Czy słuchając swoich utworów dochodzisz do wniosku, że czegoś im brakuje? Być może najlepszym wyjściem z sytuacji będzie dodanie do nich owego słynnego analogowego ciepła!
Do tej pory skupialiśmy się na uzyskaniu charakteru sonicznego z lat 60., ale jak to wygląda w przypadku utworu z roku 2013, w którym chcesz uzyskać profesjonalnie brzmiące ciepło, a jednocześnie zachować nowoczesny styl? Tym właśnie zajmiemy się w dalszej części naszego artykułu - zademonstrujemy, w jaki sposób można zaaplikować analogowy posmak do współczesnego utworu w stylistyce D’n’B. W przypadku współczesnej muzyki elektronicznej dość łatwo doprowadzić do sytuacji, w której dźwięk stanie się płaski, typowo cyfrowy i szklisty, zwłaszcza jeśli wszystkie partie powstają w domenie cyfrowej, np. z wykorzystaniem syntezatorów wirtualnych. To wcale nie oznacza, że instrumenty tego typu nie mogą zabrzmieć tłusto - bo wiele z nich brzmi doskonale! - ale z uwagi na ich nieograniczone możliwości bardzo łatwo jest przedobrzyć i przesadzić z niektórymi ustawieniami. Tutaj po raz kolejny należy przypomnieć o filozofii, mówiącej że prawidłowe brzmienie całości zaczyna się już u źródła. Jeśli instrumenty w Twoim miksie nie współpracują ze sobą, wówczas pomyśl nad zmianą aranżacji zamiast próbować ekstremalnych ustawień, które pozwolą uratować brzmienie.
W naszym przykładzie staraliśmy się unikać sytuacji, w której pojawią się „zimne” brzmienia, by można je było potem naprawić - to by było zbyt proste. Zastosowaliśmy dobrze brzmiące sample, a dźwięk prowadzący pochodzi ze wspaniałego syntezatora Dune CM. Ale nawet w takiej sytuacji można sprawić, że miks nabierze nieco analogowego ciepła, a syntezatory zagrają tak, jak w dawnych dobrych czasach. Wszystkie stemy do omawianego utworu znajdziesz na naszej płycie DVD w katalogu Magazyn\Analogowe Ciepło\Pliki Audio.
1.
Poddajmy obróbce nasz końcowy miks. Poziom sygnału zgrania jest dość konserwatywny, a zatem możemy zaaplikować zwiększenie poziomu, aby dźwięk był mocniej wyeksponowany. Sprawdzi się tu Sonalksis FreeG ze wzmocnieniem 12 dB. Następnym krokiem będzie włączenie na sumie wtyczki IIEQ Pro i przełączenie jej w tryb Parallel (plik audio: 1 Leveled.wav).
2.
W IIEQ Pro użyjemy podwójnego filtru półkowego, czyli sztuczki, którą już poznaliśmy: jeden filtr ustawimy na 150 Hz, 1,4 dB i Q=0,5, a drugi na 650 Hz, -1,5 dB i taką samą wartość Q (0,5). Wszystkie tłumienia wysokich częstotliwości, których dokonaliśmy na etapie miksu sprawiły, że brzmienie całości jest nieco zbyt matowe, a zatem rozjaśnimy je szeroko działającym filtrem półkowym 6,5 kHz z Q wynoszącym 0,35 i podbiciem 1,5 dB. Jeśli pracujesz nad muzyką o nowocześniejszym charakterze, wówczas wyższe tony można jeszcze bardziej wyeksponować (plik audio: 2 EQed.wav).
3.
Na sam koniec użyjemy symulacji taśmy pod postacią doskonałej wtyczki Slate Digital Virtual Tape Machines. Ustawiamy tryb dwuścieżkowy z taśmą pół cala (tryb 2”/16 ścieżek przeznaczony jest do pracy na pojedynczych kanałach), jako szybkość wskazujemy 30IPS, a w opcji Tape Type wybieramy FG456. Jedyne co nam pozostało do zrobienia to ustawienie kontrolki Input w takim położeniu, aby uzyskać najlepsze efekty - chodzi o cieplejszy, ale nieprzesterowany dźwięk. W naszym przypadku sprawdziło się -7,5 dB.
1.
