PG Music Band In A Box 2019 - system aranżacji muzycznej

Oprogramowanie | 09.10.2019  | Artur Kraszewski
Marka:  PG Music

BIAB jest na rynku, odkąd pamiętam. Gdy po raz pierwszy zetknąłem się z komputerami i aplikacjami pozwalającymi na pracę z muzyką, marka PG Music i jej program do automatycznego akompaniamentu już były powszechnie znane.

Historia zaczyna się w 1988 roku, kiedy dr Peter Gannon założył PG Music z myślą o tworzeniu narzędzi ułatwiających życie muzykom. Na początku był to dość prosty sekwencer MIDI, ale już od połowy lat 90. Band In A Box (znany jako BIAB) zaczął się zdecydowanie odróżniać od innych, coraz popularniejszych sekwencerów, wtedy już z pierwszymi funkcjami audio. Poszedł w kierunku automatycznego akompaniamentu, na początku podobnego funkcjonalnie do tego, co oferowały tzw. keyboardy, później już nazywane stacjami roboczymi, a potem znacznie dalej. W dużym skrócie można go określić jako system wspierający nas na etapie pracy twórczej, aranżacyjnej i produkcyjnej. Obecnie jest to potężne narzędzie z gigantyczną biblioteką gotowych ścieżek, które można plastycznie dopasowywać do naszych oczekiwań niemal w każdej stylistyce muzycznej. Można go traktować jako zespół profesjonalnych muzyków, którzy zagrają dla nas wszystko, czego od nich oczekujemy.

W najnowszej wersji 2019 dostępnej obecnie tylko dla Windows (wersja dla Mac funkcjonuje jeszcze jako 2018), program jest 32- i 64-bitowy, może pracować jako wtyczka VST, ma dziesiątki tysięcy utworów w swojej bazie danych i oferuje funkcjonalne wyszukiwanie tego, czego szukamy, z uwzględnieniem progresji akordowych, melodii, tempa, klimatu itd. Jest do tego kompleksowym edytorem nut, zatem nasze aranżacje można od razu przenieść na arkusze i wręczyć muzykom do ogrania. Wszystkich funkcji jest tak dużo, że nie sposób ich omówić nawet mając do dyspozycji znacznie więcej miejsca. Spróbujmy jednak przyjrzeć się tym najważniejszym.

PG Music Band In A Box 2019 w ogólnym zarysie

W aranżacji, która powstaje w BIAB można „zatrudnić” do siedmiu profesjonalnych muzyków. I nie ma w tym żadnej przesady, ponieważ przy nagrywaniu partii, fraz i zagrywek firma PG Music współpracuje z ponad setką najwyższej klasy zawodowców. Aranżacja to jednak tylko część całej funkcjonalności aplikacji (choć zdecydowanie najważniejsza), bo może ona też pełnić rolę narzędzia edukacyjnego w zakresie wspomagania kształcenia słuchu, posługiwania się zapisem nutowym i rozwoju umiejętności harmonicznych, rytmicznych i melodycznych.

Dwie istotne uwagi na początek. Nie należy się zrażać interfejsem graficznym aplikacji, pamiętającym czasy świetności Windows 95. Jego oldskulowość może być nawet dla niektórych atrakcyjna... Poza tym, domyślnie w czasie instalacji aktywuje się język systemu operacyjnego i w większości przypadków będzie to polski. I bardzo dobrze, bo to ogromnie ułatwia pracę. Jakość tłumaczenia nie jest jednak najwyższa i niekiedy trzeba się zastanawiać, co autor miał na myśli. Jeśli zatem ktoś przywykł do nazewnictwa angielskiego, to w opcjach można aktywować US English, aby zachować spójność z instrukcją obsługi. A bez jej lektury się nie obejdziemy. Intuicyjność obsługi programu nie jest jego największą zaletą, jednak po przełamaniu pierwszych lodów można się z nim zaprzyjaźnić.

