Teoria M/S
Zazwyczaj w przypadku sygnału stereofonicznego mamy do czynienia dwoma kanałami - lewym i prawym, ale w tym wypadku chodzi o dwa elementy składowe tego sygnału: M i S (M/S, Mid-Side, składowa środkowa i boczna). W ten sposób zyskujemy możliwość niezależnej manipulacji poziomem i barwą tych dwóch elementów: monofonicznego (M) i stereofonicznego (S). Możesz na przykład zastosować korekcję dla sygnału Mid w celu podbicia stopy i basu. Możesz też zamienić L/R na Mid-Side i na odwrót, używając do tego celu wtyczki kodera/dekodera M/S lub różnego typu procesorów z wbudowaną obsługą trybu M/S. Spróbujemy teraz opisać sposób transformacji sygnału L/R do trybu M/S. Składowa M (środkowa) jest sygnałem monofonicznym powstałym przez zsumowanie (dodanie/zmiksowanie) sygnałów z kanału lewego i prawego. Elementy wspólne staną się wówczas dwukrotnie głośniejsze; elementy skrajnie ustawione w panoramie także będą obecne, ale bez zwiększenia ich głośności. Wszystkie elementy mające przeciwną fazę zniosą się i staną się niesłyszalne.
Składowa Side (S, boczna) jest stereofoniczną partią sygnału wyliczaną przez odjęcie sygnału kanału prawego od sygnału kanału lewego (Side = Left - Right). Każdy dźwięk, który jest panoramowany centralnie stanie się wówczas całkowicie niesłyszalny. Elementy spanoramowane skrajnie pozostaną ze swoją głośnością, a elementy o całkowicie odwróconej biegunowości (przeciwnej fazie) zostaną uwypuklone, a ich poziom wzrośnie dwukrotnie. Sygnał zakodowany w trybie M/S może być znów przywrócony do trybu Lewo/Prawo za pomocą tych samych czynności związanych z dodawaniem i odejmowaniem sygnałów (przy konwersji w jedną i drugą stronę nie ma żadnych strat w jakości sygnału). Należy jednocześnie pamiętać, że w trybie Mid nie można wyizolować materiału ustawionego w pozornym środku obrazu przestrzennego.
Krok po kroku
Wstęp do obróbki Mid-Side
1.
Teraz użyjemy pliku stereo oraz zawartej w nim informacji stereofonicznej (po raz pierwszy w tym artykule), aby zademonstrować Wam, jak można manipulować stereofonią używając techniki Mid-Side. Plik, na bazie którego oprzemy naszą prezentację pochodzi z pakietu RackNRuin (zamieszczonego na płycie EiS DVD 1/2012). Z niego to wybraliśmy pętlę HardcoreJungle.wav, którą znajdziecie na DVD dołączonym do tego numeru EiS.
2.
Teraz włączymy wtyczkę Voxengo MSED, która jest bezpłatnym i łatwym obsłudze koderem/dekoderem Mid-Side. Procesor ten można pobrać ze strony www.voxengo.com. Po jego instalacji kliknij przycisk Side Mute, aby usłyszeć tylko tę informację muzyczną, która jest wspólna dla obu kanałów i znajduje się w centrum przestrzeni stereo. Teraz wciśnij Mid Mute, by usłyszeć sygnały boczne (różne dla obu kanałów). W przypadku tego pliku będzie to pogłos, delay i przestrajany efekt pochodzący zapewne z phasera lub flangera.
3.
Dzięki temu mamy doskonałą orientację w tym, jakie elementy składowe naszego miksu tworzą jego rdzeń mono, a które definiują jego stereofoniczność. Teraz znajdziemy bardziej praktyczne zastosowanie tej wtyczki. Możesz znacząco zwiększyć udział składowej stereofonicznej zarówno przez stłumienie składowej środkowej (Mid), podbicie składowych bocznych (Side), jak i wykonanie obu tych operacji jednocześnie, jak odbyło się to w naszym przypadku. To prosta, ale bardzo efektywna metoda.
Krok po kroku
Korekcja Mid-Side
1.
W tej części naszego artykułu ustawimy właściwe proporcje Mid-Side za pomocą korekcji. Obecnie możemy znaleźć wiele korektorów z już wbudowaną sekcją obróbki Mid-Side - w naszym przypadku zdecydowaliśmy się na FabFilter Pro-Q, ale w tej roli sprawdzi się każdy inny korektor o podobnej funkcjonalności. Z naszej płyty DVD zaimportuj plik HardcoreJungle.wav i na jego kanale włącz wspomnianą wtyczkę.
2.
Jeśli używasz Pro-Q wówczas możesz włączyć dostępny w tej wtyczce analizator widma. Zmień jego tryb z Off na Pre+Post, a w menu Resolution wybierz Maximum, by tą metodą uzyskać maksymalną dokładność wyświetlania. Następnie w menu Speed wybierz Fast, co pozwoli na szybką pracę analizatora.
3.
W menu Pro-Q Channel, w dolnej części, wybierz opcję Mid/Side. Teraz każdy zakres możesz przełączyć w tryb S (obróbka sygnału bocznego) lub M (obróbka sygnału wspólnego). Usuń nieco dudniących dźwięków w dolnym zakresie pasma środkowego, a następnie przełącz zakres w tryb M.
4.
Teraz spróbujemy czegoś innego - zastosowanie filtracji półkowej pozwoli efektownie rozjaśnić dźwięk. Zabieg ten okazuje się szczególnie przydatny, ponieważ większość instrumentów walczy o przestrzeń właśnie w tym zakresie częstotliwości. Zwiększenie ich poziomu w torze Side oznacza jednocześnie zmniejszenie ich głośności w przypadku odsłuchu w trybie mono, co może się okazać korzystne z uwagi na kompatybilność z tym właśnie trybem odsłuchu.