M-Audio Hammer 88 Pro - klawiatura główna i kontroler MIDI
Jeśli przypadły Ci do gustu możliwości prezentowanej w EiS 2/2021 klawiatury sterującej M-Audio Oxygen Pro 61, ale masz ochotę na pełnowymiarową klawiaturę młoteczkową, to Hammer 88 Pro stworzono właśnie dla Ciebie.
Panel czołowy i rozkład manipulatorów w Hammer 88 Pro jest dokładnie taki sam jak w Oxygen Pro. Z kolei klawiatura, mogąca przypominać tę zastosowaną w Hammer 88 (bez Pro) jest inna i wyposażona w aftertouch, czyli czujnik siły nacisku na klawisz. Wobec coraz większej popularności protokołu MPE może to być istotny czynnik przemawiający na korzyść tego instrumentu.
Z drugiej jednak strony, niewielu producentów młoteczkowych klawiatur fortepianowych do kontrolerów MIDI w ogóle uwzględnia aftertouch. Wychodzą oni z założenia, że na takich manuałach najczęściej grają pianiści, dla których aftertouch jest czymś w rodzaju kwiatka do kożucha. Czy mają rację? Nie wiem, ale pewne jest to, że lepiej mieć niż nie mieć, a wykształceni klasycznie producenci muzyczni z chęcią skorzystają z dodatkowej możliwości aplikowania ekspresji do dźwięku bez odrywania rąk od manuału.
Funkcjonalność M-Audio Hammer 88 Pro
Zarówno Hammer 88 jak i Hammer 88 Pro otrzymują zasilanie przez USB lub z zewnętrznego zasilacza 9 V, gdy kontroler pracuje bez podłączania do komputera. W obu przypadkach mamy port USB B, wyjście MIDI DIN-5 i złącza do pedałów Sustain, Expression i Soft. Opisywany tu Hammer 88 Pro ma dodatkowo wejście MIDI DIN-5 oraz gniazdo do podłączenia czwartego, także w pełni konfigurowalnego pedału ekspresji.
Sprawnie działające enkodery i suwaki oraz funkcjonalne i podświetlane w trybie RGB pady to znakomity dodatek do profesjonalnego, fortepianowego manuału, w jaki wyposażono Hammer 88 Pro.
Podobnie jak Oxygen Pro 61, Hammer 88 Pro może pracować w trybie kontrolera muzycznego lub kontrolera DAW (tryb MCU/HUI). Dzięki funkcji Auto-Mapping możemy bez dodatkowej konfiguracji sterować takimi elementami jak sekcja transportu, tłumiki w kanałach, uzbrajanie do nagrywania, solo, wyciszanie, wybór do edycji oraz panorama i wysyłki. Zakres dostępnych funkcji zależy od programu DAW, który wybierzemy w menu kontrolera oraz aktualnej implementacji w oprogramowaniu klawiatury. Suwaki domyślnie są przypisane do tłumików w kanałach z możliwością przełączania banków co 8. Enkodery nad padami pełnią funkcję regulatorów panoramy, a przyciskami poniżej tłumików aktywujemy Rec, Select, Mute lub Solo dla danej ścieżki. Możemy też skalować, przewijać i zapisywać sesję, aktywować zapętlenia, uruchamiać odtwarzanie, zatrzymywać je i włączać/wyłączać zapis.
Ważne dodatki M-Audio Hammer 88 Pro
Instrument wyposażono w arpeggiator oraz funkcje Smart Chord i Note Repeat. Ten pierwszy pozwala na płynną zmianę bramkowania nut i wartości swing, a także zmianę oktaw i trybu pracy z uwzględnieniem rozdzielczości od 1/4 do 1/32T. Wszystko to odbywa się bezpośrednio z poziomu panelu, bez otwierania jakichkolwiek menu. Używamy do tego enkoderów 1-4, wcześniej wciskając przycisk Shift. Dostępna jest możliwość synchronizacji tempa arpeggiatora z DAW (oraz włączenie/wyłączenie metronomu w DAW) lub nabicia własnego tempa.
Wyświetlacz nie jest przesadnie duży i w niektórych przypadkach konieczne okazało się skracanie nazw niektórych pozycji menu, ale jest czytelny i bardzo ułatwia bieżącą obsługę.
