraz cieplejszy sonicznie i bardziej plastyczny artykulacyjnie wzmacniacz lampowy. W każdym z nich regulujemy czułość wejściową i barwę dźwięku opartą na 3-pasmowym korektorze – w opcji lampowej z przełączanymi częstotliwościami pasma środkowego. Wzmacniacz tranzystorowy ma ponadto 9-pasmowy korektor graficzny o częstotliwościach precyzyjnie dobranych pod kątem gitary basowej, i funkcję limitera. Z kolei we wzmacniaczu lampowym znajdziemy przyciski podkreślania środka Punch i dodawania harmonicznych Harmonics.

Użytkownik ma możliwość regulacji proporcji między sygnałem z DI-boksu a sygnałem z mikrofonu przy wzmacniaczu, bez żadnych opcji jego ustawienia czy wyboru, co w sumie jest niewiele znaczącym ograniczeniem oszczędzającym nasz czas. Oba wzmacniacze są wyraźnie wzorowane na klasyce gatunku, czyli systemach firmy Ampeg.

Przed wzmacniaczem możemy włączyć szeregowo cztery kostki podłogowe, mając do wyboru generator dźwięku oktawę niższego, efekt przesterowania, chorus, kompresor, delay, filtr obwiedniowy i korektor graficzny – wszystkie pod względem charakteru i zakresu regulacji dostosowane do basu. Są to proste, na ogół 3-gałkowe efekty, pozwalające jednak istotnie ożywić i wzbogacić brzmienie.

Struny w IK Multimedia MODO Bass

Nie możemy wybierać konkretnych modeli strun, ale i tak nikt nie powinien narzekać na dostępne opcje. Do wyboru są trzy grubości oraz stan strun: nowe, stare i zdezelowane. Co ciekawe, najbardziej naturalne brzmienie w trybie gry palcami lub kostką zapewniają te ostatnie. Jeśli natomiast ktoś chce „postrzelać” z basu, to powinien wybrać brzęczącą nowością opcję New. Owijka naszych strun może być okrągła lub płaska, a wysokość ich zawieszenia, co przekłada się na charakter brzmienia i pojawiające się okazyjnie brzęczenie strun o progi, definiujemy jako niskie, standardowe lub wysokie. Do wyboru jest opcja standardowego stroju 4-strunowego, z obniżeniem struny E do D i opcja 5-strunowa, z dodaną niską H (lub B – jak kto woli). Wprawdzie nie możemy odstrajać poszczególnych strun, co nie jest żadną wadą, ale możemy zmieniać strój całego instrumentu od 430 do 450 Hz dla referencyjnego A4.

IK Multimedia MODO Bass w praktyce

Wystarczyło dosłownie kilka minut, żebym nabrał pewności, że oto jest wtyczka, o której marzyłem od dawna. Jestem co prawda posiadaczem bardzo ładnego Höfnera oraz japońskiej wersji Jazz Bassu firmy Tokai, ale nie ma co owijać w bawełnę – mógłbym grać na basie co najwyżej w drugoligowej kapeli punkowej, więc porządny bas wirtualny, który byłby bardziej wyrozumiały dla moich technicznych niedoborów od dawna chodził mi po głowie.

Do tej pory w środowisku komputerowym posiłkowałem się głównie bibliotekami Abletona oraz klasycznym już Trillianem firmy Spectrasonics. To pierwsze rozwiązanie sprawdza się w przypadku szybkich szkiców i zleceń typu reklama, gdzie muzyka jest tylko tłem, ale w pełnoprawnej produkcji słychać jednak, że mamy do czynienia z wtyczką. Z kolei Trillian brzmi bardzo przekonująco i po stosownej obróbce w miksie trudno się do czegoś przyczepić, ale gitara basowa jest tam potraktowana jako jeden z instrumentów. Siłą rzeczy nie mamy zatem tak wielu modeli gitar, oraz możliwości ingerencji w zaawansowane opcje. Np. takie jak w MODO Bass, gdzie możemy konfigurować nawet zużycie strun, czy wybrać konkretny rodzaj pickupów.

Z praktycznego punktu widzenia najważniejsze są dla mnie jednak dwie rzeczy – ultra realistyczne brzmienie oraz bardzo prosta obsługa. Zaznajomienie się z wszystkimi opcjami MODO zajęło mi niecały kwadrans... Pod tym względem nowy produkt IK Multimedia przypomina mi wirtualne bębny Addictive Drums 2. Tu też wszystkie parametry obsługuje się w intuicyjny sposób, a interfejs jest przejrzysty i zrozumiały. Zdecydowanie Nasz Typ!

Podsumowanie