Modal Electronics SKULPTsynth SE - 4-głosowy syntezator cyfrowy
W ofercie brytyjskiej firmy Modal, SKULPTsynth SE zgrabnie zajmuje miejsce SKULPTsynthesizer, różniąc się od niego jedynie w nieznacznym stopniu. Mamy inaczej rozmieszczone napisy na płycie czołowej, do odczytania których już nie trzeba przekrzywiać głowy oraz pokrywę z tworzywa, która może posłużyć za podstawkę. Poza tym na pierwszy rzut oka instrumenty niczym się od siebie nie różnią, jeśli nie liczyć tego, że nowy jest tańszy i kosztuje 980 zł.
Ponadto SE oferuje całą gamę nowych brzmień, a oba mogą pracować jednocześnie w trybie Master/Slave, działającym poprzez zwykłe połączenie poprzez MIDI. W ten sposób możemy uzyskać 8-głosowy syntezator i dwuoktawową klawiaturę. Dotykową, ale zawsze. Można też do instrumentu Master podłączyć zewnętrzną klawiaturę i wygodnie grać z użyciem do ośmiu nut jednocześnie oraz wspólnym sterowaniem z instrumentu Master. Oczywiście każdy z instrumentów ma własne wyjście mono, zatem musimy je tylko zmiksować za pomocą zewnętrznego urządzenia. Oba instrumenty reagują też na MPE, czyli wielokanałową transmisję komunikatów MIDI, pozwalającą m.in. na zmianę parametrów jednego z głosów akordu dokonywaną w czasie rzeczywistym.
Wygląda zatem na to, że zmiana SKULPTsynthesizer na SKULPTsynth SE miała charakter kosmetyczno-ekonomiczny i przeprowadzono ją z głową i zgodnie z zasadami zdrowego rozsądku.
Struktura Modal SKULPTsynth SE
SKULPTsynth SE należy do grupy kompaktowych, mobilnych syntezatorów cyfrowych o szerokim zakresie zastosowania. Może współpracować z komputerem przez USB, otrzymując tą drogą zasilanie i komunikując się z programem Modal App, ale może też pracować samodzielnie przy zasilaniu z sześciu baterii R6 lub powerbanku. Ma wyjście słuchawkowe i liniowe, gniazda wejściowe i wyjściowe do podłączenia analogowej synchronizacji, wejście i wyjście MIDI DIN-5 i port USB do komunikacji z komputerem lub urządzeniami przenośnymi.
Jego struktura jest subtraktywna, ale z możliwością wzajemnej modulacji oscylatora pierwszego drugim w trybie FM lub pierścieniowym. Same oscylatory są wielofunkcyjne, a sygnał z nich trafia do sekcji cyfrowych efektów przesterowania i echa, a następnie do filtru o płynnie zmienianym trybie pracy. Nad konfiguracją połączeń modulacyjnych czuwa 8-punktowa matryca. Mamy też arpeggiator oraz 256-krokowy sekwencer mogący sterować czterema wybranymi parametrami syntezy dla uzyskania złożonych, pulsujących rytmicznie barw.
Instrument może współpracować z komputerem przez USB, otrzymując tą drogą zasilanie i komunikując się z programem Modal App.
W komputerze lub urządzeniu przenośnym uruchomimy samodzielną aplikację MODALapp, która jest niejako wizualną reprezentacją tego, co mamy w samym instrumencie. W programach DAW natomiast możemy włączyć MODALplugin, natychmiast integrując nasz instrument z kompleksowymi sesjami. USB nie transmituje audio i jest wyłącznie portem dostarczającym zasilanie do syntezatora i obsługującym MIDI na jednym kanale, które można powielić na złączu DIN-5. Dźwięk z syntezatora wyprowadzimy wyłącznie za pośrednictwem gniazd słuchawkowego i liniowego, ze wspólną regulacją głośności podlegającą sterowaniu komunikatem CC. Mamy tu duży postęp w porównaniu np. do Craft Synth 2.0, ponieważ takie podwójne połączenie z komputerem (sterujące przez USB i sygnałowe do interfejsu audio) nie powoduje już powstawania pętli mas. Dźwięk jednak w dalszym ciągu jest monofoniczny. Możemy go ustereofonicznić na dalszym etapie, na przykład używając chorusa, ale nie ma możliwości rozmieszczenia poszczególnych oscylatorów w przestrzeni, który to efekt brzmi wyjątkowo interesująco.