Smart Chord służy do uruchamiania akordów klawiszem lub padem, z uwzględnieniem takich właściwości wielodźwięków jak dur, moll i przewroty akordu zmieniane wybranym klawiszem lub padem z wciśniętym przyciskiem Shift. Możemy programować własne przypisanie klawiszy do akordów jak też użyć opcji Smart Scale, mapującej klawisze do dźwięków wybranej skali. Z kolei Note Repeat to rytmiczne powtarzanie dźwięku przypisanego do trzymanego padu na zasadzie monostabilnej („graj, gdy naciskam”) lub bistabilnej („włącz/wyłącz”).
Kontrola M-Audio Hammer 88 Pro
Wśród programów, których obsługa na stałe zapisana jest w kontrolerze a przeznaczone dla nich pliki konfiguracyjne można pobrać online, znajdują się Pro Tools, Logic, MPC Beats, Bitwig, Ableton, Garageband, Studio One, Reaper, Reason, FL Studio i Cubase. Użytkownik może też stworzyć własną mapę i zapisać jako preset DAW User. Zaimplementowano presety do bezpośredniej obsługi wtyczek, które otrzymujemy wraz z kontrolerem, w tym MPC, Hybrid 3, MiniGrand, Velvet 12, Xpand!2, Vacuum, Boom i DB33. Hammer 88 Pro ma własny edytor presetów i ustawień, choć dostęp do niego nie jest taki oczywisty. Trzeba zarejestrować produkt i zainstalować znajdującą się na koncie użytkownika aplikację M-Audio Software Manager. W jej ustawieniach musimy aktywować wyświetlanie Advanced i dopiero wtedy na liście dostępnych do pobrania programów dostrzeżemy edytor.
W zestawie wraz z instrumentem otrzymujemy zasilacz, kabel USB oraz podstawkę pod nuty.
Jest to bardzo wszechstronne narzędzie, a już sama jego instrukcja obsługi wygląda imponująco, mając blisko 60 stron w pliku PDF. Dość powiedzieć, że zaprogramujemy i zapiszemy pod postacią presetów funkcjonalność każdego manipulatora, a jednocześnie zyskujemy wygodny dostęp do całej konfiguracji instrumentu, łącznie z czułością manuału i padów, przydziałem zakresów, komutacją MIDI i możliwością zdefiniowania sposobu i trybu pracy zewnętrznych kontrolerów. Za pośrednictwem tej samej aplikacji M-Audio Software Manager, zarządzamy pobieraniem oraz instalacją całego software i soundware dostępnego wraz z klawiaturą, a jest tego naprawdę dużo, a przy okazji smacznie. Na dobrą sprawę w wielu przypadkach będziemy „ustawieni programowo i brzmieniowo”, bez potrzeby kupowania jakiegokolwiek innego softu.
M-Audio Hammer 88 Pro w praktyce
Podświetlane w trybie RGB pady reagują na szybkość nacisku (velocity) oraz pełnią szereg funkcji, jak zmiana trybu znajdujących się nad nimi enkoderów, realizacja skrótów w DAW itd. W tym ostatnim przypadku dużo zależy od programu, z jakim będzie współpracował kontroler, a najwięcej możliwości mamy w przypadku Ableton Live. Manuał można ustawić czterech dynamicznych trybach reakcji na szybkość nacisku, trzech stałych oraz trzech dwupoziomowych. Komunikaty MIDI z klawiatury są transmitowane zarówno przez USB jak i MIDI Out, a sposób transmisji definiujemy w edytorze.
Dostępny po rejestracji produktu program M-Audio Software Manager warto zainstalować choćby z tego względu, że sprawnie obsługuje pobieranie wielu dostępnych z instrumentem aplikacji i banków brzmień. Po zaznaczeniu w nim opcji Advanced otrzymujemy też możliwość pobrania i instalacji edytora presetów.
