IK Multimedia iLoud MTM - aktywny system monitorowy

Monitory MTM można kupić pojedynczo (Single) lub w zestawie stereo (Pair). W obu przypadkach w pakiecie znajdziemy mikrofon pomiarowy z uchwytem oraz kablem, a każdy z monitorów ma własny kabel zasilający i dwa rodzaje podstawek: do ustawienia monitora w pionie, pod kątem regulowanym w zakresie 20 stopni, lub położenia go w pozycji poziomej.

Koncepcja IK Multimedia iLoud MTM

MTM to konglomerat szeregu różnych technologii, których zastosowanie ma na celu ominięcie fizycznych ograniczeń związanych z reprodukcją dźwięku przez przetworniki elektromagnetyczne o niewielkich gabarytach. Zastosowano tu szereg rozwiązań z zakresu cyfrowego przetwarzania sygnału, akustyki i techniki pomiarowej, by umożliwić uzyskanie parametrów i brzmienia typowych dla znacznie większych konstrukcji. Zdążyliśmy się już przyzwyczaić do tego, że przetworniki niskotonowe z membraną 3,5” mogą zejść z częstotliwością przetwarzania naprawdę nisko. Tutaj mamy dwa mid-woofery, co nie tylko zwiększa efektywność przetwarzania niskich tonów o 6 dB, ale też pozwala uzyskać lepszą kontrolę kierunkowości. Często można się spotkać z opinią, że w przypadku niskich tonów ograniczeń fizyki nie uda się ominąć i przetworniki z membraną o małej średnicy nie pozwalają na tak efektywne wprawienie mas powietrza w drgania, by usłyszeć niski bas. Jest w tym dużo prawdy, ale współczesna technologia pozwala już skompensować małą powierzchnię membrany jej głębokim wychyleniem. Poza tym dwa przetworniki 3,5”, jeśli tylko są odpowiednio ustawione względem siebie, mogą się zbliżyć pod względem efektywności do przetwornika 5-, a nawet 6-calowego. Mamy także układy drgające o dużo mniejszej masie i miękkim zawieszeniu, co pozwala uzyskać lepsze parametry fazowe niż w konstrukcjach mających większą membranę.

Monitory są przystosowane do mocowania na statywie mikrofonowym, co znacząco ułatwia ich instalację np. za konsoletą.

Kolejna rzecz to kontrola chwilowej impedancji cewki głośnika w czasie rzeczywistym i uwzględnianie tej wartości w prądzie/napięciu wyjściowym ze wzmacniacza. Pierwsze eksperymenty w tym zakresie miały miejsce już na przełomie lat 60. i 70. minionego wieku, a ich celem było właśnie uzyskanie większej efektywności w zakresie niskich tonów w przypadku głośników o niewielkich gabarytach. Jednak dopiero niedawno, w oparciu o technikę cyfrową, udało się uzyskać satysfakcjonujące efekty, a najlepszym tego przykładem jest ogromna popularność i znaczący spadek cen tzw. soundbarów, które obecnie zdominowały systemy kina domowego. W monitorach MTM zastosowano jeszcze jedną ciekawą funkcję, jaka jest emulacja obudowy zestawu głośnikowego o znacząco większych gabarytach, przeniesiona na charakterystykę pracy mid-wooferów. Wszystko to sprawia, że te niemal całkowicie cyfrowe monitory odwzorowują w zakresie niskich tonów większość aspektów „klasycznych” konstrukcji.

Konstrukcja IK Multimedia iLoud MTM

Obudowa monitora jest w całości wykonana z tworzywa i ma konstrukcję otwartą bass-reflex, z profilowanym wylotem w górnej części tylnego panelu. Tam też znajdziemy przyciski do kształtowania charakterystyki częstotliwościowej. Uwzględniają one półkowe podbicie o 2 dB lub stłumienie o 3 dB pasma poniżej 100 Hz, włączenie filtracji górnoprzepustowej 40, 50 lub 60 Hz oraz aplikację filtru korygującego przetwarzanie w przypadku pracy monitorów na blacie biurka. Monitor ma wejście symetryczne w formacie combo (XLR/TRS 6,3 mm) z płynną regulacją czułości potencjometrem Volume oraz możliwością wyboru czułości nominalnej: -10 dBV lub +4 dBu.

