Z naszego artykułu dowiesz się, jak poszerzyć swoje horyzonty brzmieniowe i sprawić, by Twoje miksy zabrzmiały znacznie przestrzenniej niż do tej pory.
Wiele popularnych efektów modulacyjnych działa na zasadzie panoramowania opóźnionych kopii sygnału odstrajanych następnie z wykorzystaniem LFO pod względem wysokości dźwięku w przeciwnych kierunkach. Różne sposoby połączenia sprzężenia sygnału, różnej szybkości modulacji i głębokości LFO, kształtów modulacji oraz szerokości obrazu stereo sprawiają, że uzyskany efekt jest przez nas postrzegany jako prosty delay, chorus flanger lub inny efekt tego typu. Praca z tego typu efektami pozwala zapoznać się z różnego typu artefaktami wynikającymi z ich stosowania i ogólną charakterystyką brzmieniową przez nie oferowaną. Dla przykładu, odwrócenie biegunowości opóźnionego sygnału pozwala uzyskać zjawisko ujemnego sprzężenia zwrotnego, mało interesujący brzmieniowo.
Mając na względzie tego typu metody szybko znajdziesz sposób zastosowania posiadanych efektów modulacyjnych dla uzyskania optymalnego brzmienia. Wiele podobnych efektów można też uzyskać stosując różnego typu obróbkę ręczną, opisaną obok, dającą Ci bardzo duże możliwości jeśli chodzi o precyzję ustawień. Używając efektów modulacyjnych, zwłaszcza pod kątem poszerzenia przestrzeni stereo, powinieneś zdawać sobie sprawę ze związanych z ich stosowaniem efektów ubocznych i umieć ocenić ich wpływ na brzmienie. Włączenie flangera z dużym poziomem sprzężenia może całkowicie zniszczyć brzmienie partii wokalu, ale jednocześnie zadziałać znakomicie jeśli chodzi np. o partię przesterowanej pętli perkusyjnej. Mając już pewne doświadczenie będziesz w stanie używać efektów modulacyjnych do poszerzania przestrzeni stereo bez żadnych kompromisów brzmieniowych względem całościowego zgrania materiału.
1.
Tym razem zajmiemy się zastosowaniem chorusa, który pozwala dodać sztuczny efekt stereo do sygnałów monofonicznych. Po raz kolejny zdecydowaliśmy się na ścieżkę z dźwiękiem piano, która jest doskonałym materiałem testowym z uwagi na charakterystyczne rozmycie transjentów, będące kluczem do uzyskania zamierzonego efektu. Załaduj do swojego programu DAW plik Piano118.wav - brzmi nieźle, ale jest jednoznacznie monofoniczny.
2.
W charakterze chorusa użyjemy wtyczki ValhallaDSP Übermod i z kategorii Chorus wybierzemy preset DiffChorus. Procesor ten to w zasadzie dwa dwuodczepowe chorusy z funkcją dyfuzji. Ustaw suwak Mix na ok 33%, aby uzyskać dość dobrze słyszalny sygnał efektowy.
3.
Odstrojenie dźwięku jest w tym przypadku pożądanym efektem ubocznym, który należy brać pod uwagę. Pamiętaj o tym, że naszym celem jest poszerzenie brzmienia, a modulacja sygnału opóźnionego odgrywa bardzo dużą rolę w uzyskaniu zamierzonego efektu. Ustaw suwaki Depth i Width w położeniu maksymalnym, co pozwoli Ci uzyskać wyjątkowo szeroki i interesujący efekt. Porównaj go teraz z tym, co mieliśmy na początku.
1.
Tym razem do uzyskania efektu chorusa o szerokim i mocno odstrojonym brzmieniu nie będziemy potrzebować żadnego dedykowanego procesora. Ograniczymy się do ręcznego stworzenia wielu wersji dźwięku podstawowego, ale z zachowaniem możliwości kontroli nad całym szeregiem opcji. Zaczniemy od załadowania do programu DAW znanego już nam doskonale pliku Piano118.wav. Na osobnych kanałach tworzymy jego dwie kopie uzyskując w sumie trzy ścieżki z tym samym materiałem.
2.
W odniesieniu do pierwszej kopii zastosujemy efekt odstrojenia (pitchshifter) - najlepszy jaki mamy w swoim arsenale. Chodzi nam o odstrojenie dźwięku o około 10 centów w górę. Nasza obróbka wobec sygnału będzie trwała (niszcząca), a zatem nie musimy brać pod uwagę różnego typu aspektów związanych z obciążeniem procesora komputera. W odniesieniu do drugiej kopii dokonujemy odstrojenia o 10 centów w dół.
3.
Teraz zaaplikujemy twarde panoramowanie. W tym wypadku musisz się zdecydować, w którym kanale powinna się znaleźć kopia o obniżonym stroju, a w którym kopia ze strojem podwyższonym. Sprawdź obie opcje, ponieważ może okazać się, że w kontekście całego miksu w jednym przypadku finalne brzmienie będzie ciekawsze niż w innym.
4.
Ustaw taki sam poziom w obu odstrojonych i skrajnie spanoramowanych kanałach (w naszym przypadku sprawdziło się ustawienie -6 dB). Ich głośność powinna być na tyle wysoka, by wzbogacić brzmienie oryginału i poszerzyć brzmienie, ale jednocześnie na tyle niska, aby sygnał oryginalny efektywnie maskował niepożądane artefakty wynikające z obróbki za pomocą efektu timestretching, które mogą być szczególnie słyszalne w przypadku transjentów. Posłuchajcie naszej prezentacji zamieszczonej na płycie DVD.