Młoteczkowa klawiatura sprawdza się doskonale. Tu i ówdzie padają sugestie, że jest to modyfikowana Medeli K6 znana m.in. z Kurzweila, choć sama firma M-Audio nie zdradza w tym temacie żadnych szczegółów. O tym, że jest naprawdę młoteczkowa i do tego przynajmniej w części stopniowana wagowo, można się przekonać ustawiając instrument w pionie – wciśnięte klawisze z górnego rejestru nie wracają do swojego nominalnego położenia. Podejrzewam więc, że w warunkach braku grawitacji nie pogramy na Hammer 88 Pro, choć tego akurat nie sprawdzałem... Pianistą nie jestem, ale miałem już pod palcami kilka wzorcowych klawiatur fortepianowych – tę z Hammer 88 Pro trzeba zaliczyć do naprawdę dobrych, zwłaszcza w kontekście ceny instrumentu i jego funkcjonalności jako kontrolera. Nie jest ani za ciężka ani przesadnie lekka i ma optymalnie dobraną reakcję, odbicie i możliwości w zakresie repetycji. Sądzę, że nawet zawodowcy będą w pełni usatysfakcjonowani jej mechaniką, czułością i parametrami dynamicznymi.
Hammer 88 Pro Preset Editor to niezwykle użyteczne narzędzie, dzięki któremu sprawnie skonfigurujemy współpracę instrumentu z oprogramowaniem w komputerze i zaprogramujemy funkcjonalność samego Hammer 88 Pro.
Podsumowanie
Ze świetną klawiaturą młoteczkową, stopniowaną wagowo (Graded Hammer) i z aftertouch; szesnastoma padami RGB z velocity oraz doskonale wyposażonym kontrolerem, Hammer 88 Pro to obecnie jedna z najjaśniejszych gwiazd na rynku klawiatur fortepianowych dla producentów muzycznych. Pokusie posiadania dwóch urządzeń w jednym – profesjonalnej klawiatury i doskonale wyposażonego kontrolera – trudno się oprzeć, choć trzeba mieć na względzie wymiary i wagę urządzenia. Rewelacyjnie natomiast przedstawia się cena. Sama klawiatura młoteczkowa pod postacią Hammer 88 to koszt 2.120 zł. Tu natomiast mamy dodatkowo aftertouch i w pełni funkcjonalny kontroler MIDI/DAW z enkoderami, tłumikami i przyciskami, a wszystko to za 2.999 zł (w sklepach zapewne będzie jeszcze taniej). Do tego tak atrakcyjne dodatki, jak potężny pakiet oprogramowania i brzmień, oraz funkcje Smart Scale, Smart Chords i arpeggiator.
Hammer 88 Pro jest skazany na sukces i nie zmienią tego takie elementy jak różna, nie zawsze idealna współpraca z różnymi DAW (co łatwo można skorygować ręcznie) czy brak kompleksowej informacji na temat implementacji MIDI. Ci producenci muzyczni, którzy preferują klawiatury fortepianowe, a do tego chcą mieć aftertouch i całą gamę manipulatorów oraz padów, koniecznie muszą ten instrument wypróbować.
Nasze spostrzeżenia
+ wysokiej klasy manuał młoteczkowy, stopniowany wagowo+ aftertouch
+ pokładowy, w pełni funkcjonalny kontroler MIDI/DAW
+ możliwość zasilania przez USB i z zewnętrznego zasilacza
+ cztery gniazda dla zewnętrznych kontrolerów CC
+ solidna, metalowa konstrukcja
+ funkcjonalny edytor ustawień/presetów
+ bogaty zestaw oprogramowania
- brak kompleksowej informacji na temat implementacji MIDI
- dość duża waga
Zakres zastosowań
- fortepianowa klawiatura z kontrolerem MIDI/DAW (MCU/HUI) dla kompozytorów i producentów muzycznych; do profesjonalnego wykorzystania na estradzie i w studiuInformacje
Manuał | 88 klawiszy, fortepianowy, młoteczkowy, stopniowany wagowo (Graded Hammer Action), z velocity i aftertouch |
Pady | 16, RGB, z reakcją na velocity |
Manipulatory | kółka odstrojenia i modulacji, 8 enkoderów, 9 suwaków, 9 dedykowanych przycisków transportu DAW |
Sterowanie zewnętrzne | gniazda Sustain, Soft, Footswitch, Expression |
MIDI | USB, DIN-5 (wejście/wyjście) |
Zasilanie | przez USB lub zewnętrzny zasilacz 9 V, 800 mA |
Wymiary | 1.422x282x127 mm |
Waga | 18,5 kg |
Inne testy marki