Teraz przyjrzymy się sytuacji, gdy przyjdzie nam dodać analogowe ciepło do współcześnie brzmiącego utworu. W naszym przypadku jest to numer w stylistyce drum’n’bass, ale nic, o czym przeczytacie w dalszej części tego tekstu, nie ma elementów wspólnych z muzyką D’n’B. Zaczniemy od umieszczenia pojedynczych ścieżek w naszym programie DAW.
2.
W mikserze programu DAW ustaw następujące poziomy dla poszczególnych ścieżek: Drums na -4,9 dB; Perc na -16,2 dB; Sub na -7,6 dB; Bass Rasp na -9,2 dB; Dune Synth na -10,19 dB i FX na -11 dB. Suwak na sumie ustaw na -6 dB dla zabezpieczenia się przed przesterowaniem i uważnie posłuchaj miksu. Brzmi nieźle, ale wyraźnie słychać, że jest to produkcja komputerowa, zwłaszcza w przypadku Dune Synth. W brzmieniu tego instrumentu zastosowaliśmy bitcrusher (aby uwypuklić wyższe składowe) i efektem tego było pojawienie się cyfrowych artefaktów.
3.
Naszym pierwszym narzędziem służącym do uporządkowania brzmienia Dune Synth będzie korekcja pod postacią wtyczki IIEQ Pro CM. Włączyliśmy filtr dolnoprzepustowy o nachyleniu 12 dB/oktawę z dobrocią Q ustawioną na 0,5 i częstotliwością odcięcia wynoszącą 16 kHz. Dodaliśmy też filtr górnoprzepustowy 124 Hz z nachyleniem 12 dB/oktawę i podbiliśmy 1 dB przy 1 kHz z dobrocią Q wynoszącą 0,3. Teraz w brzmieniu syntezatora nie ma już gwiżdżącej góry, za to jest więcej środka i instrument lepiej osadza się w miksie.
1.
Pokazaliśmy już, że saturacja pozwala dodać ciepła i ułatwia kontrolę dynamiki. Teraz do tego samego celu zastosujemy bardziej ekstremalne zniekształcenia. Włączamy Dune Synth w tryb solo, a następnie wpinamy insertowo wtyczkę distortion SoundToys Decapitator. Ten plug-in ma dwie istotne funkcje, z których skorzystamy: efektywną możliwość regulacji barwy dźwięku oraz gałkę dry/wet Mix.
2.
Wyłączamy funkcję Auto Gain i ustawiamy Drive na 6. W dźwięku pojawi się prawdziwa agresja, a pogłos typu room zostanie bardziej wyeksponowany. Nie zamierzamy wprowadzać zniekształceń do całego zakresu audio, a zatem ustawiamy regulator Tone na -6,1 dB (regulując z wciśniętym przyciskiem Ctrl mamy możliwość odczytu wartości), redukujemy High Cut do około 3000 Hz i włączamy przycisk Steep (pliki audio: 2a Decapitator.wav, 2b Decapitator Tone adjusted.wav).
3.
W tym momencie mamy zniekształcenia pojawiające się tylko w dolnym i środkowym paśmie, mogąc je usłyszeć w separacji. Przyciskami Style w dolnej części interfejsu wybieramy tryb brzmienia - w naszym przypadku zdecydowaliśmy się na N. Teraz zmiksujemy zniekształcony w środkowym paśmie sygnał z sygnałem czystym, używając do tego celu gałki Mix. Ustawmy ją w połowie zakresu regulacji. Obecnie dźwięk zawiera więcej środkowo brzmiących harmonicznych, a efekt distortion podkreślił jego dynamikę.
4.
Podobny zabieg zastosujemy wobec ścieżki Bass Rasp. Kopiujemy wtyczkę Decapitator z syntezatora na kanał Bass Rasp i aplikujemy następujące ustawienia: Tone na godzinę 12, High Cut na 1500 Hz, Low Cut na 70 Hz, a Output zmniejszamy do -8 dB. Zarówno Dune Synth jak i Bass Rasp mają teraz mocniejsze, bardziej wyraziste w środkowym paśmie brzmienie, w którym pojawiło się ciepło i moc.
1.