Synteza Modal SKULPTsynth SE
Tor syntezy jest tu bardzo podobny do zastosowanego we wszystkich innych syntezatorach Modal. Jako źródło sygnału służą dwa oscylatory z płynną zmianą kształtu przebiegu. Pierwszy od sinusa do szpilki poprzez piłę, ze wszystkimi możliwymi wariacjami tych kształtów (z uwzględnieniem PWM dla prostokąta), a drugi wchodzący także w obszar szumów. Oscylatory można włączyć do wzajemnej modulacji pierścieniowej lub częstotliwościowej – oscylator 2 jest wówczas modulatorem dla oscylatora pierwszego. Na pierwszy rzut oka nie ma możliwości niezależnej i płynnej zmiany odstrojenia obu oscylatorów, a jedyna opcja to odstrojenie drugiego oscylatora z uwzględnieniem na stałe przypisanych interwałów. W połączeniu z obwiedniową modulacją poziomu FM pozwala to uzyskać kilka brzmień typowych dla tego rodzaju syntezy. Można jednak skorzystać z modulacji, do wysokości dźwięku oscylatora jako modulator przypisując wysokość nuty. I działa to świetnie.
Najważniejszą cechą tego minisyntezatora jest wielogłosowość oraz dostęp do szeregu funkcji brzmieniowych za pośrednictwem sprzętowych manipulatorów.
Poszczególne głosy oscylatorów można powielić z nieznacznym odstrojeniem Spread i rozmieścić harmonicznie z uwzględnieniem akordów durowych molowych i różnych opcji z sekstą, kwartą i kwintą. Wszystkie te funkcje, podobnie jak zdecydowana większość pozostałych, są obsługiwane za pomocą przycisków i enkoderów w instrumencie – niekiedy bezpośrednio, a w innych przypadkach z użyciem przycisku Shift. O głębokości wprowadzanych zmian informują nas diody umieszczone na dotykowej klawiaturze, zatem mamy nad nimi jakąś formę kontroli wizualnej. Instrument może funkcjonować jedno, dwu lub czterogłosowo, choć nawet w trybie monofonicznym można uzyskać namiastkę akordów używając funkcji Spread, także podlegającej modulacji.
Typową cechą instrumentów Modal jest filtr z możliwością płynnego przejścia pomiędzy charakterystykami – od dolno- do górnoprzepustowej, z pasmowoprzepustową pośrodku. Filtr włączony jest za efektami distortion i delay, zatem można zbudować efektowne brzmienie nawet na bazie przebiegów sinusoidalnych. Funkcja trybu pracy filtru, podobnie jak częstotliwość odcięcia i rezonans, podlega modulacji. Modulatorami mogą być dwa oscylatory wolnych przebiegów, obwiednia ADRS, wysokość dźwięku, wartość velocity i aftertouch, a także kółko modulacji i pedał ekspresji, jeśli są podłączone do instrumentu przez MIDI lub zostały zdefiniowane w programie DAW jako kontrolery.
Instrument może być z powodzeniem użyty jako uniwersalny kontroler MIDI, oddając do naszej dyspozycji swoją dotykową klawiaturę oraz aż 14 gałek.
Sama matryca uwzględnia osiem par modulator-cel modulacji i trzy okna edycji – w pierwszym definiujemy powiązanie, w drugim możemy szybko wyciszyć wybrane modulacje, a w trzecim mamy dostęp do regulacji głębokości oddziaływania modulatorów. Oba LFO mogą pracować z regulacją płynną, jak i skokową, zsynchronizowaną z tempem projektu lub ustawionym w samym instrumencie. LFO nie oferuje częstotliwości należących do zakresu słyszalnego, ale ma możliwość płynnego definiowania kształtu przebiegu, z całą gamą kształtów typu sample and hold, i wyboru trybu oddziaływania: przy każdym wciśnięciu klawisza, stale i jednorazowo.