BIAB 2019

Podstawowa wersja BIAB kosztuje 549 zł. Kolejne, wyższe wersje różnią się od niej ilością nagrań dokonanych przez muzyków studyjnych (RealTracks/RealDums), materiałów MIDI SuperTracks (czyli wielościeżkowych plików MIDI) oraz stylów. Najdroższa kosztuje 1.899 zł, nosi nazwę Ultrapak i dostarczana jest na dysku USB. BIAB jest systematycznie uaktualniany, a w wersji 2019 pojawiło się szereg istotnych zmian. Najistotniejszą wydaje się dostępność wersji 64-bitowej współpracującej z 64-bitowymi wtyczkami, choć wraz z programem wciąż instaluje się wersja 32-bitowa. BIAB pracuje także jako 64-bitowa wtyczka VST, a 64-bitowy instrument VSTSynthFont64 pozwala na pracę z bibliotekami większymi niż 2 GB. Mamy także sprawniej działające i bardziej rozbudowane wyszukiwanie w bibliotekach Song, RealTracks, RealDrums i MIDI SuperTracks. W edytorze nutowym mamy możliwość zapisywania partii bębnów.

Prawdziwi muzycy

Podstawą funkcjonowania programu są Style, będące szkieletem całej aranżacji, narzucającym charakter wszystkim wykorzystanym w niej partiom. Gdy jednak w grę wchodzi zmiana akordów, wtedy bazą do naszych działań są Songi, obejmujące wszystko, włącznie z progresją akordów oraz charakterem brzmieniowym instrumentów. Style podlegają kompleksowej edycji i można je tworzyć od podstaw, zatem po czasie możemy się dopracować własnych szablonów stylistycznych, na których będziemy opierać nasze kompozycje. I choć można w BIAB nagrywać od podstaw partie MIDI i audio, to jego podstawowym zadaniem jest automatyczne tworzenie muzyki. Dzięki funkcji RealTracks możemy w tym celu wykorzystać gotowe frazy i zagrywki nagrane przez zawodowych muzyków. Co ciekawe, materiały te mogą podążać za narzuconym przez nas schematem harmonicznym, co realizowane jest przez algorytm odstrajania zPlane Elastique 3 (taki sam, jaki funkcjonuje m.in. w programie Reaper).

Style Picker to funkcja, która pozwala nam wybrać konkretną stylistykę, w jakiej ma być utrzymana nasza kompozycja. Struktura bazy danych pomyślana jest tak, że można wskazać utwór znanego wykonawcy, a program sam podsunie nam szablony zbliżone pod względem klimatu, które od razu możemy odsłuchać za pomocą dostępnego odtwarzacza.

Program udostępnia szereg niezależnych okien, z których każde dedykowane jest do innych zastosowań. Mamy zatem okno progresji harmonicznej, edytor pianolowy, okno harmonii, melodii, partii solowych, klawiatury, a nawet gryfu gitary, notacji nutowej i szeregu innych – w sumie kilkunastu. Mikser prezentuje się dość skromnie, ale są w nim wszystkie podstawowe funkcje. Tutaj też osadzamy instrumenty wirtualne (wchodzące w skład BIAB oraz VSTi lub DXi, jeśli ktoś jeszcze takie ma), a także procesory efektów. Cały czas należy pamiętać, że nie jest to program DAW, zatem nie oczekujmy od niego bardziej zaawansowanych funkcji. Program obsługuje ścieżki MIDI bazując na standardowych brzmieniach General MIDI 2, syntezatorze wavetable CoyoteWT oraz dołączonym samplerze Sforzando. Możemy je potem zamienić na RealTracks, przy czym program sam zasugeruje nam te ścieżki, które najlepiej dopasują się do naszej aranżacji pod względem brzmienia, rytmu i charakteru. Przed konwersją możemy posłuchać jej efektów, więc w tym zakresie nie działamy w ciemno. Jedną z ciekawszych funkcji BIAB 2019 jest ekstrakcja akordów z plików audio. Program dokonuje ich analizy i na tej podstawie generuje akordy odczytywane w oknie progresji akordów, które potem można wyeksportować już jako MIDI lub użyć w ramach własnej aranżacji, zmieniając w razie potrzeby tonację. To znakomite narzędzie dla osób, które chciałyby przygotować podkład muzyczny z jakiegoś znanego utworu, pod kątem własnych możliwości głosowych.