Po zamocowaniu monitorów na podstawce przeznaczonej do pracy w pionie, można zmieniać kąt ich nachylenia w granicach 20 stopni.

Na tylnym panelu umieszczono też wejście TS 3,5 mm do podłączenia mikrofonu kalibracyjnego systemu ARC, port USB (tylko do celów serwisowych) oraz złącze dla kabla sieciowego wraz z towarzyszącym mu solidnym włącznikiem. Na przednim panelu znajdują się dwa 3,5-calowe woofery z polipropylenową membraną i wysokotonowy driver z 1-calową jedwabną kopułką. Membrany przetworników chronione są perforowanymi osłonami stalowymi, skutecznie zabezpieczającymi je przed mechanicznym uszkodzeniem. Wielobarwna dioda LED pełni funkcję sygnalizacyjną, informując o włączeniu zasilania, zbyt wysokim poziomie sygnału, aktywności układu kalibracji, zadziałaniu układów zabezpieczenia temperaturowego lub uszkodzeniu któregoś z systemów. Monitory MTM można ustawić na biurku lub zainstalować na statywach mikrofonowych. W dolnej części obudowy znajdziemy przeznaczone do tego celu gwintowane otwory.

Kalibracja IK Multimedia iLoud MTM

System automatycznej kalibracji ARC (Acoustic Room Correction) został opracowany i wdrożony przez firmę IK Multimedia już wiele lat temu. Jest on obecnie dostępny pod postacią programu działającego w oparciu o algorytm MultEQ X32 firmy Audysses Laboratories wraz z dedykowanym mikrofonem pomiarowym MEMS. W przypadku iLoud MTM wykorzystano jedynie możliwość automatycznej korekcji charakterystyki, bez wszystkich dodatków dostępnych w pełnej wersji ARC. Tym samym w procesie kalibracji komputer nie jest nam potrzebny. Sam proces kalibracji sprowadza się do podłączenia do monitora mikrofonu MEMS, ustawienia go w miejscu, w którym znajduje się nasza głowa i wciśnięcia w jednym z monitorów przycisku kalibracji. Mamy wtedy 5 sekund na wyjście z pola odsłuchowego, po czym zaczyna się pomiar przestrajanym sygnałem sinusoidalnym. Sygnał emitowany jest trzykrotnie, a jego głośność ustawiana jest automatycznie. Potem monitor analizuje wyniki pomiarów i po kilku sekundach wyliczone ustawienia korekcji zapisywane są w pamięci jako ustawienie Cal, zastępując w niej ustawienie fabryczne z kompensacją pracy na biurku. Każda kolejna kalibracja zastępuje poprzednią, a do ustawienia fabrycznego można potem wrócić przytrzymując przycisk zmiany czułości wejściowej monitora.

Zestawy głośnikowe w konfiguracji MTM (Mid-Tweeter-Mid) oferują charakterystykę kierunkową pozwalającą na ich pracę w pozycji poziomej. W takiej sytuacji korzystamy z drugiej z dostępnych podstawek, która jednocześnie pełni funkcję izolatora od podłoża.

W moim przypadku automatyczna kalibracja dokonała szeregu drobnych zmian w zakresie od 0,5 do 5 dB, poprzez podbicie pasm najniższych i stłumienie okolic 150 i 300 Hz, czyli tam, gdzie najczęściej pojawiają się fale stojące o częstotliwości wynikającej z odległości między podłogą a sufitem. Czy odsłuch przez to stał się lepszy? Na pewno brzmiał nieco inaczej, ale ponieważ doskonale znam swoje pomieszczenie i wiem, że jest ono bardzo dobrze zaadaptowane akustycznie, różnica ta nie miała istotnego wpływu na jakość monitoringu. Jednak w pomieszczeniach, w których występują różnego typu wady akustyczne, taka korekcja może pomóc w minimalizacji ich wpływu na podejmowane przez nas decyzje.

