Universal Audio Arrow
Dla osób chcących korzystać z technologii UAD-2, którym interfejsy z serii Apollo wydają się zbyt drogie, firma Universal Audio przygotowała alternatywę pod postacią UA Arrow.
Do momentu ukazania się Arrow, najtańszym urządzeniem Universal Audio łączącym cechy wysokiej klasy interfejsu audio oraz akceleratora do obsługi wtyczek UAD-2 był Apollo Twin MkII Solo, którego cena sugerowana to 2.950 zł. Za tę sumę otrzymujemy profesjonalnej jakości urządzenie z dwoma torami przedwzmacniaczy, ośmioma wejściami cyfrowymi w formacie ADAT, dwiema parami wyjść liniowych i wyjściem słuchawkowym. Jest ono podłączane do komputera przez port Thunderbolt, zasilane z zewnętrznego zasilacza i dostarczane z pakietem kilku podstawowych wtyczek, który później, w miarę naszych zasobów finansowych, możemy rozszerzać o kolejne z bogatej kolekcji ponad stu najwyższej jakości procesorów.
Dostępne na panelu wskaźniki sygnalizują status funkcji obsługiwanych za pomocą umieszczonych poniżej przycisków, tryb pracy wejść, aktualnie regulowany poziom sygnału (na wyjściu monitorowym lub słuchawkowym), a także poziomy wejściowe i wyjściowe.
Na niedawno zakończonych targach NAMM firma Universal Audio zaprezentowała nowy interfejs, którego sugerowana cena detaliczna spadła poniżej „psychologicznej” bariery 500 euro. Arrow można zatem nazwać budżetowym produktem tej firmy, a sam interfejs, dzięki polskiemu dystrybutorowi UA, trafił do nas jeszcze przed rozpoczęciem targów. Mieliśmy zatem możliwość zapoznania się z nim przed jego oficjalną premierą. Najpierw trzeba było jednak pokonać sporą trudność, jaką okazał się brak komputera z portem Thunderbolt 3... Nie spieszy mi się do kupna najnowszego MacBooka Pro, zatem wybrałem opcję znacznie tańszą – wyposażenie stacjonarnego peceta Dell w kartę Asus ThunderboltEX3, którą można nabyć za około 280 zł.
Jedna uwaga – Thunderbolt 3 jest zintegrowanym formatem przesyłu danych, od strony fizycznej wykorzystującym złącze typu USB-C. Nie oznacza to jednak, że sama obecność tego typu złącza w komputerze gwarantuje współpracę z Arrow. Aby tak było, gniazdo USB-C musi być wyraźnie oznaczone symbolem Thunderbolt. W razie wątpliwości należy to sprawdzić w instrukcji obsługi komputera lub zasięgnąć porady u specjalistów. Dzięki temu unikniemy rozczarowania, gdy okaże się, że mimo fizycznego podobieństwa, gniazdo w naszym komputerze nie pozwoli na pracę z interfejsem Universal Audio.
Budowa i funkcjonalność
Urządzenie skonstruowane jest nadzwyczaj solidnie, choć przy pierwszym kontakcie może się wydawać mało ekscytujące. Owo wrażenie bierze się głównie z wyglądu i sposobu pracy enkodera, który nie jest taki duży i wygodny jak w Apollo Twin. Rozsądne natomiast jest umiejscowienie przycisków Preamp i Monitor tuż pod enkoderem i obok siebie. Wybierając źródła sygnału i tor wyjściowy do regulacji nie trzeba już przeskakiwać między lewą a prawą stroną panelu czołowego – wszystko skupione jest w jednym miejscu. Przyciskiem Input wybieramy do regulacji wejście 1 lub 2 – tu się nic nie zmieniło w porównaniu z Apollo Twin. To pierwsze jest na stałe przypisane do wejścia instrumentalnego, które automatycznie aktywuje się z chwilą włożenia weń wtyczki. Uniwersalne wejścia mikrofonowo-liniowe znajdują się z tyłu, a w ich wypadku przełączenie na tryb liniowy dokonuje się przyciskiem Input. Oba kanały można skonfigurować do pracy w trybie stereo poprzez aktywację funkcji Link, mogąc nagrywać stereofoniczne sygnały liniowe lub mikrofonowe. Tory wejściowe mają wówczas wspólną regulację czułości, poziomów wysyłek na wewnętrzne tory sygnałowe interfejsu, wspólną aktywację filtru dolnozaporowego, tłumika i – niestety – biegunowości. Jeśli więc chcemy nagrać np. werbel w trybie stereo, używając mikrofonów od dołu i od góry, to znacznie lepiej będzie to zrobić korzystając z dwóch niezależnych kanałów. Wtedy już na samym początku możemy zadbać o wyrównanie fazowe.