Każda z siedmiu ścieżek tworzących akompaniament w BIAB może być oparta na MIDI lub na ścieżkach w formacie RealTracks/RealDrums, z gotowymi zagrywkami posłusznie i bez większych artefaktów dostosowującymi się do akordów szablonu. Do dyspozycji mamy też Performance Tracks, na których można nagrywać własne partie, ale też, a może przede wszystkim, zgrywać na nie pod postacią audio materiał z innych ścieżek, np. bazujących na MIDI. Ciekawie prezentują się nagrane przez znanych wykonawców Artist Performance Tracks, którym towarzyszy notacja nutowa i tabulatura w przypadku partii gitarowych. Ich głównym zadaniem jest edukacja – możemy zwolnić je nawet o połowę, aby przećwiczyć trudniejsze zagrywki, mając jednocześnie wgląd na ich zapis nutowy. BIAB umożliwia także import plików w formacie ACID WAV, które będą się dostosowywać do tempa aranżacji oraz jej tonacji (oczywiście w określonych granicach, ale wygląda to i brzmi podobnie jak tego samego typu funkcje w takich programach jak Logic czy Live).

Generate Chord and/or Melody to jedna z tych funkcji, które sprawiają, że Band In A Box staje się naszym pomocnikiem w pracy twórczej, podrzucając konkretne rozwiązania harmoniczne i melodyczne, generowane przez jego zaawansowane algorytmy.

Wraz programem otrzymujemy tysiące fragmentów muzycznych w różnych postaciach, od poszczególnych ścieżek MIDI/audio do kompletnych aranżacji. Jest z tym trochę zamieszania, bo natywne pliki BIAB mają różne rozszerzenia: MGU to melodia w ramach Songu, SGU to Song bez melodii, a MGX to Song pod postacią wielokanałowego MIDI. Wszystkie te materiały możemy przeglądać za pomocą narzędzi Picker, które są o tyle wygodne, że pozwalają na podsłuch aranżacji przed jej załadowaniem. Znalezienie określonego materiału, który odpowiadałby nam stylistycznie, aranżacyjnie, harmonicznie i pod względem tempa ułatwia sprawnie działająca wyszukiwarka. Gotową aranżację, czy to pod postacią fabrycznego stylu czy też stworzoną przez nas, można automatycznie przearanżować, co będzie się odnosić do tych ścieżek, których wcześniej nie zamroziliśmy. W ten sposób możemy szybko stworzyć alternatywną aranżację, która nie różni się w sposób znaczący od oryginału, ale jednocześnie daje poczucie, że „coś się zmieniło”.

Zobacz także test wideo:
Technics EAH-A800 - bezprzewodowe słuchawki z redukcją szumów
Technics EAH-A800 - bezprzewodowe słuchawki z redukcją szumów
Wszystkim osobom dorastającym w latach 70. i 80. minionego wieku należąca do Panasonica marka Technics nieodmiennie kojarzy się z gramofonami oraz doskonałym sprzętem hi-fi.

Masz jakiś pomysł?

Wszystko to może wyglądać na skomplikowane (i jeśli ktoś uczy się tego programu od początku to takie w istocie jest...), ale BIAB ma też coś dla nowicjuszy, będące jednocześnie świetnym narzędziem do podsuwania pomysłów. Pierwsze narzędzie nazywa się Generate Soundtrack i pozwala nam dosłownie wygenerować cały utwór w określonej stylistyce, o określonej długości i w wybranym tempie. Można to zrobić w oparciu o jeden z setek dostępnych stylów, na bazie innego projektu Soundtrack lub istniejących Songów. Co więcej, narzędzie to pozwala automatycznie generować melodie do już istniejących aranżacji. Przy generowaniu Soundtracków nie mamy wpływu na akordy i tempo – te są narzucane automatycznie wraz z wybraną stylistyką.

Firma PG Music słynie z kompleksowej obsługi klienta nie tylko oferując stale uaktualniane instruktaże wideo dla każdej funkcji programu, ale też zapewniając wsparcie na bieżąco za pośrednictwem opcji Live Help (tylko w języku angielskim)

Więcej możliwości mamy w module Generate Chords and/or Melody. Jak sama nazwa wskazuje, na bazie naszych ustawień i zdefiniowanej stylistyki BIAB wygeneruje cały utwór – z akordami, linią melodyczną, solówką, a nawet tytułem. Wszystkie tak wygenerowane ścieżki są zapisywane jako MIDI. Można je przetwarzać dalej w BIAB albo wyeksportować do DAW i tam nad nimi pracować. Oprócz eksportu MIDI możemy też eksportować audio (gdy korzystamy z modułów Real) oraz jako audio i MIDI. Korzystając z funkcji generatorów Melodist i Soloist możemy stworzyć kilka różnych wersji danej partii, by w ten sposób uzyskać więcej materiału do tworzenia ewentualnych kompilacji.

