100 PORAD I PODPOWIEDZI - Kompozycja, aranżacja i miks

Aby utrzymać zainteresowanie odbiorców przez cały czas trwania kompozycji, zadbaj o występowanie odpowiednich zmian zwiększających i zmniejszających napięcie. Pamiętać należy też o tym, że słuchacz odczuje głośność, dynamikę oraz impet tylko wtedy, gdy w utworze są także elementy cichsze i mniej energetyczne. To kontrast tworzy wrażenie głośności, a nie sama głośność.

Chcąc utrzymać uwagę słuchacza a jednocześnie przestrzegać reguł danej stylistyki muzycznej warto użyć nieszablonowych składników na etapie aranżacji. Np. wprowadź melodię, partię akordów lub przejście rytmiczne w miejscu, w którym słuchacz spodziewa się refrenu lub części drop. Poza tym nic lepiej nie działa w muzyce jak cisza, a pauza jest jednym z najciekawszych środków wyrazu.

Należy rozważyć posadowienie poszczególnych elementów w miksie, zwłaszcza pod kątem ich wzajemnych relacji. Może się wydawać, że we współczesnych produkcjach wszystko dzieje się w tym samym momencie, ale to tylko wrażenie wywołane sprawną aranżacją i odpowiednim miksem. Może Ci się nie udać jednoczesne użycie potężnego akordu i mocnych dźwięków stopy i basu, ale umieszczając je w różnych miejscach taktu sprawisz, że każdy z tych elementów zachowa czytelność.

W poszukiwaniu właściwego wstępu do utworu, np. w stylistyce dance, skup się na głównej partii rytmicznej, wyłuskując z niej podstawowe elementy, takie jak stopa, wybrane uderzenia hi-hatu i werbla. Następnie dodaj do nich dźwięki atmosferyczne, przejścia, efekty, fragmenty melodii i tym podobne. Zachowując 16- lub 32-taktową długość intro uzyskasz wówczas strukturę przyjazną dla didżeja, a jednocześnie będziesz mógł już we wstępie wprowadzić elementy charakterystyczne dla Twojej kompozycji.

Masz kłopoty z dopasowanie względem siebie dwóch lub więcej elementów? Zanim zaczniesz przetwarzać je na różne sposoby, upewnij się, że zajmują uzupełniającą się przestrzeń w zakresie częstotliwości. Korekcja jest tutaj wyjątkowo skuteczna, ale może też wpłynąć na zmianę struktury dźwięków poprzez niekorzystne zróżnicowanie proporcji tonów podstawowych względem istotnych częstotliwości harmonicznych, odbierając brzmieniom ich naturalność. Doskonale natomiast sprawdza się oktawowa transpozycja.

Wprowadzenia oraz przejścia można wyeksponować za pomocą często stosowanego odwróconego dźwięku talerza crash, ale dobrze sprawdza się też dźwięk filtrowanego szumu. Na ścieżce z dźwiękiem szumowym włącz głęboko działający filtr, automatyzując jego częstotliwość przestrajania. Nachylenie, rezonans i typ filtru należy dobrać na drodze eksperymentów – w jednych konfiguracjach sprawdzają się LP, w innych HP (i odwrócenie pliku po obróbce), a w jeszcze innych BP.

Przy pracy nad utworem bywa i tak, że w miarę jego trwania kompozycja sprawia wrażenie „zmęczonej”. Bez względu na to, co jest elementem prowadzącym – syntezator, gitara czy linia wokalu – możesz wprowadzić zmianę klimatu modyfikując akordy. Niekiedy wystarczy zmiana przewrotu, a innym razem świetnie się sprawdza dodanie dźwięków komplementarnych harmonicznie.

Bez wychodzenia poza ramy gatunku i wchodzenia na terytorium IDM (chyba że w takim właśnie obszarze muzycznym się poruszasz), wszelkiego typu cięcia, powielenia i „rytmiczne czkawki” zawsze efektownie wzbogacają aranżację. Pomaga też chwilowe wprowadzenie nieznacznie zmodyfikowanych wersji głównej pętli rytmicznej, a nawet resamplowanego i przetworzonego taktu z refrenu.

Niektóre efekty najlepiej sprawdzają się wtedy, gdy zostaną poddane animacji. Np. mając dźwięk, którego wysokość jest modulowana za pośrednictwem LFO, warto zmienić częstotliwość modulacji, przyspieszając w momencie budowania napięcia i zwalniając przy jego rozładowywaniu. W takich sytuacjach doskonale sprawdzają się emulatory wirujących głośników Leslie.

Linie harmoniczne od zawsze doskonale sprawdzały się jako elementy wprowadzające nowy wymiar do istniejącej melodii, np. w drugiej części refrenu (tak powstała znacząca większość utworów The Beatles!). Można zacząć od skopiowania oryginalnej melodii i transpozycji wszystkich nut o pięć półtonów w górę i/lub o oktawę w dół.