EVE Audio SC3070 - trójdrożne monitory aktywne

Rozwiązanie tego typu sprowadza się do konfiguracji bass-reflex oraz umieszczenia obok siebie woofera i ustawionej pionowo pary mid/tweeter. Środki akustyczne wszystkich trzech przetworników tworzą trójkąt równoramienny. Monitory przeznaczone są do pracy w pozycji horyzontalnej i produkowane jako lewy i prawy. Zazwyczaj nie zajmują dużo więcej miejsca niż standardowe monitory dwudrożne, a korzyść wynikająca z obecności przetwornika tonów środkowych jest oczywista. Jaka konkretnie? Choć zwrotnica musi uwzględniać dwie częstotliwości podziału, a nie jedną, jak w monitorach dwudrożnych, to zazwyczaj znajdują się one w zakresach, w których ucho ludzkie nie jest tak wrażliwe jak w paśmie środka. Użycie trzech przetworników umożliwia też lepsze wykorzystanie ich możliwości reprodukcji, co przekłada się na wyższą efektywność oraz mniejszy poziom zniekształceń. Po stronie wad trzeba będzie zapisać wyższą cenę wynikającą z konieczności zastosowania większej obudowy, trzeciego przetwornika, wzmacniacza i drugiego pasma zwrotnicy.

Konstrukcja EVE Audio SC3070

Firma Eve Audio była prekursorem w zakresie całkowicie cyfrowych rozwiązań torów sygnałowych w monitorach. Sygnał analogowy już na wejściu podlega konwersji do postaci zerojedynkowej z parametrami 24 bity/192 kHz i taki pozostaje praktycznie do samych głośników. Aplikowanie filtrów, podział na zakresy i wzmocnienie mocy dokonywane jest cyfrowo. To oznacza mniejsze zużycie energii, niemal niczym nie ograniczone możliwości ingerencji w charakter brzmieniowy i totalną kontrolę nad wszystkimi parametrami monitora.

Do przetwarzania niskich tonów zastosowano 7-calowy woofer z typową dla Eve Audio membraną SilverCone. Pomiędzy dwiema warstwami powlekanymi włóknem szklanym umieszczono strukturę wzmacniającą w formie plastra miodu, co dało wyjątkową sztywność przy zachowaniu niskiej wagi. W podobny sposób wykonany jest 4-calowy przetwornik tonów średnich, który pracuje w wyznaczonym filtrami zwrotnicy paśmie 320 Hz-2,8 kHz. Powyżej tej drugiej częstotliwości pracuje driver typu AMT (Air Motion Transformer) – w tym wypadku jest to model RS3. Do przetworników dostarczana jest moc 185 W (LF), 100 W (MF) i 50 W (HF), która pozwala parze monitorów SC3070 na wytworzenie maksymalnego ciśnienia dźwięku o wartości 116 dB SPL.

Włącznik zasilania pełni w monitorze funkcję odłącznika od sieci. W praktyce włączamy i wyłączamy monitory za pomocą wielofunkcyjnego enkodera na przednim panelu.

Wszystkich operacji związanych z obsługą zestawów dokonuje się za pomocą enkodera z funkcją przycisku i otaczających go diod świecących. Z chwilą włączenia monitory stopniowo zwiększają czułość, co zabezpiecza przed zakłóceniami i daje czas na ich ewentualne ściszenie, gdyby sygnał na wejściach RCA lub XLR okazał się zbyt mocny. Edycja parametrów obejmuje głośność, filtry korygujące charakterystykę (dolna i górna półka, filtr częstotliwości środkowych), jasność świecenia diod LED oraz blokadę zmian.

