RME ADI-2 DAC - przetwornik cyfrowo-analogowy

Muszę przyznać, że wobec takich produktów jak ten odczuwam swoistą nieśmiałość. Z jednej strony doskonale wiem, do czego służą, a z drugiej – zwłaszcza po przeczytaniu różnego typu recenzji w pismach audiofilskich – zaczynam wątpić w poprawne funkcjonowanie mojego słuchu. Porównując różnego typu przetworniki C/A – konsumenckie, ekstremalnie profesjonalne, dostępne w popularnych interfejsach audio i określane jako hi-end nie byłem w stanie jednoznacznie stwierdzić, czy te ostatnie wyróżniają się w jakiś szczególny sposób. Wręcz przeciwnie – na etapie nagrań, produkcji i miksu miałem wrażenie, że nie brzmią one tak żywiołowo i naturalnie jak np. „zwykłe” interfejsy takie jak MOTU Track 16 czy Universal Audio Apollo Twin. Nie wykluczam tego, że homeopatyczna dawka zniekształceń, których można się doszukać w mniej wyrafinowanych rozwiązaniach sprawia, że dźwięk brzmi nieco ciekawiej. Wszak nasze uszy bardzo lubią smakowite zniekształcenia tak samo, jak kubki smakowe lubią słone przekąski – wszyscy wiedzą, że są szkodliwe, ale zdecydowanej większości osób wcale to nie przeszkadza.

Firmy RME nikt przy zdrowych zmysłach nawet nie podejrzewa o jakąkolwiek tendencję do opacznie rozumianej audiofilskości, w której największe znaczenie mają legenda w tzw. środowisku oraz wysoka cena. Niemiecki producent dysponuje odpowiednim doświadczeniem i trzeźwym spojrzeniem na kwestię przetwarzania sygnałów analogowych i cyfrowych. I stąd właśnie moje poczucie onieśmielenia. Wiem, że urządzenie jest skierowane do wyznawców hi-fi/hi-end, natomiast ja w sposób nie licujący z jego przeznaczeniem będę musiał spojrzeć na nie jak na każde inne narzędzie do produkcji muzycznej. W audiofilskim piekle już szykują mi miejsce...

Ale nie tylko dla mnie, bo konstruktorzy RME też mają szansę tam się znaleźć, otwartym tekstem mówiąc o tym, że zdecydowanej większości „audiofilskich” DAC-ów nie towarzyszą nawet skromne wykazy ich rzeczywistych parametrów – tych mierzalnych, a nie wyimaginowanych. Poza tym ADI-2 DAC, jako bezpośredni spadkobierca wzorcowego ADI-2 Pro, ma szereg opcji i ustawień, których próżno szukać nawet w znacznie droższych produktach tego typu.

Konstrukcja RME ADI-2 DAC

To kompaktowe, wielkości połowy raka 19”, zasilane zewnętrznym zasilaczem lub z akumulatora urządzenie wyposażone jest w cyfrowe wejścia S/PDIF (elektryczne i optyczne, w tym drugim przypadku kompatybilne z ADAT) oraz wejście USB 2.0/3.0. Za ich pośrednictwem wprowadzamy do przetwornika sygnał cyfrowy stereo o rozdzielczości do 32 bitów, z częstotliwością próbkowania do 200 kHz przez wejścia cyfrowe lub do 768 kHz za pośrednictwem USB. W tym ostatnim przypadku obsługiwane jest kodowanie sygnału w trybie PCM, DXD i DSD. Z poziomu urządzenia lub pilota możemy wskazać aktywne w danym momencie wejście – elektryczne, optyczne lub USB – przy czym wszystkie mogą być cały czas podłączone.

Choć produkt przeznaczony jest głównie na rynek konsumencki, to ma on wiele cech przydatnych w pracy profesjonalnej, jak obsługa formatu AES/EBU czy możliwość współpracy z kanałami 1 i 2 w przypadku połączeń ADAT.