Wyjścia symetryczne na gniazdach TRS 6,3 mm oferują sygnał o poziomie nominalnym +14 lub +20 dBu, typowym dla urządzeń profesjonalnych najwyższej klasy. Poziom ten definiujemy w panelu ustawień interfejsu.
Oba przedwzmacniacze mogą pracować w trybie Unison, umożliwiającym włączenie wtyczek, które oferują tę funkcjonalność. Wtyczki przejmują wówczas rolę urządzenia, które podłączylibyśmy przed torem nagrywania, i to w nich ustawiamy czułość, poziomy itp. W grupie wtyczek działających w trybie Unison, niewprowadzającym latencji i oferującym integrację programowo-sprzętowo z przedwzmacniaczem, znajdziemy delay Korg SDD-3000, całą gamę emulacji wzmacniaczy gitarowych i basowych, kilka kostek efektowych oraz emulacje przedwzmacniaczy i kompletnych torów sygnałowych Neve, API, SSL, Manley i Universal Audio. Dzięki temu najbardziej jak to możliwe zbliżamy się do sytuacji, w której tych właśnie urządzeń użylibyśmy w naszym torze sygnałowym podczas nagrywania.
Ponadto w torach insertowych obu kanałów wejściowych możemy osadzić do czterech dowolnych wtyczek UAD-2, które mogą funkcjonować tylko na potrzeby odsłuchu (tryb pracy Insert Effects – UAD Mon) lub jako efekty w nagrywanym sygnale (Insert Effects – UAD Rec).
Każdy z dwóch kanałów wejściowych ma możliwość wysyłki sygnału do trzech grup: wewnętrznych szyn Aux 1 i Aux 2 oraz na miks słuchawkowy. Przypomnę tylko, że w Apollo Twin jest jeszcze jedna wysyłka – na wyjścia 3/4 – których w Arrow nie ma. Nie ma w nim też ośmiu dodatkowych wejść cyfrowych w formacie ADAT, zatem Arrow pozostaje zamkniętym systemem, bez opcji poszerzenia go o kolejne tory wejściowe.
Wtyczki w pakiecie
Niezbędne do pracy interfejsu oprogramowanie UAD-2 (aktualnie w wersji 9.4), zawiera sterowniki, panel miksera oraz wszystkie wtyczki UAD-2 w dwutygodniowej wersji demo (aktywowanej z chwilą pierwszego uruchomienia wtyczki). Część z nich, niektóre w wersjach mono i stereo, ma już przypisane do interfejsu licencje, pozwalające na ich pełne, niczym nie ograniczone wykorzystanie:UA 610‐B – przedwzmacniacz lampowy
Marshall Plexi Classic Amplifier – lampowy wzmacniacz gitarowy
Teletronix LA‐2A Legacy – kompresor optyczny
UA 1176LN Legacy – kompresor FET w wersji Low Noise
UA 1176SE Legacy – klasyczny kompresor FET
Pultec EQP‐1A Legacy – 2-pasmowy korektor pasywny
Pultec Pro Legacy – 5-pasmowy korektor pasywny (EQP-1A + MEQ-5)
Precision Channel Strip – tor kanałowy z kompresją i dynamiką
Precision Reflection Engine – procesor pogłosowy
Precision Delay Modulation – efekt delay z modulacją
Raw Distortion – gitarowy efekt przesterowania
Softube Bass Amp Room 8X10 – emulacja wzmacniacza basowego
RealVerb‐Pro – algorytmiczny procesor pogłosowy
Konstrukcja wewnętrzna
W interfejsie zastosowano najwyższej klasy rozwiązania technologiczne. W charakterze przedwzmacniaczy pracują rewelacyjne układy PGA2500, będące sterowanymi cyfrowo wzmacniaczami napięciowymi sygnału mikrofonowego z zakresem regulacji czułości wynoszącym 55 dB. Wejście instrumentalne ma własny tor sygnałowy, którego kluczowym elementem jest OP1652 – układ operacyjny z wysokoimpedancyjnym buforowaniem FET.