Bass-reflex w EVE Audio SC3070

Monitory Eve Audio bazują na ciekawej koncepcji bass-reflex, w której wykorzystano znajdujący się z tyłu podłużny otwór biegnący wzdłuż krawędzi bocznej. Rozwiązanie to jest dość odważne i bardzo nieszablonowe, wymagające podejmowania trudnych decyzji na styku możliwości technologicznych i zapewnienia optymalnego brzmienia. Szeroki i wąski wylot bass-refleksu wobec stożkowego kształtu tylnej strony membrany woofera rodzi problemy związane z różnicami ciśnienia na całej długości bass-refleksu. To natomiast prowadzi do niejednorodności kształtu fali na krawędzi wylotowej i w konsekwencji do pojawiania się harmonicznych na podłożu rezonansowym. Żeby zaprezentować to zjawisko, dokonałem nagrania mikrofonem pomiarowym umiejscowionym z tyłu monitora, ok. 20 cm od bass-refleksu, generując zmieniany półtonowo sygnał sinusoidalny od C1 w górę (prezentacja wśród materiałów dostępnych online). W praktyce objawia się to tym, że przy niezbyt głośnym słuchaniu samego sygnału sinusoidalnego w okolicach częstotliwości do 60 Hz, usłyszymy ciche dźwięki harmoniczne przy ok. 120 i 450 Hz – te drugie nieco głośniej.

Uniwersalny manipulator pod postacią enkodera z funkcją przycisku umożliwia włączanie i wyłączanie monitorów, regulację głośności, ustawianie czterech dostępnych filtrów, a także regulację jasności świecenia diod LED wskazujących ustawioną czułość.

Rzecz ta nie ma większego znaczenia praktycznego, a wspominam o niej tylko dlatego, by pokazać, z jakim problemem należało się zmierzyć, aby w tak małej obudowie uzyskać doskonale brzmiący, niski i wyrazisty bas. Bo najniższe częstotliwości w SC3070 są imponujące – pełne, krótkie, czytelne i precyzyjne. Zachwianie charakterystyki przy 40 i 60 Hz, które widać na pomiarach nie ma zatem istotnego przełożenia na reprodukcję dźwięku basu.

Środek i góra w EVE Audio SC3070

Nie da się ukryć, że mając do dyspozycji DSP i całkowicie cyfrowe przetwarzanie sygnału można się było pokusić o taką edycję pasma środkowych i wysokich częstotliwości, by uzyskać niemal idealną charakterystykę przetwarzania. Cała sztuka polega na tym, aby filtracja nie była zbyt głęboka, dokonywała się bezlatencyjnie (a więc odpadają filtry z tzw. liniową fazą) i wprowadzała jak najmniej zniekształceń.

Niedociągnięcia w tym zakresie, zwłaszcza w domenie fazowej, można wykryć dokonując pomiarów efektywności monitora mikrofonem umieszczonym na wprost i pod kilkoma różnymi kątami w odchyleniu od osi. Zmianie ulegają wówczas odległości mikrofonu od centrów akustycznych przetworników środka i góry. Jeśli pojawi się nierównomierność fazowa, to od razu to będzie widać w punktach częstotliwości podziału.

Sygnał wejściowy doprowadzamy za pośrednictwem wejścia symetrycznego XLR lub niesymetrycznego RCA. Mikroprzełączniki pozwalają na zmianę wartości nominalnego poziomu wejściowego oraz blokowanie regulacji głośności i parametrów filtrów.

SC3070 przeszły ten test śpiewająco – charakterystyka częstotliwościowa, zniekształceń harmonicznych oraz fazowa zachowują pełną spójność aż do 30 stopni w odchyleniu od osi. Dzięki temu pole odsłuchowe jest szerokie, a prezentacja przestrzeni nienaganna. To wzorcowy przykład tego, jak można wykorzystać możliwości DSP do uzyskania najwyższej jakości przetwarzania, przy jednoczesnych dużych możliwościach dopasowania charakterystyki do konkretnego wnętrza.

Zobacz także test wideo:

Technics EAH-A800 - bezprzewodowe słuchawki z redukcją szumów

Wszystkim osobom dorastającym w latach 70. i 80. minionego wieku należąca do Panasonica marka Technics nieodmiennie kojarzy się z gramofonami oraz doskonałym sprzętem hi-fi.

