Od czasu swego debiutu w 2001 roku, program DAW Ableton Live stał się jedną z najważniejszych aplikacji audio, jakie kiedykolwiek powstały, w sposób realny zmieniając oblicze produkcji muzyki. W miarę pojawiania się kolejnych wersji, rosła jego wydajność i funkcjonalność, ale też złożoność, dochodząc do miejsca, w którym osoby początkujące mogą mieć problemy z szybkim wdrożeniem Live 10 do pracy we własnym studiu.
W naszym obszernym artykule postaramy się w przystępny i zrozumiały sposób przybliżyć nowym użytkownikom najważniejsze funkcje i sposoby najbardziej efektywnej obsługi tego programu. Jeśli zatem zamierzasz zawrzeć bliższą znajomość z Ableton Live 10, byłeś wcześniej użytkownikiem innego programu DAW, lub po prostu chcesz lepiej poznać jego możliwości, to w tym wydaniu naszego magazynu znajdziesz wszystko, co warto wiedzieć.
Jaką wersje Abletona Live 10 wybrać?
Live dostępny jest w trzech wersjach różniących się zakresem możliwości oraz ceną: Intro (329 zł), Standard (1.449 zł) i Suite (2.499 zł). Można się także spotkać z wersją Lite, udostępnianą bezpłatnie z różnymi produktami, jak kontrolery MIDI czy interfejsy audio. Z finansowego punktu widzenia jest ona najbardziej ekonomiczną formą wejścia w świat Ableton Live. Gdy jednak kupujesz sam program, wersja Intro jest najtańsza. Ograniczony do 16 śladów audio i MIDI oraz maksymalnie 8 scen, Live Intro pozwala na pracę z prostymi sesjami, jednak jest wielu użytkowników (np. didżeje), którym to w zupełności wystarczy.
Gdy zamierzasz w pełni wykorzystać potęgę Live, mając do dyspozycji bibliotekę 10 GB sampli i ponad 1.800 brzmień, wersja Standard jest dla Ciebie. To podstawowa, w pełni funkcjonalna opcja tego programu, która jednak nie ma pakietu Max for Live, pozwalającego zaawansowanym użytkownikom na modyfikację i tworzenie własnych wirtualnych urządzeń pracujących w środowisku Live. Znajdziemy go natomiast w wersji Live 10 Suite, wraz z liczącą 70 GB biblioteką brzmień, 15 instrumentami wirtualnymi oraz 72 efektami audio i MIDI.
Sety, klipy, sceny i widoki w Ableton Live 10
Podstawowym elementem każdej sesji jest klip (Clip), a w zasadzie klipy, których zbiór tworzy całą aranżację. Klipy w swej istocie są krótkimi sekwencjami audio lub MIDI, przeznaczonymi do wyzwalania i zapętlania w wybranym odcinku czasu. Live wyposażony jest w sprytną funkcję Auto-Warp, która dostosowuje tempo odtwarzanego klipu do tempa projektu, czyniąc to w czasie rzeczywistym i bez konieczności dodatkowej obróbki. W standardowych zastosowaniach, klip może zostać nagrany lub przeciągnięty do zorientowanego na pracę z pętlami widoku sesji (Session View), by tam móc eksperymentować z różnymi kombinacjami brzmień. Owe kombinacje można następnie przenieść do klasycznego liniowego widoku aranżacji (Arrangement View), zarówno poprzez przeciągnięcie jak i nagranie w czasie rzeczywistym. Doskonale znany z innych DAW widok aranżacji pozwala na dalszą edycję, wprowadzanie dodatkowych elementów oraz miks wszystkich ścieżek.
W widoku sesji, każdy ścieżka instrumentalna (MIDI) lub audio ma strukturę pionową i może zawierać dowolną liczbę klipów audio lub MIDI, z których odtwarzany w danej chwili może być tylko jeden. Klipy można zatrzymywać i uruchamiać indywidualnie lub grupowo jako scena (Scene). Scena jest poziomym rzędem klipów wyzwalanych jednym przyciskiem. Kreatywność widoku sesji można rozszerzyć korzystając ze sprzętowych kontrolerów, których pady odzwierciedlają rozkład klipów na siatce Session View. Najlepszym przykładem takiego urządzenia jest Ableton Push 2, zdecydowanie warty zainteresowania, jeśli zamierzasz wykorzystywać program Live w bardziej zaawansowany sposób.
Widok sesji stworzono początkowo pod kątem jego wykorzystania w pracy na żywo (stąd też nazwa programu) i choć świetnie sprawdza się jako sekwencer nieliniowy przy odtwarzaniu klipów i w pracy koncepcyjnej, w przypadku produkcji większość czasu spędzisz jednak w widoku aranżacji. Jest on typowy dla większości programów DAW, z poziomo ułożonymi ścieżkami i klasycznym odtwarzaniem od lewej do prawej, przypominającym wielościeżkową taśmę magnetofonową. Przechodząc na Ableton Live z innego programu DAW, w widoku aranżacji odnajdziesz się bez trudu, bez względu na to, czy wcześniej korzystałeś z Logic Pro, Cubase, Pro Tools, Studio One, Reaper czy innego klasycznego sekwencera audio/MIDI.
Warto wspomnieć, że Live dostępny jest zarówno w wersji dla komputerów PC jak i Mac. Nasz artykuł powstał w oparciu o wersję Mac, zatem opisane skróty klawiaturowe uwzględniają klawisz Command – w przypadku PC jego odpowiednikiem jest Control.