Brzmienie IK Multimedia iLoud MTM

MTM to bardzo ciekawe monitory, oferujące efektowne a jednocześnie precyzyjne brzmienie. Zważywszy na gabaryty zestawów, najniższe częstotliwości w zakresie do 100 Hz reprezentowane są tu nadzwyczaj efektywnie, a deklarowane przez producenta przetwarzanie od 40 Hz jest jak najbardziej realne i słyszalne. Bass-reflex został ostro wstrojony do 45 Hz, a pojawiający się przy 1 kHz rezonans pasożytniczy jest 40 dB cichszy od rezonansu głównego, zatem nie ma żadnego wpływu na finalne brzmienie. Woofer ma dość wyraźną zapadłość w paśmie 50-70 Hz, którą jednak dość skutecznie kompensuje bass-reflex. Częstotliwość podziału ustawiono na 3,1 kHz, ale już nachylenie filtrów zwrotnicy zmienia się dynamicznie w zależności od poziomu sygnału, dzięki czemu monitory brzmią dobrze zarówno przy cichym jak i głośnym graniu. Dynamiczna zmiana nachylenia filtrów to zabieg, z którym miałem do czynienia pierwszy raz i muszę przyznać, że działa to zaskakująco sprawnie.

Zobacz także test wideo:

Technics EAH-A800 - bezprzewodowe słuchawki z redukcją szumów

Wszystkim osobom dorastającym w latach 70. i 80. minionego wieku należąca do Panasonica marka Technics nieodmiennie kojarzy się z gramofonami oraz doskonałym sprzętem hi-fi.

Charakterystyka częstotliwościowa iLoud MTM w konfiguracji Flat, z uwzględnieniem drugiej i trzeciej harmonicznej. Największe zniekształcenia pojawiają się w obszarze pracy bass-refleksu; w pozostałych częstotliwościach zachowany jest optymalny odstęp rzędu 50 dB względem sygnału użytecznego.

Ogólnie MTM grają na poziomie dobrej klasy monitorów 5-calowych, nie ustępując pod względem czytelności i precyzji dźwięku porównywanym z nimi Eve Audio SC205 i dając lepiej kontrolowany w basie dźwięk niż Genelec 8010A oraz JBL One 104. Bardzo dzielnie sprawuje się driver, który od punktu podziału do ponad 20 kHz gra liniowo, z bardzo niskim poziomem zniekształceń i z komfortowym dla ucha brzmieniem. Bass-reflex standardowo dla takich konstrukcji generuje szumy turbulencyjne w paśmie 30-50 Hz, co jest słyszalne na wyizolowanych, czystych dźwiękach od D#0 do F0, ale w kompleksowym materiale już znacznie mniej. Jak przystało na konstrukcję Mid-Tweeter-Mid (MTM, od której monitory wzięły swoją nazwę), charakterystyka kierunkowa w pionie jest dość wąska. Dźwięk nie ma zatem tendencji do odbijania się od bocznych ścian, ale też dość istotne dla zachowania spójności przestrzeni stereo staje się ustawienie monitorów. W tym samym obszarze problemem może też być konieczność niezależnej kalibracji obu monitorów. To z kolei przekłada się na subtelne różnica pasmowo-fazowe między kanałami, co może zmniejszyć precyzję lokalizacji źródeł. Biorąc jednak pod uwagę funkcjonalność MTM oraz ich przeznaczenie, nie jest to dużym problemem, ponieważ, jak sądzę, nikt nie będzie ich stosował jako głównych monitorów na etapie finalizacji nagrań.

Podsumowanie