Do przetwarzania analogowo-cyfrowego zastosowano fantastycznie brzmiący konwerter AKM AK5572, mający możliwość pracy z 32-bitową rozdzielczością, próbkowaniem sięgającym 768 kHz i charakteryzujący się zakresem dynamiki wynoszącym 121 dB. Do konwersji w drugą stronę, czyli z postaci cyfrowej do analogowej, użyto przetwornika AKM AK4454. Jest to układ najnowszej generacji, poczwórny – tu obsługujący wyjścia liniowe i wyjście słuchawkowe – także z 32-bitowym próbkowaniem i częstotliwością maksymalną 768 kHz. Jego zakres dynamiki to 115 dB. Oba przetworniki to najwyższa półka jakościowa w ofercie AKM. Wykorzystują one technologię Velvet Sound i wchodzą w skład serii Premium Audio 4Pro. Na dzień dzisiejszy trudno jest znaleźć lepsze narzędzia do konwersji sygnału.
Główna płyta interfejsu, na której znajdziemy wysokiej jakości podzespoły obsługujące wzmocnienie sygnału, konwersję analogowo-cyfrową i cyfrowo-analogową, a także elementy wchodzące w skład akceleratora DSP opartego na jednym procesorze SHARC czwartej generacji.
Możliwości obliczeniowe wbudowanego DSP nie są przesadnie oszałamiające, ponieważ moduł ten pracuje w oparciu o jeden chip SHARC ADSP-21469 czwartej generacji. Mimo to w wielu przypadkach wystarczy on do uruchomienia wszystkich 16 wtyczek, jakie otrzymujemy wraz z interfejsem. Z pozostałych elementów wchodzących w skład cyfrowej części interfejsu – po części obsługującej wewnętrzny mikser, a po części sekcję DSP dla wtyczek UAD-2 – wspomnieć należy o obecności mikrokontrolera ARM Cortex STM32F103 i programowanego kontrolera logicznego Xilinx Artix 7. Do realizacji transferu w formacie Thunderbolt 3 i zarządzania napięciem zasilania podawanym do interfejsu za jego pośrednictwem użyto chipów Intel JHL6240 oraz TPS65983. Nie ma tu zatem żadnych dróg na skróty – Arrow oferuje wszystko co najlepsze, by zapewnić sprawne funkcjonowanie całego systemu.
Trzeba też wspomnieć o zastosowaniu czterech wysokoprądowych układów NE5532 na w pełni symetryzowanych wyjściach, realizacji wzmacniacza słuchawkowego na elementach dyskretnych, obecności dwóch rezonatorów kwarcowych do pracy w systemach konwersji i DSP, a także użyciu siedmiu przekaźników realizujących wszystkie funkcje przełączane. Nie oszczędzano na niczym, choć brak w zestawie jakiegokolwiek kabla USB-C jest irytujący.