Sygnał przetworzony do postaci analogowej z zakresem dynamiki sięgającym 120 dB dostępny jest na symetrycznych wyjściach XLR, niesymetrycznych RCA oraz na dwóch wyjściach słuchawkowych: Phones (dla standardowych słuchawek) i IEM (modnych obecnie, coraz bardziej wyrafinowanych przetworników dousznych). Każde z tych trzech typów wyjść (liniowe, słuchawkowe oraz IEM) może mieć własne ustawienia i jest sprzężone galwanicznie, czyli bez kondensatorów separujących.

Centralnym elementem panelu sterowania jest panel IPS o wysokiej rozdzielczości, udostępniający wszystkie funkcje obsługowe oraz dający kontrolę nad wbudowanym DSP. Obsługuje ono wskaźniki poziomu, 30-pasmowy analizator widma, ustawienia filtrów przetwornika oraz szereg funkcji kontrolnych, w tym status wejść cyfrowych i pomiar kondycji bitowej sygnału.

RME ADI-2 DAC w praktyce

Poziom operacyjny, czyli poziom odniesienia dla sygnału wyjściowego, może być zmieniany w czterech zakresach: -5, +1, +7 lub +13 dB. To pozwala uzyskać optymalny zakres dynamiki dla danego wyjścia i zachować najwyższy możliwy odstęp od zniekształceń harmonicznych i szumów. RME deklaruje, że może on dochodzić nawet do 190 dB, ale sądzę, że tylko przy konwersji 32-bitowej.

Bazując na zegarze w sygnale przychodzącym nie musimy się przesadnie martwić o jego jakość, ponieważ podlega on regeneracji za pośrednictwem systemu SteadyClock FS. I to naprawdę słychać. Stabilność i optymalna stromość zbocza sygnału zegarowego wpływa na separację międzykanałową i precyzję odtwarzania najcichszych dźwięków. W pracy studyjnej docenimy to bardzo szybko podczas ustawiania brzmienia pogłosu, korekcji czy kompresji na pojedynczych kanałach i grupach. W mocno skompresowanym, finalnym sygnale elementy te są już silnie maskowane, ale podczas pracy z sesją, gdy tego maskowania jeszcze nie ma, ADI-2 DAC naprawdę robi różnicę.

Zobacz także test wideo:

Technics EAH-A800 - bezprzewodowe słuchawki z redukcją szumów

Wszystkim osobom dorastającym w latach 70. i 80. minionego wieku należąca do Panasonica marka Technics nieodmiennie kojarzy się z gramofonami oraz doskonałym sprzętem hi-fi.

Przetwarzanie cyfrowo-analogowe w konwerterze oparto na układzie AKM AK4490, a cały system DSP na mikrokontrolerze FPGA Xilinx Spartan-6.

Przy współpracy z komputerem przez USB korzystamy ze sterowników CoreAudio w komputerach Mac i dostarczonych przez producenta driverów ASIO/WDM dla Windows. Gdy nie ma podłączonego portu USB, urządzenie automatycznie przełącza się na S/PDIF. Bardzo przydatną funkcją przetwornika jest najwyższej klasy 5-pasmowa korekcja parametryczna, pozwalająca dostosować charakterystykę sygnału do naszych preferencji, warunków odsłuchowych w pomieszczeniu lub charakteru brzmieniowego słuchawek. Co istotne, korekcji można dokonywać niezależnie dla obu kanałów. Jest także matryca Mid-Side i odwracanie biegunowości. Oba enkodery na panelu czołowym mogą w razie potrzeby funkcjonować jako tradycyjna korekcja z półkową regulacją niskich i wysokich tonów w zakresie 6 dB.

Dla każdego z trzech wyjść definiujemy oddzielne ustawienia poziomu, korekcji oraz parametru kontur, tu określanego jako loudness (kompensacja częstotliwości środkowych w zależności od poziomu sygnału). Podczas monitoringu słuchawkowego warto skorzystać z przełączanej w pięciu opcjach funkcji Crossfeed. Bazuje ona na zawężeniu szerokości stereo dla wyższych częstotliwości, by uzyskać brzmienie zbliżone do odsłuchu monitorowego.

Podsumowanie