Filtry w EVE Audio SC3070

A skoro o tym mowa, to zwykle powtarzam, że różnego typu filtry dostępne w monitorach są dobre tak długo, jak długo nie trzeba ich używać. W tym jednak wypadku trzeba docenić wysiłki konstruktorów Eve Audio zmierzające do udostępnienia użytkownikom możliwości aplikowania wielu różnych ustawień. Już sama możliwość regulacji z dokładnością do 0,5 dB robi wrażenie, a możemy jej dokonywać dla filtracji półkowej <300 Hz i >3 kHz, pasma 1 kHz oraz wycinania 160 Hz lub podbijania 80 Hz (tzw. Desk Filter). W każdym z tych przypadków zmian dokonuje się w zakresie od -5 do +3 dB. Jeśli zatem w miejscu odsłuchu odczuwamy nadmiar lub niedobór jakiegoś zakresu częstotliwości, albo po prostu chcemy dostosować brzmienie do własnych preferencji (naprawdę nigdzie nie jest napisane, że nie wolno tego robić), to nie będzie z tym problemu.

Charakterystyki częstotliwości oraz zniekształceń zmierzone na wprost monitora oraz w odchyleniu 5, 15 i 30 stopni od osi. Brak istotnych zmian wskazuje na wysoką jakość zwrotnicy i równomierną charakterystykę kierunkową przetwornika wysokich tonów.

Znam wiele mocno przegłuszonych pianką pomieszczeń do realizacji dźwięku, w których półkowe podbicie wysokich tonów powyżej 3 kHz o 3 dB jest rzeczą normalną. Równie często pojawia się konieczność nawet 5-decybelowego tłumienia niskich tonów, bo w miejscu odsłuchu pojawia się skumulowany rezonans wynikający z wymiarów pomieszczenia i poza globalną redukcją basów nic nie można na to poradzić. Niemniej zdecydowanie lepszym od korekcji, choć często dużo droższym rozwiązaniem jest poprawna adaptacja akustyczna pomieszczenia, która pozwoli naszym monitorom zaprezentować się w pełnej krasie, bez konieczności aplikowania różnego typu filtrów. Nawet jeśli, tak jak w przypadku SC3070, są one nieszkodliwe dla dźwięku, to nie można pominąć ich wpływu na zapas dynamiki i w konsekwencji reprodukcję transjentów.

Brzmienie EVE Audio SC3070

Eve Audio to znakomicie brzmiące, trójdrożne monitory, ale w przypadku tego producenta to norma. Obecność przetwornika środkowych tonów wprowadza do odsłuchu nowy wymiar soniczny pod postacią odważnej i bezkompromisowej prezentacji wokalu, instrumentów i efektów. Daje też więcej przestrzeni niskim tonom, które stają się pełniejsze i bardziej czytelne.

Charakterystyki częstotliwościowe poszczególnych elementów monitora – przetworników oraz bass-refleksu – w odniesieniu do charakterystyki wypadkowej. Można w ten sposób ocenić nachylenie filtrów zwrotnicy i dopasowanie bass-refleksu do woofera.

Na przetworniku AMT spoczął obowiązek przetwarzania pasma od 2,8 kHz. Pracuje on zatem dokładnie w takich samych warunkach, jak w dwudrożnych zestawach tego producenta. Jeśli zatem podoba Ci się reprezentacja wyższego środka i góry oferowana np. przez SC207, to ta w SC3070 nie będzie znacząco inna. Wyraźną różnicę będzie natomiast słychać dla pasm o częstotliwościach poniżej 2,8 kHz, które będą lepiej wypełnione, bardziej precyzyjne i zdecydowanie bliższe.

Charakterystyka wodospadowa pokazuje to, co daje się usłyszeć – bass-reflex nie wpływa znacząco na sztuczne wydłużanie najniższych tonów, dzięki czemu basy brzmią krótko i energetycznie.

Monitory są głośne i można się pokusić o użycie ich w charakterze średniego pola w studiach profesjonalnych. Z uwagi na ich niewielkie gabaryty znacznie lepiej sprawdzą się jednak w bliskim polu, gdzie mogą grać ciszej i ze znacznie większym zapasem dynamiki na reprodukcję transjentów.

Podsumowanie