Wspaniałe brzmienia syntezatorowe – oryginalne, generowane przez elektronikę i niemające na celu naśladowania prawdziwych instrumentów – dostępne są w różnych gatunkach muzycznych już od ponad pięciu dekad.
Rok: 1982
Syntezator oryginalny: Yamaha CS80
Wtyczka: Fathom CM
Stwierdzenie, że Yamaha CS80 odegrała kluczową rolę w sukcesie filmu Blade Runner byłoby sporą przesadą. Trudno jednak wyobrazić sobie inny instrument z tamtych czasów równie mocno kojarzący się z filmową ścieżką dźwiękową, do stworzenia której posłużył. Prawdę mówiąc, niewiele powstało takich filmów, w których soundtrack byłby równie mocno osadzony w fabule i tak ważny dla klimatu, jak oświetlenie, scenografia czy nawet dialogi.
Jeszcze zanim Vangelis, grecki kompozytor, otrzymał zlecenie na napisanie muzyki do Blade Runnera, cieszył się rozkwitającą karierą. Jako klawiszowiec rockowego zespołu Aphrodite’s Child (w którym śpiewał doskonale u nas znany Demis Roussos) nagrał wraz z nim płytę długogrającą w stylu art rocka, 666. Z kolei jako artysta solowy miał na koncie muzykę do wielu filmów z lat 70., zdobywając w 1980 roku Oscara za soundtrack do Chariots of Fire (Rydwany ognia).
Komponując zapadającą w pamięć muzykę do dystopijnego dzieła Ridleya Scotta, Blade Runner (u nas Łowca androidów), stworzył pejzaż dźwiękowy, perfekcyjnie opisujący atmosferę samotności i wyobcowania futurystycznego miasta i jego mieszkańców. Tworząc ekspansywną i głęboko emocjonalną ścieżkę dźwiękową Vangelis oparł się głównie na CS80, instrumencie dającym ogromne możliwości ekspresji.
Pomimo uzyskania nominacji do nagrody BAFTA i Złotego Globu oryginalny soundtrack Vangelisa pozostawał przez wiele lat niedostępny, co wynikało ze sporu, który skutecznie zniechęcał artystę do jego wydania na płycie. Fani zdecydowali się więc odtworzyć tę ścieżkę dźwiękową z udziałem muzyków sesyjnych, w ramach stworzonej grupy New American Orchestra. Gdy w 1994 roku oryginał został w końcu opublikowany, zabrakło w nim kilku motywów, które pojawiły się w filmie.
Nie jest to jednak kwestia szczególnie znacząca, bowiem nic nie zmienia faktu, że powłóczyste, zawodzące dźwięki CS80 Vangelisa na trwałe wryły się w (sub)kulturową świadomość, zaś sam CS80 został nierozerwalnie powiązany z filmem. Do tego stopnia, że popularny, sprzętowy klon syntezatora ochrzczono jako Deckard’s Dream, od nazwy jednej ze scen.
1.
Kultowa barwa syntetycznych dęciaków, która stworzyła klimat Blade Runnera, nie jest szczególnie złożona, a jej charakterystyczne brzmienie wynika przede wszystkim ze sposobu gry Vangelisa oraz sporej dawki pogłosu. W Fathom CM rozwiń kategorię Oscillator, Alias Free i wybierz dwa moduły Analog Saw.
2.
W menu Audio Components przejdź do sekcji Filters, gdzie w grupie Virtual Analog znajdziesz moduły Voltage Controlled Low Pass i Voltage Controlled High Pass. Przeciągnij je na panel roboczy instrumentu. Połącz oba moduły Analog Saw z filtrem High-Pass, a wyjście z niego skieruj do filtru Low Pass.
3.
Zaznacz moduł Sawtooth, co otworzy Ci dostęp do jego parametrów na dolnym panelu. Zmniejsz Pitch Octave do -1.0, a Pitch Fine do -0.03. Kliknij zakładkę Detune i włącz przełącznik Detune. Następnie kliknij drugi moduł i zmień Pitch Fine na 0.03. Tu również włącz Detune. Barwa zaczyna nabierać życia!
4.
Po wybraniu modułu High Pass ustaw Cutoff Frequency na około 600, zaś Resonance na nieco poniżej 1.90. W module Low Pass zmień Cutoff na 24, a Resonance na 0.64. Key Track zmień na 0.272. Kliknij/podświetl pokrętło Cutoff Frequency, po czym kliknij przycisk Add Mod. Po prawej pojawi się nowy Modulator.
5.
Kliknij Select Modulator i w sekcji New Modulators wybierz ADSR Easy. Mod Amount należy ustawić na 0.19, Attack i Decay na około 200, Sustain na 0.38, zaś Release blisko maksimum. W zakładce Signal Flow zminimalizuj Volume, zaznacz pokrętło i użyj Add Mod, dodając kolejny ADSR Easy z Mod Amount na maksimum.
6.
Ustaw parametry ADSR: Attack 20, Decay 200, Sustain 0.73, Release 232. Na końcu łańcucha umieść Chorus Air i Reverb Component, dobierając charakter obu efektów. Zdecydowanie warto zaimplementować ręczne sterowanie zmianami parametrów Pitch i Low-Pass Cutoff, np. za pomocą kółek w klawiaturze.