Modal SKULPTsynth SE, czyli więcej niż się spodziewasz
Dostępna w aplikacji strona Controller to ekran do bieżącej obsługi ustawionego w edytorze brzmienia, z szybkim dostępem do arpeggiatora, sekwencera melodycznego i wybranych funkcji. Dla każdego z 16 kontrolerów możemy wybrać dowolną funkcję regulacyjną, co może się okazać przydatne np. w kontekście pracy na żywo. Powiedzmy, że chcielibyśmy uzyskać szybki dostęp do regulacji czasu efektu delay i jego poziomu – wystarczy wybrać te parametry z opisów nad gałkami. Dokonane tu zmiany przyporządkowania funkcji odnoszą się tylko do tego ekranu i nie przekładają się na faktyczną funkcjonalność gałek w instrumencie.
W komputerze lub urządzeniu przenośnym uruchomimy samodzielną aplikację MODALapp, która jest niejako wizualną reprezentacją tego, co mamy w samym instrumencie.
Co ciekawe, instrument może być z powodzeniem użyty jako uniwersalny kontroler MIDI, oddając do naszej dyspozycji swoją dotykową klawiaturę oraz aż 14 gałek! To samo odnosi się też do zewnętrznych instrumentów podłączonych przez MIDI. Już choćby z tego względu jest to sprzęt godny zainteresowania, a nie zapominajmy, że dostajemy też świetny syntezator. Ponadto obsługuje on komunikaty w trybie MPE, czyli MIDI Polyphonic Expression, oferując 15 kanałów – jeden jest zarezerwowany dla standardowych komunikatów MIDI. Sekwencer pozwala zapisać podlegającą kwantyzacji partię o długości do ośmiu taktów w tempie ustawionym samodzielnie, nabitym albo zsynchronizowanym z tempem projektu w DAW. Można zaaplikować do niej cztery ścieżki zmian parametrów. Te zmiany możemy nagrać w czasie rzeczywistym albo zaprogramować graficznie.
Sekwencer pozwala zapisać partię o długości do ośmiu taktów, aplikując do niej cztery ścieżki zmian parametrów. Te zmiany możemy nagrać w czasie rzeczywistym albo zaprogramować graficznie.
Na barwach wielogłosowych możemy także zaprogramować akord, który będziemy potem wyzwalać jednym dźwiękiem, jednocześnie grając mając go w tle. Funkcję akordów można włączać i wyłączać w locie, podobnie jak sustain, czyli podtrzymanie dźwięku. Akordy ciekawie działają w trybie arpeggio, a zwłaszcza gdy dodatkowo skorzystamy z funkcji sustain.
Podsumowanie
Modal ma swoje specyficzne, typowo cyfrowe, nowoczesne brzmienie i SKULPTsynth SE nie jest tu żadnym wyjątkiem. Zmiana ze SKULPT Synthesizer na SKULPTsynth SE wydaje się czysto techniczna, bez większego wpływu na charakter soniczny, za to za niższą cenę. Najważniejszą cechą tego minisyntezatora jest wielogłosowość oraz dostęp do szeregu funkcji brzmieniowych za pośrednictwem sprzętowych manipulatorów. Alternatywnie mogą one służyć także do sterowania innymi wtyczkami lub instrumentami w naszym komputerze lub zewnętrznymi urządzeniami przez MIDI DIN-5. Cenną rzeczą jest możliwość synchronizacji z zewnętrznym sprzętem, choć tylko na poziomie zegara.
Wielka szkoda, że instrument jest monofoniczny, zwłaszcza w kontekście możliwości uruchomienia wielu różnych kopii dyskretnych źródeł dźwięku. Może to nas jednak zachęcić do zakupu drugiego takiego syntezatora – nie tylko pod kątem pracy w trybie Slave, ale dla uzyskania drugiego brzmienia skierowanego do przeciwnego kanału. Ogólnie rzecz biorąc, Modal SKULPTsynth SE to niedrogi, funkcjonalny i oryginalnie brzmiący syntezator należący do grupy budżetowych mini-instrumentów, doskonale sprawdzających się w warunkach studyjnych i koncertowych.