Przyjrzyjmy się teraz dającemu więcej możliwości sposobowi na użycie równoległego efektu distortion, który można wykorzystać w przypadku wtyczek bez filtrowania oraz opcji regulacji proporcji sygnału czysty/przesterowany. Ponadto będziemy mogli zastosować ten efekt do wielu ścieżek jednocześnie - w tym wypadku kanałów Drums i Percussion, dając im więcej prezencji oraz spójności. Zaczynamy od stworzenia nowego stereofonicznego kanału Send/Return/Aux, nadając mu nazwę DrumGrit.
2.
W nowym kanale Aux włączamy Satson CM i przekręcamy znajdującą się w nim gałkę Drive prawie na maksimum. Poziom wysyłek w kanałach ustawiamy na około -20 dB. Teraz wykorzystamy DAW do wysyłki sygnałów z kanałów Drums i Percussion poprzez tor Aux z poziomem nominalnym 0 dB. Z pewnością zauważysz, że poziom sygnału wzrósł, ponieważ w praktyce dodaliśmy jeszcze jedno źródło o takiej samej głośności.
3.
Naszym celem jest „wyciśnięcie” jeszcze większego przesterowania z wtyczki Satson CM, a dokonamy tego ustawiając przed nią zwiększający wzmocnienie plug-in Sonalksis FreeG ustawiony na +15 dB. Teraz pojawi się już słyszalne zniekształcenie. Jeśli nie jesteś do końca pewien, czym się ów efekt objawia, poruszaj w górę i w dół kontrolką głośności toru Aux - usłyszysz wówczas, co tak naprawdę dzieje się z dźwiękiem (zwróć uwagę na przesterowania pojawiające się z każdym uderzeniem stopy).
4.
Aby wprowadzić saturację tylko dla niższych częstotliwości, przekręciliśmy gałkę Low Pass w Satson CM na godzinę 9. Zmieniliśmy też nieznacznie położenie gałki filtru górnoprzepustowego i włączyliśmy nachylenie 12 dB/oktawę, aby stopa nie miała tak dużego przesterowania. Jeśli stosujesz wtyczkę distortion bez własnych filtrów, wówczas możesz przed nią włączyć odpowiedni procesor spełniający tego typu funkcję (plik audio: 4 Warm Low End.wav).
5.
Gdy kanał distortion będzie zbyt głośny, wówczas poziom bębnów będzie trudny do kontroli, całość ich brzmienia zmieni się zbyt mocno, a sam dźwięk straci klarowność. Cała koncepcja polega na tym, aby dodać zniekształceń tylko tyle, aby było słychać subtelną różnicę, kiedy włączysz i wyłączysz kanał z efektem saturacji, bez znaczącej zmiany barwy dźwięku, ale z pojawiającym się charakterystycznym „ciepełkiem”.
1.
Dwa kanały analogowego kompresora stereo mogą pracować nie do końca idealnie tak samo, co niekiedy może być uznane za czynnik powodujący tzw. uprzestrzennienie analogowego miksu. Spróbujmy uzyskać podobny efekt, wykorzystując do tego celu PSPaudioware OldTimer ME. Włączyliśmy go na kanale Dune Synth, zaraz za wtyczką Decapitator (plik audio: 1 Dry.wav).
2.
Zdecydowaliśmy się na OldTimer ME, ponieważ umożliwia on niezależną obróbkę kanałów lewego i prawego. Gałkę wyboru kanałów ustawiliśmy na L - teraz wtyczka działa tylko w odniesieniu do kanału lewego. Użyliśmy Ratio wynoszące 10, Attack ustawiliśmy na nieco ponad 1, Release na nieco mniej niż 4, a Compression na 2. Takie ustawienia dają ok. 1,5 dB tłumienia wskazywanego przez mierniki, a zatem ustawiliśmy gałkę Make-up na 1,5, aby je skompensować (plik audio: 2 Left channel only.wav).
3.
Kopiujemy wtyczkę OldTimer ME do następnego slotu. Przełączamy kanał na R, zmieniamy Ratio na 4, Compression na 3,5, Attack na 4 i Release na 1. Różnice w porównaniu do kanału lewego są zdecydowanie przesadzone, ale tylko po to, by uzyskać określony efekt, a nie zasymulować „analogowość”. Jeśli włączysz tak ustawione kompresory na materiale bogatym w transjenty (np. partia perkusji), to wówczas ze stereofonią zaczną się dziać naprawdę bardzo dziwne rzeczy...
Pasaż