1.
Jeśli odwrócisz biegunowość (fazę) sygnału audio wówczas jego przebieg zostanie odwrócony w pionie (względem osi poziomej), ale słuchacz nie zauważy praktycznie żadnej różnicy. Jednym z najstarszych trików stereo jest natomiast odwrócenie biegunowości sygnału tylko w jednym kanale, i temu zabiegowi teraz się przyjrzymy. Zaimportuj do swojego programu DAW plik Pad90.wav z naszej płyty DVD.
2.
Powiel zaimportowaną ścieżkę, a następnie ustaw oryginał i kopię po przeciwnych stronach panoramy stereo. Sumaryczny dźwięk w dalszym ciągu będzie brzmiał monofonicznie, ale odwracając biegunowość tylko jednego z kanałów (za pośrednictwem przycisku odwrócenia w górnej części kanału w mikserze programu Cubase) uzyskasz nieco dezorientujący, wyjątkowo szeroki brzmieniowo efekt stereo.
3.
Znów ustaw oba kanały centralnie w panoramie i włącz funkcję monofonizacji sygnału. Okaże się, że w końcowym efekcie oba sygnały zniosą się i nie będzie słychać żadnego dźwięku (zsumowanie tej samej wartości ze znakiem ujemnym i dodatnim zawsze daje w efekcie zero). Nie zastosujesz tego efektu w swoim miksie, ale zaprezentowaliśmy go po to, by lepiej pokazać implikacje związane z odwracaniem biegunowości (fazy) dwóch sygnałów w trybie stereo.
Podczas nagrywania instrumentów grających na żywo możesz użyć pary mikrofonów, które pozwolą uzyskać lewy i prawy kanał sygnału stereo. W ten sposób niekoniecznie otrzymamy doskonały efekt przestrzenny, ponieważ mikrofony „słyszą” w inny sposób niż nasze uszy, ale czym większa różnica w zawartości sygnałów z obu kanałów, tym szerszy efekt brzmieniowy. Możesz zwiększyć te różnice przez odpowiednią zmianę pozycji mikrofonów i dostosowanie ich do naszych wymagań i oczekiwań. Zmieniając odległość i kąt rozstawienia mikrofonów jesteśmy w stanie rejestrować różne detale, ale nie możemy zapominać o takich elementach, jak odbicia dźwięku od ścian i innych powierzchni płaskich, które też odgrywają niepoślednią rolę w finalnym efekcie brzmieniowym.
Choć w wielu tego typu sytuacjach zazwyczaj stosuje się odpowiednio dobrane pary modeli mikrofonów tego samego typu, to jednak w praktyce nic nie stoi na przeszkodzie, by użyć różnych mikrofonów i/lub przedwzmacniaczy, co zwiększy różnice między sygnałami lewego i prawego kanału. W przypadku każdej z tych technik musisz bardzo uważać na pojawiające się znoszenie się sygnałów o przeciwnej biegunowości. Musisz się upewnić, że oba kanały są odpowiednio wyrównane fazowo, powiększając widok przebiegu w Twoim programie DAW i obserwując różnice czasowe między nimi. Może się zdarzyć, że jedna ścieżka będzie odrobinę „spóźniona” w stosunku do drugiej i wówczas warto zastosować jej przesunięcie w celu odpowiedniego wyrównania. Zabieg ten nie zawsze jest gwarancją uzyskania lepszego brzmienia, dlatego o ostatecznym ustawieniu muszą przesądzić testy odsłuchowe - może się okazać, że pierwotne przesunięcie zapewniało lepsze brzmienie niż dźwięk po „korekcji”.
1.
Teraz już wiemy co się stanie, jeśli mamy dwie identyczne kopie tego samego sygnału i jedną z nich odwrócimy w fazie (zmienimy jej biegunowość). Teraz pokażemy bardziej subtelny sposób poszerzania dźwięku przez użycie dwóch nieco różniących się torów efektowych. Ponownie zaczniemy od zaimportowania pliku Pad90.wav do naszego programu DAW.
2.
Na wstępie zróżnicujemy kanały pod względem szerokości częstotliwości. Wtyczka Philta CM (na płycie DVD w folderze CM Studio) oferuje szereg presetów, na bazie których możemy rozpocząć eksperymenty. Dobrze sprawdzi się preset Vintage Phaser Lite, który usunie określone częstotliwości z pasma audio, wywołując różnego typu zależności fazowe. Różnice w fazie między dwoma kanałami stają się przyczyną powstania interesującej przestrzeni stereo.
3.
W przypadku drugiego (prawego) kanału spróbujemy czegoś innego. Włączymy na nim wtyczkę ReverberateCM (także na naszej płycie DVD) i lekko rozmyjemy dźwięk przy użyciu presetu Smaller Room. Zwróć uwagę, jak wpłynęło to na przestrzeń stereo - nie wydarzyło się nic znaczącego, ale sam dźwięk stał się nieznacznie szerszy. Przy głębszych ustawieniach efektów uzyskamy wrażenie szerszego obrazu stereo.
4.
Spróbujemy teraz pogłębić efekt dodając subtelne wibrato działające z niewielką prędkością. Możemy je zaaplikować do obu kanałów, ale w tym momencie włączymy je tylko dla jednego, ustawionego po lewej stronie panoramy. Efekty naszych działań w tym zakresie znajdziesz pod postacią pliku z prezentacją umieszczonego na naszej płycie DVD. Łańcuch efektów można wydłużać, dodając takie, które uznasz za stosowne w danej sytuacji. Potencjał poszerzania stereofonii w tym zakresie jest więc nieograniczony.