Podsumowanie

W tym artykule ledwie musnęliśmy wierzchołek góry lodowej, jaką jest Band In A Box 2019. Możemy bowiem dokonywać nawet takich rzeczy jak generowanie wideo, na którym w poszczególnych okienkach widać muzyków grających na żywo, dołączać do tego notację nutową, poddać harmonizacji partię solową, stworzyć solo lub melodię do akordów i wiele innych. Pamiętajmy o tym, że ten program rozwija się od 30 lat, zatem nagromadziło się w nim tyle funkcji, opcji i możliwości, że chyba nikt ich wszystkich nie wykorzystał. Pod względem stylistyki poruszamy się tu głównie w zakresie tzw. muzyki popularnej, z mocnym naciskiem na smooth jazz, country, folk, americana, klasyczny pop i wszystko to, co można określić mianem muzyki piosenkowo-instrumentalnej. BIAB jest doskonałym narzędziem do generowania kompleksowych ścieżek – w formacie MIDI, jeśli chcemy intensywniej popracować nad ich brzmieniem, ale przede wszystkim w formacie audio, na bazie gotowych nagrań, które w sposób wręcz magiczny dopasowują się do akordów i tonacji. I co najważniejsze, ścieżki audio brzmią niesamowicie przekonująco. Pamiętajmy, że to nie są sample, ale kompletne frazy zagrane przez zawodowców! Dlatego też eksport pojedynczych śladów WAV pozwala nam zbudować w programie DAW doskonale brzmiącą aranżację (są nawet proste chórki typu uuu-aaa, które potrafią znacząco ożywić kompozycję).

Problemem tego programu jest jego przestarzały interfejs oraz sposób działania. Jest to jednak tak skomplikowana struktura, że jej unowocześnienie wymagałoby zburzenia całości i postawienia od nowa, a chyba nikt w firmie PG Music nie zamierza tego robić. Program jest pod wieloma względami old fashion, ale to, co mnie w nim ekscytuje i czego nie znajdziemy w żadnym nowoczesnym DAW, to jego funkcje generowania akordów, partii solowych i melodii oraz niesamowita plastyka w dopasowywaniu gotowych stylów do naszych oczekiwań. Algorytmy kreatorów są bardzo mocno oparte na teorii muzycznej, często bardzo wyrafinowanej, zatem efekty ich pracy bywają wyjątkowo inspirujące. A taki „generator pomysłów” zawsze się przydaje, pełniąc funkcję wykształconego muzycznie kolegi, który chętnie podrzuci nam jakieś ciekawe rozwiązanie. Dla nauczycieli muzyki, osób, które zarabiają na życie tworzeniem muzyki użytkowej, a także do kreowania podkładów pod nasze partie solowe czy wokalne, póki co nie stworzono niczego, co mogłoby zaoferować lepsze efekty muzyczne i brzmieniowe. 

 

Nasze spostrzeżenia

+ wszechstronne narzędzie do tworzenia własnych kompozycji w wybranej stylistyce i na bazie znanych utworów
+ niesamowicie plastyczne brzmienie partii RealTracks/RealDrums
+ funkcje automatycznego generowania partii, akordów i kompleksowych utworów
+ ekstrakcja akordów z gotowych utworów
+ integracja w pełni funkcjonalnego edytora nut
+ wyjątkowo bogata, doskonale skatalogowana biblioteka wszelkiego typu szablonów

- przestarzały wygląd i mało intuicyjna obsługa
- program może być trudny do opanowania dla osób początkujących

 

Zakres zastosowań

- wszechstronne narzędzie kompozytorskie i aplikacja o wysokich walorach edukacyjnych
Close icon
Poczekaj, czy zapisałeś się na nasz newsletter?
Zapisując się na nasz newsletter możesz otrzymać GRATIS wybrane e-wydanie jednego z naszych magazynó