W praktyce
Pod względem brzmienia, funkcjonalności i efektywności Arrow reprezentuje dokładnie tę samą klasę co interfejsy Apollo. Jego niezaprzeczalną zaletą jest natomiast zasilanie poprzez Thunderbolt 3, co eliminuje konieczność stosowania zewnętrznego zasilacza. Ponadto jest mniejszy i bardziej poręczny niż Apollo Twin, zatem doskonale sprawdzi się jako mobilny interfejs współpracujący z laptopem.
Przedwzmacniacze charakteryzują się znakomitą jakością dźwięku, a jeśli chcemy go zabarwić czy nadać mu charakter, to możemy skorzystać np. z emulacji toru sygnałowego Universal Audio 610, który funkcjonuje pod postacią wtyczki Unison dostępnej wraz z pakietem. Kusząco prezentuje się też możliwość użycia emulacji najbardziej klasycznych z klasycznych urządzeń studyjnych, czyli LA-2A, 1176 (w dwóch odmianach) oraz korektora pasywnego Pultec pod postacią EQP-1A i działającego w zakresie tonów środkowych MEQ-5. Usatysfakcjonowani będą też gitarzyści, którzy mogą włączyć, także w trybie Unison, emulację wzmacniacza Marshall, kostki przesterowania Raw czy system nagłośnienia gitary basowej autorstwa renomowanej firmy Softube.
Wobec dostępności tylko dwóch par wyjść – monitorowego i słuchawkowego – nie poszalejemy z liczbą miksów odsłuchowych, ale z powodzeniem skonfigurujemy obsadzone wtyczkami tory dla realizatora i wykonawcy. Dzięki doskonałej jakości przetworników C/A i w pełni profesjonalnej konstrukcji wyjść liniowych i słuchawkowego możemy być pewni, że to, co w danym momencie słyszymy w pełni oddaje pasmo i dynamikę materiału, z którym pracujemy. Będzie to słyszalne przede wszystkim w perfekcyjnym odwzorowaniu szczegółów, głębi basu, klarowności i przejrzystości środka i góry oraz stabilnej, szerokiej stereofonii.
Podsumowanie
Nasze spostrzeżenia
+ najwyższa jakość torów sygnałowych i konwersji+ zasilanie poprzez Thunderbolt 3
+ kompaktowe wymiary
+ zestaw funkcjonalnych wtyczek w pakiecie
+ atrakcyjna cena w kontekście jakości i funkcjonalności
+ funkcja Unison dla torów wejściowych
+ solidna, odlewana obudowa
- brak możliwości rozbudowy systemu (nie licząc dołączania innych interfejsów/akceleratorów UAD-2 przez inne porty komputera)
- tylko jeden procesor DSP
- brak w zestawie kabla łączącego z komputerem
Zakres zastosowań
- wysokiej klasy interfejs audio typu 2x4 dla domowego, projektowego i mobilnego studia nagrań- funkcjonalność akceleratora DSP do obsługi wtyczek UAD-2
Informacje
Funkcja | interfejs audio Thunderbolt 3 z akceleratorem DSP dla wtyczek UAD-2 |
Wejścia | 2, uniwersalne, mikrofonowo-liniowe, jedno wejście instrumentalne |
Przetwarzanie | 24-bitowe, próbkowanie 44,1/48/88,2/96/176,4/192 kHz |
Latencja łączna | 1,1 ms (96 kHz, wejście + wyjście) |
Przedwzmacniacze | 2, zakres dynamiki 118 dBA, impedancja 10 kΩ, zakres regulacji czułości 55 dB, poziom maks. +20,7 dBu |
Wejście instrumentalne | zakres dynamiki 118 dBA, impedancja (zmienna) maks. 1 MΩ, poziom maks. +12,5 dBu |
Wyjścia liniowe | zakres dynamiki 115 dBA, impedancja 100 Ω, poziom maks. +20,7 dBu |
Zasilanie | przez Thunderbolt 3, maks. 10 W |
Wymiary | 180x25x47x121 mm |
Waga | 0,63 kg |
Producent | Universal Audio |
Dystrybucja | Audiostacja |